عکس: مریم سعیدپور
براساس قوانین موجود، ارائه خدمات اعتباری و وام در ایران در انحصار شبکه بانکی است با این‌حال کسب‌وکارهای لندتکی و رمزارزی متفاوتی در این سال‌ها شکل گرفته‌اند که می‌توانند چنین خدماتی را ارائه دهند. اعطای وام با وثیقه‌گذاری رمزارز از جمله خدمات پرطرفدار در جهان است که به تازگی در داخل کشور نیز ارائه می‌شود، اما به دلیل عدم تنظیم‌گری شفاف، این سرویس با چالش‌هایی روبه‌روست.
آبان‌تتر یکی از صرافی‌های رمزارزی است که به دنبال ارائه سرویس ارائه وام با وثیقه‌گذاری رمزارز است. در همین راستا در رسانه رمزارز با فرهاد فلاح، مدیرعامل این مجموعه در خصوص چالش‌های ارائه این سرویس و مسائل رگولاتوری گفت‌وگو کردیم.
آبان‌تتر در مسیر ارائه وام رمزارزی و وام ریالی با وثیقه‌گذاری رمزارز
فرهاد فلاح، مدیرعامل صرافی ارز دیجیتال آبان‌تتر مطرح کرد: «در روش دریافت وام ریالی در ازای وثیقه‌گذاری رمزارز، کاربران دارایی دیجیتال خود را به عنوان ضمانت ارائه می‌دهند و در مقابل، ریال به حساب بانکی ایشان واریز می‌شود و این وثیقه رمزارزی تنها برای کاهش ریسک نکول است.»
فلاح در خصوص ارائه وام ریالی با وثیقه‌گذاری رمزارزی مطرح کرد: «ما در آبان‌تتر از دی ماه سال گذشته به دنبال ارائه این سرویس بودیم و از آن زمان تا به حال در حال توسعه زیرساخت‌های فنی خودمان و انجام مذاکرات با شرکت‌های همکار بودیم.» به گفته او، به علت اینکه شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات وام، با چالش‌هایی در خصوص دریافت وثیقه رمزارزی مواجه بودند، این سرویس پیش از این ارائه نشده است.
او ادامه داد: «ما در آبان‌تتر در نظر داریم تا پاییز سال جاری، سرویس دریافت وام رمزارزی را اجرا کنیم تا کاربران دارایی دیجیتال خود را به عنوان وثیقه نزد ما قرار داده و در مقابل آن، رمزارز مورد نیازشان را دریافت کنند.»
به گفته فلاح در هر دو این روش‌ها، دریافت وام از طریق پشتوانه رمزارزی ممکن می‌شود و بسته به مدت زمان بازپرداخت(یک ماهه، شش ماهه، نه ماهه، دوازده ماهه و هجده ماهه)، بهره متفاوتی برای این سرویس در نظر گرفته شده است. فلاح تاکید کرد که وام یک‌ماهه آبان‌تتر بدون بهره خواهد بود.
فلاح ادامه داد: «مدل دریافت وام ریالی پیش از این برای کاربران وی‌آی‌پی ما در دسترس بوده است و این کاربران می‌توانستند با وثیقه‌گذاری رمزارز خود، به طور مستقیم از منابع مالی مجموعه ما، تسهیلات اعتباری دریافت کنند، اما پس از رونمایی عمومی از این سرویس، همه کاربران واجد شرایط می‌توانند درخواست وام خود را ثبت کنند.» فلاح تاکید کرد که در این سرویس عمومی، وام و تسهیلات از طریق بانک و توسط شرکت واسطه همکار ارائه می‌شود.
فلاح در خصوص خدمات وام رمزارزی مطرح کرد: «وام رمزارزی در بستر یک بازار P2P انجام می‌شود. در این روش و در بستری که آبان‌تتر مهیا می‌کند، هولدرهای ارز دیجیتال دارایی خود را در اختیار تریدرها قرار می‌دهند و از این طریق سود کسب می‌کنند.» به گفته فلاح، این سود بخشی از سود معاملات تریدرهاست که به کاربران وام‌دهنده تعلق می‌گیرد. او تاکید کرد: «در این روش هم مانند دریافت وام از پلتفرم آبان‌تتر، کاربران متقاضی وام باید مقداری دارایی نزد پلتفرم داشته باشند تا ضمانت پرداخت وام ایشان باشد.»
همکاری صرافی‌های رمزارزی با مجموعه مشترک برای ارائه وام به کاربران
به گفته مدیرعامل آبان‌تتر ، این مجموعه برای ارائه وام ریالی در ازای وثیقه‌گذاری رمزارز، از خدمات ونسی استفاده خواهد کرد. ونسی پلتفرم مبتنی بر قرض‌دهی و با هدف تسهیل فرایندهای سنتی ضمانت است که فعالیت خود را با همکاری با صرافی‌های حوزه بلاکچین و یک پرداخت‌یار آغاز نموده است. این مجموعه، خدمات مشابهی به سایر صرافی‌های رمزارزی نیز ارائه می‌دهد.
فلاح در خصوص این همکاری مطرح کرد: «چالش اصلی ما، رگولاتوری است؛ زیرا به خاطر رگولاتوری موجود، بانک‌ها نمی‌توانند مستقیم به کاربران ما وام و تسهیلات ارائه دهند و بر این اساس تا رفع دغدغه‌های رگولاتوری، ما برای لانچ این سرویس باید با مجموعه‌های سوم همکاری داشته باشیم.»
او در خصوص مزیت ایجادشده در این همکاری مطرح کرد: «ونسی این سرویس را به سایر صرافی‌های رمزارزی ارائه می‌دهد و به علت بهره بردن از زیرساخت مشترک، ارائه این سرویس در صرافی‌های مختلف، تفاوت چندانی با هم ندارند.» او ادامه داد: «این کار درواقع حق انتخاب را برای کاربران بالا می‌برد و کاربران یک صرافی، مجبور نیستند برای دریافت وام به صرافی دیگری مراجعه کنند.»
سرویس ارائه وام با وثیقه‌گذاری رمزارز می‌تواند نرخ نکول را صفر کند
فرهاد فلاح در خصوص چالش‌های رگولاتوری مطرح کرد: «مسیر رگولاتوری حوزه‌های مرتبط با رمزارز، مسیر پیچیده‌ای است.» به گفته فلاح، عدم وجود کارشناسان مطلع از دانش این حوزه، برخوردهای سلیقه‌ای در اعمال محدودیت‌ها از چالش‌های مهم برای ارائه سرویس‌های اعتباری با وثیقه‌گذاری رمزارزی است.
فلاح تاکید کرد: «نرخ نکول در بانک‌های ما بسیار بالاست و مشکلات زیادی برای بانک‌ها ایجاد می‌کند؛ در مقابل به علت سازوکارهایی که در فرایند وام‌دهی با وثیقه‌گذاری رمزارزی وجود دارد، این نرخ به شدت پایین می‌آید چون دارایی کاربر که به عنوان وثیقه نزد ماست، از ظرفیت نقدشوندگی خوبی برخوردار است و ما می‌توانیم نرخ نکول را صفر کنیم اما بانک مرکزی رویکرد مثبتی به این فعالیت ندارد.»
مدیرعامل آبان‌تتر مطرح کرد: «مخالفت جدی و رویکرد کنترل‌گری در حوزه وام‌دهی با وثیقه‌گذاری رمزارزی از سمت بانک مرکزی وجود دارد و بانک‌ها مخالفت چندانی با آن ندارند اما به علت مشکلات رگولاتوری، بانک‌ها نیز از ارائه چنین خدماتی خودداری می‌کنند.»
رگوله کردن سرویس تسهیلات، سرمایه کاربران را به پلتفرم‌های داخلی برمی‌گرداند
فلاح در خصوص محدودیت‌ها و ظرفیت‌های موجود در اکوسیستم رمزارزی ایران برای ارائه خدمات اعتباری و وام با وثیقه‌گذاری رمزارز مطرح کرد: «بر اساس تحقیقاتی که انجام دادیم، کاربران ما از ارائه چنین خدماتی استقبال می‌کنند. بسیاری از کاربرانی که در حال حاضر دارایی رمزارزی دارند، با توجه به نوسانات بازار در دوره ضرر هستند و تمایل ندارند رمزارز خود را بفروشند. اما این افراد نیاز به ریال دارند و می‌توانند با وثیقه قرار دادن دارایی هولدشده خود، نیاز ریالی‌شان را رفع کنند.»
او تاکید کرد: «حجم سرمایه در گردش رمزارزی کاربران ایران، حدود ۱۰ میلیارد دلار است اما ۸ میلیارد دلار از این بازار، در صرافی‌های خارجی معامله می‌شود. این کاربران تریدرهایی هستند که نیاز به امکانات و ابزارهای حرفه‌ای دارند و وام رمزارزی یکی از این ابزارهاست. چنانچه سرویس‌های ارائه وام در ازای وثیقه‌گذاری رمزارز در ایران رگوله شود، بسیاری از این سرمایه‌ها به داخل کشور برمی‌گردد و کاربران از بلوکه شدن سرمایه خود در صرافی‌های خارجی، در امان می‌مانند».
