توکن‌سازی دارایی‌های دنیای واقعی ” یا RWAs ، اخیرا به عنوان مسئله مهمی برای آینده اکوسیستم رمزنگاری معرفی و به یکی از موضوعات پرطرفدار صنعت مالی تبدیل شده است. صنعت توکن‌سازی دارایی (RWA) در اواخر سال 2017 شروع به کار کرده و درحال‌حاضر وارد هشتمین سال خود شده است. اما سوالاتی که پیش می‌آید این است که صرفا یک روند زودگذر در تکنولوژی است یا منجر به تغییر اکوسیستم مالی دنیا خواهد شد و آیا هر دارایی فیزیکی ارزش توکن‌سازی دارد؟ در این گزارش به این سوالات پرداخته شده است.
واقعیت این است که هیچ سرمایه‌گذار عاقلی در صورتی که به آن دسترسی داشته باشد، نسخه توکن‌شده یک محصول را نسبت به نسخه اصلی انتخاب نمی‌کند؛ پس دارایی‌هایی مناسب توکنایز کردن هستند که حداقل دارای ویژگی عدم‌دسترس‌پذیری عموم مردم به آن دارایی وجود داشته باشد. این نکته بارها در دنیا و حتی در ایران نیز آزمون خطا شده و صحت این نتیجه‌گیری تأیید شده است. بر اساس گزارش اخیر تحقیقات دارایی های دیجیتال ، املاک و مستغلات و سهام در حال حاضر اشکال غالب دارایی‌های توکن شده هستند.
در ادامه به ریسک‌ها و چالش‌های توکنایز کردن دارایی‌ها می‌پردازیم تا برای RWA آنها را در نظر بگیرید.
ریسک‌ها:
- تکراری بودن: توکنیزه کردن بسیاری از دارایی‌ها، بدون ارائه هیچ ارزش یا کارکرد جدیدی، صرفاً تکراری و غیرضروری است.
- پیچیدگی: توکنیزه کردن دارایی‌ها می‌تواند فرآیندی پیچیده باشد که نیازمند دانش فنی و تخصصی است. این امر می‌تواند مانع از استفاده افراد عادی از این فناوری شود.
- عدم شفافیت: در بسیاری از موارد، اطلاعات کافی در مورد نحوه توکنیزه شدن دارایی‌ها، نحوه پشتیبانی آنها و ریسک‌های مرتبط با آنها ارائه نمی‌شود.
- خطرات نظارتی: توکنیزه کردن دارایی‌ها می‌تواند به چالش‌های نظارتی جدیدی منجر شود، زیرا قوانین و مقررات مربوط به این حوزه هنوز به طور کامل توسعه نیافته‌اند.
چالش‌ها:
ناهم‌خوانی با هویت: بسیاری از حامیان توکنیزه‌سازی در واقع فعالان حوزه دیفای (امور مالی غیرمتمرکز) بوده‌اند که پس از کم شدن محبوبیت آن به توکن‌سازی مهاجرت کرده‌اند. همچنین با وجود تمایل افراد با نفوذ در دنیای امور مالی سنتی به توکنیزه‌سازی، به عنوان گامی طبیعی در تکامل امور مالی، توکنایز “تمام دارایی‌های مالی” پیچیده‌تر از آن است که به نظر می‌رسد و توسط هر دو طرف (حامیان و منتقدان) به اشتباه درک شده است.
کم تجربگی: توکنیزه‌سازی دارایی‌های RWA در سال ۲۰۱۷ آغاز شد و به پختگی لازم نرسیده است همچنین تجربه شرکت‌های فعال در این حوزه مانند Vertalo در توکنیزه‌سازی سهام نشان‌دهنده دشواری‌های این مسیر است.
تمرکز بر حاشیه: تمرکز فعلی توکنیزه‌سازی بر روی ابزارهای ساده‌تر مانند NFTها و دیفای است که با وجود جذابیت ظاهری NFTها، این ایده در حال گذر از دوره اوج خود است و بازار دیفای نیز با افت قابل توجهی روبرو شده است.
ماهیت واقعی توکنیزه‌سازی RWA: برخلاف تصور رایج، توکنیزه‌سازی RWA به معنای واقعی کلمه دارایی‌های دنیای واقعی را به بلاکچین منتقل نمی‌کند و این فرآیند در واقع نوعی وثیقه‌سازی مبتنی بر رمزنگاری برای دارایی‌های رمزنگاری‌شده است.
چالش‌های پیش روی توکنیزه‌سازی واقعی: توکنیزه‌سازی واقعی دارایی‌های پیچیده مانند املاک و مستغلات و سهام خصوصی به مراتب دشوارتر از توکنیزه‌سازی ابزارهای ساده‌تر است و این فرآیند به زیرساخت‌های قوی‌تر و مقررات دقیق‌تر نیاز دارد.
البته با وجود این چالش‌ها، بر اساس تحقیقات گالکسی ، ارزش کل RWAs در سال 2023 تقریبا دو برابر شده و از 1.44 میلیارد دلار به 2.5 میلیارد دلار افزایش یافته است. همچنین پیش‌بینی می‌شود که صنعت توکنیزه‌سازی تا سال ۲۰۳۰ به ارزش ۳ تا ۵ تریلیون دلار برسد، و نام‌های بزرگی مانند جی‌پی مورگان و بلک راک از قبل علاقه خود را نشان داده‌اند. در ادامه به مزایای این فرآیند پرداخته شده است:
1. افزایش نقدینگی:
توکنایز کردن دارایی‌ها، می‌تواند نقدینگی آنها را افزایش دهد. توکن‌های دیجیتال را می‌توان به راحتی در صرافی‌های بلاکچین معامله کرد که به سرمایه‌گذاران بیشتری دسترسی می‌دهد.
2. کاهش هزینه‌ها:
توکنایز کردن می‌تواند هزینه‌های معاملات و تسویه حساب را کاهش دهد. بلاکچین می‌تواند فرآیندهای سنتی را ساده‌تر و کارآمدتر کند.
3. افزایش شفافیت:
توکنایز کردن می‌تواند شفافیت بیشتری در مورد مالکیت و معاملات دارایی ایجاد کند. بلاکچین یک دفترچه کل عمومی است که تمام معاملات را ثبت می‌کند و به همه طرف‌های ذی‌نفع اجازه می‌دهد تا آنها را مشاهده کنند.
4. دسترسی به بازارهای جدید:
توکنایز کردن می‌تواند به افراد و مشاغل امکان دسترسی به بازارهای جدید را بدهد. توکن‌های دیجیتال را می‌توان در هر نقطه از جهان معامله کرد، که به سرمایه‌گذاران و مشتریان بیشتری دسترسی می‌دهد.
5. افزایش کارایی:
توکنایز کردن می‌تواند فرآیندهای سنتی را ساده‌تر و کارآمدتر کند. بلاکچین می‌تواند وظایف خودکار را انجام دهد و نیاز به واسطه‌ها را کاهش دهد.
6. افزایش امنیت:
توکنایز کردن می‌تواند امنیت دارایی‌ها را افزایش دهد. بلاکچین یک فناوری امن و غیرقابل هک است که می‌تواند از دارایی‌ها در برابر سرقت و تقلب محافظت کند.
7. انعطاف‌پذیری:
توکنایز کردن می‌تواند انعطاف‌پذیری بیشتری در مدیریت دارایی‌ها ایجاد کند. توکن‌های دیجیتال را می‌توان به روش‌های مختلفی استفاده کرد، مانند وام دادن، سرمایه‌گذاری و معامله.
8. نوآوری:
توکنایز کردن می‌تواند نوآوری را در بخش‌های مختلف اقتصادی بیشار کند. بلاکچین یک فناوری جدید و نوظهور است که می‌تواند برای ایجاد محصولات و خدمات جدید استفاده شود.
باید در نظر گرفت که توکنیزه‌سازی ایده جذابی با پتانسیل‌های فراوان است. با این حال، برای دستیابی به موفقیت، باید چالش‌های پیش رو را به طور جدی در نظر گرفته و برای آنها راه‌حل‌های مناسب ارائه کرد. صرف تمرکز بر روی توکنیزه‌سازی ابزارهای ساده‌تر و نادیده‌گیری چالش‌های توکنیزه‌سازی واقعی، این ایده را به بن بست خواهد کشاند.