چند سال قبل برای ایرانی‌های علاقه‌مند به بازار رمزارزها، گزینه‌های زیادی وجود داشت و در تمام صرافی‌های معروف خارجی، مانند بایننس، اجازه فعالیت دست‌کم بدون احراز هویت را داشتند. اما با افزایش تحریم‌های آمریکا علیه ایران یکی‌یکی از دسترس ایرانیان خارج شدند. صرافی مکسی، آخرین صرافی نسبتا معتبری بود که اخیرا فعالیت ایرانی‌ها را بر روی پلتفرم خود محدود کرد.
با توجه به محدودیت‌های بسیاری که برای کاربران ایرانی وجود دارد و قوانین بین‌الملل، اجازه فعالیت به آنها در صرافی‌های خارجی نمی‌دهد، صرافی‌هایی مانند بینگ‌ایکس و کوینکس چطور به ایرانیان اجازه فعالیت گسترده می‌دهند؟ به نظر شما یک جای کار ایراد ندارد؟
فعالیت غیرقانونی این صرافی‌های رمزارزی، باعث شده که جدیدا نظر جوامع عمومی به آنها جلب شود و کوین‌تلگراف گزارشی از یکی از این صرافی‌ها منتشر کند. در متن این گزارش آمده که صرافی بینگ‌ایکس، به خاطر تسهیل معاملات برای کاربران ایرانی در نقض تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران مورد انتقاد قرار گرفته و نگرانی‌هایی برای دارایی‌های ایرانی‌هایی که در این صرافی حساب داشتند ایجاد کرده است.
نکته جالب اینجاست که یک رسانه خارجی بیشتر از افراد مسئول در ایران روی موضوع دارایی مردم حساس است؛ در داخل ایران بسیاری از رسانه‌ها، بلاگ‌ها و صفحات معتبر درباره مزایای این صرافی‌های شبهه‌دار می‌نویسند و حتی تبلیغ می‌کنند. واقعیت این است که اگر صحبت درستی هم در رابطه با کلاهبرداری صرافی‌های اینچنینی شود، معمولا با واکنش‌های منفی مواجه می‌شود.
اگر به سازوکار دو صرافی بینگ‌ایکس و کوینکس دقت کنیم، شبیه به هم عمل می‌کنند؛ هر دو با وعده جایزه‌های کلان ایرانی‌ها را به دام می‌اندازد (البته بعد از ثبت‌نام هم خبری از جایزه نیست) همچنین سیستم امنیتی درست‌وحسابی هم ندارند و شما فقط با یک ایمیل می‌توانید ثبت‌نام کنید. در نهایت هم هیچ تضمین قانونی درکار نیست. آدرس مکانی آنها، صرفا یک داده روی کاغذ است که حداقل تا جایی که جست‌وجو کرده‌ام کسی تا به حال حضوری به آدرس‌ها مراجعه نکرده است. پشتیبانی آنها هر وقت که لازم بداند گفت‌وگو را بدون پاسخ درست به پایان می‌رساند و تمام حرف‌هایشان دو پهلو زده می‌شود. تصویر زیر مربوط به گفت‌وگو با پشتیبانی صرافی بینگ‌ایکس است که از جواب سوال اینکه از کاربران ایرانی پشتیبانی می‌شود یا خیر طفره می‌رود و در نهایت هم با پاسخ نه شک ما را به یقین تبدیل می‌کند.
قسمت قوانین بینگ‌ایکس نیز جای بحث بسیار دارد. در این قسمت علنا گفته شده که این صرافی به کاربران کشور‌های تحریم‌شده ازجمله ایران خدمات نمی‌دهد! در بند توافقنامه نیز تقریبا هر نوع اختیار را می‌گیرد و می‌گوید بینگ‌ایکس هر وقت که بخواهد به صلاح دید خود، شرایط را تغییر می‌دهد.
این صرافی با وجود اینکه هنوز فعالیت دارد، اما به‌نظر می‌رسد تجربه خوبی برای کاربرانش به‌جای نگذاشته است. خیلی از کسانی که با این صرافی کار کرده‌اند از عدم امکان برداشت وجه، لیکویید شدن‌های متعدد و بی‌منطق، بسته شدن بی‌دلیل حساب و عدم پاسخگویی پشتیبانی می‌گویند.
این صرافی بیشترین تعامل با کاربران را در گروه‌های تلگرامی دارد. مدیران این گروه که از خود صرافی هستند همان رویه پاسخگویی دوپهلو را در پیش گرفتند و اطلاعیه‌های خود را نامفهوم در این شبکه اجتماعی منتشر می‌کنند. مثلا بعد از گزارش کوین‌تلگراف اطلاعیه دادند که پر قدرت به ایرانیان خدمات خواهند داد اما امروز اطلاعیه‌ای توسط یکی از کاربران این گروه منتشر شد که مدیر بینگ‌ایکس آن را لایک کرده و خبر از عدم احراز هویت کاربران ایرانی از امروز را داده است.
صرافی کوینکس نیز حال و روز بهتری ندارد. این صرافی یک بار قبلا هک شده که حدود یک پنجم دارایی بربادرفته در این هک متعلق به کاربران ایرانی بوده است. کوینکس بعد از هک خود کار مثبتی در جهت افزایش امنیت انجام نداده و هرکسی فقط با یک ایمیل بدون رعایت موارد امنیتی می‌تواند حساب داشته باشد. چطور می‌توان اعتماد کرد این صرافی دوباره هک نشود؟ وقتی حتی مطابق قانون نیز عمل نکرده و بی در و پیکر است. تنها راهی که این صرافی برای جذب کاربر انتخاب کرده جایزه افتتاح حساب است. تصویر زیر کمپین جدید این صرافی را نشان می‌دهد که ادعا کرده ۱۰۰ دلار بونس فقط با یک افتتاح حساب! بازخوردهای منفی مردم به این پست نیز جای تفکر دارد که اکثریت ناراضی هستند.
اما در نهایت با ثبت‌نام تنها چیزی که دریافت می‌کنید یک ببخشید است.
به صرافی خارجی که به ایرانی‌ها خدمات می‌دهد باید شک کرد
با دانستن مطالبی که گفته شد، سوالاتی ایجاد می‌شود که برای دانستن آنها به سراغ طاها تهرانی، پژوهشگر و مدرس بلاکچین و رمزارزها رفتیم که آگاهی بیشتری کسب کنیم. در ادامه متن این مصاحبه آمده است.
چرا صرافی‌های خارجی به کاربران ایرانی خدمات نمی‌دهند؟
مشخصا اولین دلیل بحث‌های پولشویی و تحریم‌ها علیه ایران است که بر روی دلار و رمزارز متمرکز تتر اعمال می‌شود. دلیل دوم نیز این است که بسیاری از صرافی‌ها که آمریکایی نیستند هم چون نمی‌خواهند بازار و اقتصاد آمریکا را از دست بدهند ریسک دور زدن قوانین آمریکا را نمی‌پذیرند.
در حال حاضر کدام صرافی‌های خارجی با شرایطی که گفته شد هنوز به ایرانی‌ها خدمات می‌دهند؟
صرافی خارجی درست‌وحسابی نداریم که به ایرانی‌ها خدمات بدهد. اگر هر صرافی خدمات می‌دهد احتمالا یک جای کارش مشکل دارد؛ زیرا اساسا نباید این ریسک را بپذیرد که در دنیای بین‌الملل رزومه خود را به خاطر گرفتن یک مارکت نه چندان بزرگ در برابر بازار کشوری مانند هند سیاه کند. ما قبلا صرافی‌هایی داشتیم که بحث خدمات‌دهی به ایرانیان نداشتند ولی احراز هویت هم اجباری نبوده و ورودی‌وخروجی آنها تتر بوده است. اما بعد از بزرگ و معروف شدن احراز هویت هم اجباری کردند که مشخص باشد از قوانین بین‌الملل پیروی می‌کنند. صرافی که مشکلی با ایرانی‌ها ندارد یا نمی‌خواهد به بازار جهانی وصل شود، کیسه‌ای برای جیب کاربرانش دوخته است.
صرافی مانند بینگ‌ایکس با نقض قوانین بین‌الملل چگونه فعالیت می‌کند؟
در این بازار دو جنس فعالیت داریم؛ یک عده صرافی هستند یک عده صرفا بروکر. بروکر کار صرافی را نمی‌کند و صرفا یک لایه‌ای بین کاربر و صراف است. وقتی مجموعه‌ای مانند بینگ‌ایکس، طلا یا استاک لیست می‌کند یعنی یک واسط کاربری است نه صرافی. مشخص نیست پشت سیستم وقتی من سفارشی می‌گذارم انجام می‌شود یا نه؛ زیرا اکثر بروکرها معاملات خود را در A-book نگه می‌دارند و در B-book نمی‌برند و به بازار اصلی وصل نمی‌کنند چون معتقدند با حجم نقدینگی، بیمه و مدیریت معاملات اکثر افراد بازنده هستند. بنابراین شما در سیستم می‌بینید که به شما می‌گوید خریدم یا فروختم ولی با یک shadow بازار همه را لیکویید می‌کند. قسمت اسپات هم که در اصل نگه‌داری دارایی است که وقتی می‌فروشم می‌تواند به یک صرافی دیگر وصل شود و برای من بفروشد.
چرا این صرافی در CoinMarketCap جزء بهترین صرافی‌ها لیست شده است؟
CoinMarketCap صرفا یک سایت لیستینگ است؛ هر کسی می‌تواند پول و خدمات بدهد تا لیست شود و به‌هر حال بینگ‌ایکس حجم معاملات بالایی دارند. این سایت، ۲۰۰۰ کوین هم لیست کرده که همه آنها معتبر نیستند. کوین‌مارکت‌کپ صرفا پارامترهایی را در نظر می‌گیرد و نمی‌توان به آن استناد کرد. البته در نظر داشته باشید که ممکن است هر کسی متناسب با دارایی خود ریسک معامله در صرافی‌های اینچنینی را بپذیرد.
صرافی‌هایی مانند بینگ‌ایکس یا کوینکس چرا بازار ایران را برای مقاصد خود انتخاب کرده‌اند؟
چون دست ما به دلیل محدودیت‌های موجود از همه‌جا کوتاه است. متاسفانه در جوامع بین‌المللی، خیلی ایرانی‌ها چهره تمیزی در خدمات مالی ندارند که رفتار کلی جامعه است. برای همین ما برای انتقال پول باید مراحل زیادی طی کنیم. وقتی کسی خیلی ساده می‌آید با گروهی کار می‌کند که سابقه خوبی ندارند و تمیز شناخته نمی‌شوند، باید درآمد بالایی عایدش شود که ریسک این کار بپذیرد. واقعیت این است که ناچاری، خیلی از آدم‌ها را به راه‌های نادرست و رفتارهای غلط می‌کشاند؛ با اینکه قضیه کوروش کمپانی و بینگ‌ایکس کاملا از هم متمایز است اما مردم چرا باید آیفون 20 میلیونی می‌خریدند، چون علاوه بر ضعف اقتصادی ناچاری هم وجود داشت؛ زیرا ما نمی‌توانیم مستقیما با اپل در ارتباط باشیم.
با توجه به گزارش کوین‌تلگراف، به نظر شما حساسیت جهانی روی این نوع صرافی‌ها بیشتر می‌شود؟
مهم این است که زنگ خطری زده شده و صحبت‌ها درباره این نوع صرافی‌ها بیشتر شده؛ این موارد می‌تواند باعث شود که اگر کسی فعالیت کلاهبرداری دارد زودتر از میدان خارج شود. امکان هم دارد که تراکنش‌ها از صرافی مانند بینگ‌ایکس دیگر مورد پذیرش بقیه صرافی‌ها نباشد.
پیشنهاد من برای کاربران ایرانی این است که اگر خیلی بازار فیوچر کار نمی‌کنند، در صرافی‌های ایرانی کار کنند. حداقل این است که دسترسی دارند و با وجود رگولاتوری ناقص، طبق قوانین داخل کشور فعالیت می‌کنند.
[…] در گزارش قبل، درباره صرافی‌های ناامنی که در داخل ایران نیستند، اما به ایرانی‌ها خدمات می‌دهند هشدار داده شد و جوانب آنها بررسی شد. گفته شد که صرافی‌هایی مانند بینگ‌ایکس و کوینکس خطر امنیت و کلاهبرداری دارند و اطلاعات آنها شفاف نیست. این صرافی‌ها قوانین بین‌الملل را نقض کرده و طبق قوانین ایران نیز عمل نمی‌کنند؛ همچنین بینگ‌ایکس اصلا شبیه به یک صرافی عمل نکرده و بیشتر می‌تواند بروکر باشد. کوینکس هم که یک بار هک شده و عملی در جهت رفع مشکلات امنیتی خود انجام نداده است. […]