سپهر محمدی مدیر محصول آبان‌تتر در استودیو راه‌کار در مصاحبه با رضا جمیلی مدیر توسعه کسب‌وکار راه‌کار، به موضوع بانک‌ها در اکوسیستم رمزارزی و پول‌های سازمانی به این اکوسیستم پرداخت.
محمدی در ابتدای صحبت‌های خود گفت: «یکی از بزرگترین مسئله‌هایی که چند سال اخیر خصوصا در فضای کریپتوکارنسی مطرح شده بحث ورود پول‌های سازمانی به این داستان است که بزرگترین پول سازمانی حال‌حاضر نیز متعلق به بانک‌های مختلف است که امروز می‌خواهیم راجع به اکوسیستم کریپتوکارانسی و نقش بانک در توی توسعه اکوسیستم گفت‌وگویی داشته باشیم.
تغییر رویکرد بانک‌ها نسبت به اکوسیستم رمزارزی
مدیر محصول آبان‌تتر در جواب سوال اینکه چرا نگاه بانک‌ها به حوزه‌ای مانند کریپتوکارنسی تغییر کرد گفت: «اولین بحثی که دنیای سنتی بانکداری با دنیای کریپتو تداخل پیدا کرد در حوزه دیفای بوده؛ بانک‌ها یک سری خدمات مانند وام ارائه می‌دهند که به صورت قانونی اجازه آن را دارند. وقتی فضای کریپتو شروع به رشد کرد، آرام آرام، پلتفرم‌های مختلف این سرویس‌ها را از انحصار بانک خارج کردند؛ مثلا استیکنگ نوعی از سپرده‌گذاری است که نوعی دیگر نیاز نیست برای اینکه روی پولم سوده تضمینی بگیرم حتما مجبور باشم پول را در بانک بگذارم.»
او همچنین ادامه داد :«اصلی‌ترین اتفاقی که باعث شد بانک‌ها خیلی جدی به این فضایا نگاه کنند، خصوصا بانک‌های تجاری، بحث ورود پول دیجیتال بانک مرکزی بود. وقتی پروپوزال ارز بانک‌های مرکزی در سال 2021 ارائه شد، بانک‌های تجاری خیلی زود متوجه شدند که قرار است نقش آن‌ها خیلی تغییر کند و قرار شده که با پلتفرم‌های کریپتو و پلتفرم‌های فیینتکی وارد رقابت شوند. جایی بود که به صورت خیلی جدی‌تر تصمیم گرفتند که وارد این فضا بشوند و بر روی پروژه‌های آینده‌دار بازار سرمایه‌گذاری کنند تا بتوانند سهمی از این بازار و اکوسیستم برای خود کسب کنند.»
رویکرد متفاوت بانک‌های مرکزی در جهان نسبت به دارایی‌های دیجیتال
محمدی در پاسخ سوال دوم که درباره رویکردهای متفاوت بانک‌ها نسبت به دارایی‌های دیجیتال پرسیده شد، گفت: «بانک های مختلف طبیعتا فلسفه‌های سرمایه‌گذاری متفاوتی دارند و وقتی که فلسفه سرمایه‌گذاری متفاوت باشد، طبیعتا کاری که انجام می‌دهند نیز تفاوت دارد. مثلا بانکی مانند جی‌پی‌مورگان به سراغ راه‌اندازی بلاکچین اختصاصی خود می‌رود. بانک دیگری مثل گلدمن‌ساکس به سراغ این می‌رود که در پروژه‌های زیرساختی بازار شریک شود. دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد و اگر بخواهیم وارد مصادیق شویم، می‌توانیم جزئی‌تر فعالیت هریک از این بانک‌ها را با هم مقایسه کنیم.»
محمدی درباره تجربه بانک‌های خارجی درباره این بحث ادامه داد: «در وهله اول وقتی که بانک‌ها دیدند این صنعت جدید کاری را می‌کند که آن‌ها می‌کردند تهدید بود و خب طبیعتا در پی مقابله با آن برآمدند تا این فضا را متوقف کنند اما در آن زمان متوجه شدند که نمی‌توانند جلوی این تغییرات را بگیرند؛ پس مجبور شدند که به این موج جدید ملحق شوند و بهترین راه ملحق شدن و بهره‌مند شدن از این فضا که هم بتوانند از این فضای جدید، سهم بازار خود و تا حدی کنترل داشته باشند این است که با پروژه‌های بزرگ بازار و ایده‌های جدید و نو که وجود دارد شریک شوند.»
پروژه‌هایی که بانک‌ها در اکوسیستم رمزارزی شریک شدند
محمدی درباره پروژه‌های مشترک بانک‌ها و بازار دارایی دیجیتال که پرسیده شد، گفت: «بانکی مثل بانک جی‌پی‌مورگان عددی حدود یک میلیارد دلار در فضای کریپتوکارنسی روی پروژه‌ای به اسم پروژه فیگمنت سرمایه‌گذاری کرده است. فیگمنت یک پلتفرم استیکینگ است؛ جی‌پی‌مورگان یک پلتفرم استیکینگ می‌گیرد؛ زیرا درحال‌حاضر یکی از بزرگترین کارایی بانک‌ها سپرده‌گذاری و نگهداری پول مردم است و استیکینگ راه‌حل نوینی برای سپرده‌گذاری و کسب سود ثابت روی سرمایه به شمار می‌رود. استکیگ می‌تواند بر روی دارایی‌های ریسکی مثل بیت‌کوین باشد که طبیعتا برای قشر محدودتری از جامعه است یا بر روی دلار، تتر، طلا و در کل هر دارایی اعمال شود. بانک‌ها با دیدن این جنبه‌ها می‌فهمند که نمی‌توانند مقابله انجام دهند؛ پس تصمیم گرفتند که در این فضا پروژه‌های خوب را پیدا کرده و اصطلاحا سرمایه‌گذاری فعالانه انجام دهند. امروزه فیگمنت ارزش یک و چهاردهم میلیارد دلاری دارد یعنی یه شرکت یونیکورن تبدیل شده که قطعا یک بخش بزرگی را وامدار ارتباطات و سرمایه‌هایی است که از طریق بانک جی‌پی‌مورگان جذب کرده است.
او همچنین با اشاره به خدمات بانکی که می‌توانند تحت تاثیر تکنولوژی قرار گیرند بیان کرد: «بزرگترین تغییری که ما در سال‌های آینده خواهیم دید به نظر من ورود CBDCها به اقتصاد جهانی خواهد بود. وقتی CBDCها وارد شوند نیاز به بانک‌های تجاری تقریبا از بین می‌رود؛ یعنی خدماتی که درحال‌حاضر می‌دهند تغییر اساسی می‌کند؛ زیرا اصلی‌ترین مزیت بانک‌ها که برمی‌گردد به نحوه کارکردی که دارند با آمدن CBDC این روند دیگر کار نخواهد کرد؛ زیرا بانک‌های مرکزی به صورت مستقیم می‌توانند دسترسی پیدا کنند به تمام مردمی که از نظام بانکی استفاده می‌کنند و نقش بانک‌ها از یک سازمانی که مسئول نگهداری، وام‌دهی و چرخوندن چرخ اقتصاده صرفا تبدیل می‌شود به یک شرکت فینتکی که حامی مشتریان بانک مرکزی است.»
مزایای ورود بانک برای بازیگران اکوسیستم رمزارزی
محمدی در پاسخ به سوال اینکه بازیگران اکوسیستم رمزارزی چطور می‌توانند از مزایای ورود بانک‌ها استفاده کنند، گفت: «در فضای بین‌الملل طبیعتا بانک‌ها به علت نیازی که داشتند می‌خواهند وارد این فضا بشوند که بهترین راه استفاده بردن از این اتفاق همکاری استراتژیک است. یکی از بهترین راه‌هایی که می‌شود همکاری استراتژیک با بانک‌های مختلف تعریف کرد این است که ببینیم اگر بانک بخواهد به عنوان یک سازمان وارد این فضا بشود در وهله اول چه نیازهایی دارد.»
او همچنین ادامه داد: «بانک با اینکه سازمان‌های بسیار قدرتمندی هستند اما در این فضا به علت سرعت بالای تغییرات، مزیت رقابتی ندارند؛ تنها مزیتی که دارند ارتباطات و سرمایه‌ای است که از دنیای قدیم پیش جمع کرده‌اند. مثلا یک پروژه دیگر به‌نام کوین‌متریک وجود دارد که سرمایه‌گذاری مشترک سه بانک است که سرمایه بالای ده ترییلیون دلار در گردش دارند. کوین متریک تمام داده‌هایی که در زمینه در اکوسیستم کریپتوکارسی در اکوسیستم‌های مختلف روی بلاکچین‌های مختلف وجود دارد را تبدیل به دیتا می‌کند و این دیتا را در اختیار سرمایه‌گذارهای خود و سرمایه‌گذارهای سازمانی قرار می‌دهد. وقتی که ما می‌بینیم بانک‌های بزرگ روی پروژه‌ای تمرکز کردند که داره به سرمایه‌گذارای بازار مالی خدمات می‌دهد متوجه می‌شویم نگاهشان این است که سرمایه‌گذارای بازار مالی در این فضا در حال افزایش است. پس وقتی می‌بینیم که بانک در لایه صفر یک سیستم سرمایه‌گذاری می‌کند پس به صورت کلی روی کل اکوسیستم نظر مثبتی دارد. پروژه دیگری که وجود دارد، پروژه سرتیک هست که اگر اشتباه نکنم گلدمن‌ساکس بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده است. سرتیک شعارش این است که من لیدربرد امنیت پروژه‌های web3 هستم؛ این پروژه پلتفرم‌های مختلف در کریپتوکارنسی را بررسی می‌کند و به امنیت آن‌ها نمره می‌دهد. بانک محرک اقتصادی هر کشوری است که با تزریق نقدینگی باعث افزایش اندازه اقتصاد می‌شود.»
آینده رابطه بانک و بلاکچین
محمدی در انتهای مصاحبه خود در پاسخ سوالی درباره اینکه رابطه بانک و بلاکچین در آینده چطور خواهد شد، بیان کرد: «اتفاقی که الان دارد می‌افتد، یک تغییر پارادایم در سیستم پولی جهان است. به‌نظر من، سازمان‌های بعدی که در آینده جای بانک‌های امروز را می‌گیرند، قطعا از نحوه کاری که این ارگان‌ها الان انجام می‌دهند، متفاوت است. اینکه آیا صد درصد بلاکچینی یا یه تلفیقی از این دو است به نظر من همیشه نیاز به بانک‌های فعلی احساس خواهد شد حتی اگر شده در لایه صفر و تعاملاتی که کشورها می‌خواهند با هم داشته باشند. احتمالا نیاز آدم‌های معمولی به بانک‌ها تقریبا از بین برود و به‌نظرم، در دنیای آینده سطح تعاملات مردم عادی با بانک‌ها به شدت کاهش پیدا می‌کند.»