شفافیت یکی از موارد مهمی است که برای بلوغ هر شرکتی که خدمات مالی ارائه می‌دهد، به‌خصوص اکوسیستم و کسبوکارهای رمزارزی ایران لازم و حیاتی است. همان‌طور که از مدیران توقع بلوغ وجود دارد، از قانون‌گذاران نیز انتظار می‌رود به بلوغ برسند، اما بلوغ در قانون‌گذاری چگونه تجلی می‌یابد؟
آنچه در ادامه می‌خوانید، یادداشت جمشید عباس‌پور، مدیرعامل صرافی رمزارز کوینینو است که در رمزارز چهل‌وسوم منتشر شده است.
رمزارز، در شرایط تحریم به کشور کمک می‌کند
دو سال پیش در کشور ترکیه دو صرافی یک‌شبه سرمایه‌های مردم را به تاراج بردند و رفتند. مجموع سرمایه‌ای که به تاراج رفت، به دو میلیارد دلار می‌رسید. قانون‌گذار این کشور می‌توانست سایر کسبوکارهای رمزارزی را نیز به همین بهانه تعطیل کند، اما با «BTCTurk» که بزرگ‌ترین شرکت رمزارزی در این کشور بود، جلسات سازنده و مفیدی برگزار کرد.
قوانین رمزارزی کشور را به کمک آن شرکت بازنویسی کرد و فضای این کسبوکارهای رمزارزی را به بایدها و نبایدهای کاملاً قانونی پیوند زد و باعث شد آگاهی مردم بالاتر رود و به این ترتیب از اینکه این اتفاق دوباره در این کشور بیفتد، جلوگیری کرد. در حقیقت این تهدید را به فرصت تبدیل کردند.
این رویکرد در بین قانون‌گذاران ما در ایران وجود ندارد و با اینکه در فضای تحریمی کشور، رمزارز می‌تواند از هر لحاظ به دولت کمک کند، جای سوال دارد که چرا سریع‌تر قانون‌گذاری در این زمینه انجام نمی‌شود؟
کسبوکارهای رمزارزی و یک مسیر مشخص
در چنین شرایطی مدیران ارشد و فعالان کسبوکارهای رمزارزی، تنها کاری که از دست‌شان برمی‌آید، این است که به‌صورت مستقل و جداگانه و جزیره‌ای فعالیت نکنند، چراکه این روش مسیر درستی را به آن‌ها نشان نخواهد داد.
شرکت‌های مالی باید پشتوانه‌ای قوی داشته باشند و تمامی ریسک مالی و ارزی ناشی از ماهیت کارشان را خود متحمل نشده و درصدی از آن را باید به مجموعه‌های دیگر یا اصطلاحاً مجموعه بالادستی (یا لیکوئیدیتی پرووایدر) انتقال دهند. یعنی شرکت‌ها باید ال‌پی دیگری داشته باشند تا ریسک را به آن‌ها منتقل کنند.
نوسانات بازار مالی می‌تواند یک‌شبه یک شرکت بزرگ را نابود کند. من تبلیغاتی مبتنی بر پرداخت سودهای عجیب از یک‌سری شرکت‌های همکار را که می‌بینم، واقعاً تعجب می‌کنم که بر اساس چه استراتژی‌ای این‌گونه پیشنهادهای سرمایه‌گذاری را ارائه می‌دهند.
بسیار ترسناک است. من البته اسمش را سودجویی نمی‌گذارم، اما آن روزی که نتوانند سرمایه مردم را تضمین کنند و برگردانند، چگونه می‌توانند مال‌باختگان را قانع کنند؟
چنین اتفاقاتی می‌تواند همان مسئله‌ای را که در بازار بورس روی داد، تکرار کند. آنجا همه‌چیز به شکلی کاملاً قانونی و دولتی پیش می‌رفت، اما مجموعه اتفاقات سبب شد اعتماد مردم به این بازار از دست برود.
البته امیدوارم این اتفاق در بازار رمزارزی ایران رخ ندهد. چند بار تا مرز این اتفاق در کشور رفته‌ایم و کاربران پا پس کشیدند و قانع‌کردن دوباره کاربران و جلب اعتمادشان به این بازار واقعاً هزینه‌بر بوده است.
به گفته مدیرعامل کوینینو، تمام صرافی‌ها از هزینه گزاف جلب اعتماد مجدد کاربران آگاه‌اند و توصیه می‌کند صرافی‌ها همواره همراه کاربران‌شان بوده و پاسخگوی آن‌ها باشند و معتقد است ارائه پشتیبانی و مشاوره خوب بهترین گزینه برای جلب اعتماد کاربران است.
حساسیت نسبت به ایرانی‌ها و کسبوکارهای رمزارزی مدام بالاتر می‌رود
در بازارهای مالی، کسبوکارهای رمزارزی عمدتاً یک واسط است؛ این وساطت یا بین دو مشتری یا بین مشتری و بالادستی (ال‌پی) مطرح است. به همان دلایل مدیریت ریسک که مطرح کردم، در داخل کشور نمی‌توان به‌صورت مستقل و جداگانه فعالیت کرد، در سطوح بالاتر نیز همین‌طور است؛ یعنی کل بازار مالی رمزارزی کشور ایران نمی‌تواند مستقل از سایر کشورها فعالیت کند و نمی‌تواند مفهوم مستقل داخلی و بومی خود را داشته باشد و نمی‌توان گفت همه کسبوکارهای ایرانی با هم در داخل کشور کار کنند و درها را ببندند.
بازار مالی، مخصوصاً بازار کریپتو باید به بازار جهانی متصل باشد، ولی برای این اتصال مالی تحریم از سمت خارج مشکل اساسی‌ای است که به ما اجازه نمی‌دهد به‌راحتی کار کنیم. هر کدام از صرافی‌ها برای مقابله با تحریم‌ها به‌سختی یک راه هوشمندانه پیدا کرده‌اند تا با شرکت‌های خارج از ایران کار کنند، با این حال متأسفانه هر روز محدودیت‌ها از طرف قانون‌گذاران خارجی بیشتر می‌شود و حساسیت‌ها نسبت به ایران افزایش می‌یابد.
افزایش محدودیت‌ها و کاهش دسترسی‌ها در داخل ایران که دیگر نور علی نور است؛ بنابراین اتصال به کسبوکارهای رمزارزی مشابه خارجی و داشتن ارتباطات خارج از ایران، جزء ضرورت‌هاست
