همه‌گیری کووید ۱۹ باعث شد تا عصر دیجیتال و دیجیتالیزه شدن سرعت بیشتری بگیرد و مدل‌های زندگی و کسب‌وکار آنلاینِ از راه دور و از خانه به لطف شیوع کرونا رواج بیشتری پیدا کردند. مردم با همه‌گیری مجبور به ترک محل کار و دورکاری شدند اما با طولانی شدن روند بیکاری، بسیاری از افراد به این دورکاری عادت کردند و به دنبال راه‌های جدیدی برای کسب درآمد رفتند؛ از جمله کسب درآمد غیرفعال از رمزارزها.
اما سرمایه‌گذاری روی رمزارزها و صنعت وب3 چقدر می‌تواند به نفع یا ضرر افراد باشد؟ به نظر می‌رسد که اگرچه این نوع سرمایه‌گذاری به دلیل جدید بودن، نوسان و تنش بالا ممکن است کمی آزار دهنده باشد، اما می‌تواند در بلند مدت و در صورت عملکرد درست، حرفه‌ای و آموزش‌دیده به سودآوری و درآمدزایی برسد.
امورمالی و فناوری‌های مرتبط با آن از دیرباز به‌طور سنتی با مردان و ماهیت وجودی و شاید علایق و سلایق مردان همسو بوده، اما اکنون فناوری جدید و ساختارشکن ارز دیجیتال به نظر قادر است زنان را نیز جذب کرده و به آن‌ها منفعت برساند. شاید ظهور بلاکچین و رمزارزها، نه تنها در فناوری، که در مسائل مربوط به زنان نیز یک انقلاب جدی باشد.
بر اساس نظرسنجی که در سال ۲۰۲۲ میلادی صورت گرفته، تعداد زنانی که همه‌ساله در سراسر جهان روی رمزارزها و در کل صنعت ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنند به شدت در حال افزایش است. آمارهایی که در این خصوص منتشر شده، شوکه کننده است. این نظرسنجی و داده‌ها و اعداد و ارقام حاکی از آن هستند که در حال حاضر، تقریباً از هر ۱۰ زن ۱ نفر در صنعت کریپتو فعالیت دارد!
بنابراین به نظر می‌رسد ارز دیجیتال موضوعی فراگیر برای کسی درآمد در میان زنان و مردان بوده و به اصلاح حوزه‌ای مالی اما بدون جنسیت است. بسته به میزان ریسک، حاشیه سود و بازدهی سرمایه‌گذاری و مواردی از این دست، سرمایه‌گذاری روی رمزارزها می‌تواند برای مردان و زنانی که دوست دارند از خانه درآمد داشته باشند نیز ایده مناسبی باشد.
این‌که یک فرد چقدر قدرت ریسک‌پذیری داشته باشد، چه مقدار سرمایه برای سرمایه‌گذاری در صنعت رمزارز در اختیار داشته باشد و چقدر زمان و انرژی برای دریافت آموزش و یادگیری داشته باشد، از جمله مواردی است که می‌تواند در نتیجه نهایی تاثیرگذار باشد. هر فرد بر اساس نیازهای خود، حجم سرمایه، فرصت زمانی و میزان آموزشی که دریافت کرده گزینه‌های مختلفی پیش روی خود دارد.
آن‌چه روشن است، این است که در مورد همه آموزش اولین شرط ورود به بازار رمزارزها و داشتن شانس موفقیت در آن است. در واقع آموزش یک پیش‌نیاز غیرقابل انکار برای ورود به این بازار است و می‌تواند یک سرمایه‌گذاری ایمن را تضمین کند. افرادی که با آموزش لازم وارد این عرصه می‌شوند، استراتژی‌های بهتری بلد هستند و بهتر می‌توانند ریسک‌ها را مدیریت کرده و سودآوری و درآمدزایی خود را ارتقا دهند.
در ادامه، چند روش جانبی کسب درآمد برای آن دسته از افراد ارائه داده می‌شود که دوست دارند در خانه بمانند یا در کنار شغل اصلی خود، با مبغلی هرچند اندک، درآمد و سرمایه‌گذاری خودشان را هم داشته باشند.
۱.کسب درآمد از طریق مکانیسم استیکینگ (Staking)
برخی از رمزارزها در ازای اعتبارسنجی یا همان استیکینگ (Staking) به شما پاداش می‌دهند. به عبارت بهتر، آن دسته از کاربران که از طریق مشارکت در الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام (Proof of Stake) در یک شبکه بلاکچینی خاص فعالیت می‌کنند، در حقیقت به نوعی در رمزارزها سرمایه‌گذاری کرده‌اند و می‌توانند در ازای توکن‌های سرمایه‌گذاری کرده خود پاداش دریافت کنند.
در این فرایند که استیکنیگ نامیده می‌شود، در حقیقت کاربر که مرد و زن ندارد اما در این مقاله برای زنان توصیه شده است مقداری رمزارز یا توکن را در یک پلتفرم قفل می‌کند و در ازای مشارکت در در الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام (Proof of Stake) شبکه سود یا درآمد کسب می‌کند.
این مشارکت از سوی کاربر به شبکه امنیت و اعتبار می‌بخشد و به نوعی اعتبارسنجی تراکنش‌ها در شبکه است. دقیقاً به همین دلیل نیز شبکه در ازای تلاشی که کاربر می‌کند و توکن‌هایی که سرمایه‌گذاری یا به عبارتی قفل کرده است به او پاداش می‌دهد.
برای استیکینگ نیاز نیست دانش یا مهارت خاصی داشته باشید. افراد عادی و مبتدی هم به راحتی می‌توانند با استفاده از این روش از رمزارزها کسب درآمد داشته باشند. بسیاری از صرافی‌های رمزارزی که در حال حاضر فعال هستند، به شما این امکان را می‌دهند تا توکن‌های خود را در شبکه‌ها قفل کرده و سود دریافت کنید.
البته کیف پول‌ها یا ولت‌های زیادی نیز هستند که قابلیت استیکینگ را در اختیار شما قرار می‌دهند. کافی است مقدار مشخصی توکن را در آن قفل کرده، در ازای مشارکت در شبکه – بدون این‌که خودتان قرار باشد کار خاصی انجام بدهید – سود دریافت کنید.
نکته: در حال حاضر بسیاری از صرافی‌های ارز دیجیتال نظیر بایننس (Binance) و غیره… به دلیل تحریم برای کاربران ایرانی از دسترس خارج شده‌اند. برای آشنایی با کیف‌پول‌ها و صرافی‌های در دسترس برای کاربران ایرانی، که استیکینگ نیز ارائه می‌دهند باید تحقیق کنید.
۲. کسب درآمد از طریق بازاریابی آشناسازی (Affiliate Marketing)
بازاریابی آشناسازی (Affiliate Marketing) یکی دیگر راه‌های کسب درآمد برای زنان از بازار رمزارزها است. برای این‌منظور، به عبارت خیلی ساده، کافی است محصولات و خدمات رمزارزی خاصی را تبلیغ کرده، بازاریابی انجام دهید و در ازای این کار سود و درآمد دریافت کنید.
بسیاری از شرکت‌ها و پلتفرم‌هایی که خدمات و محصولات رمزارزی تولید می‌کنند یا ارائه می‌دهند، دارای طرح‌های وابسته هستند که به شما این امکان را می‌دهند با آن‌ها همکاری داشته باشید، بدون این‌که نیاز باشد حتی یک‌بار هم که شده با آن‌ها ملاقات کنید. کافی است محصولات و خدمات آن‌ها را برای دوستان، آشنایان یا دنبال‌کنندگان و دوستان مجازی خود در رسانه‌های مختلف تبلیغ کنید. این خدمت و محصولات می‌توانند شامل موراد زیر باشند:
- کیف پول‌ها یا ولت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری
- رمزارزها و امثال آن‌ها
- صرافی‌ها
- پلتفرم‌های معاملاتی
- و مواردی از این دست…
یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های این روش، انعطاف‌پذیر بودن و مقیاس‌پذیر بودن آن است. در واقع در صورتی بتوانید افراد بیشتری را به سمت خود خدمات و محصولات و خدماتی که بازاریابی می‌کنید جذب کنید، درآمدتان نیز به همان میزان افزایش خواهد یافت. شاید بتوانید حتی بدون کم‌ترین سرمایه‌گذاری به درآمد خوب برسید (البته که از این وعده و وعیدها در کمپین‌های بازاریابی فراوان است! باید درست و گزیده انتخاب کنید و واقع‌بین باشید).
به‌علاوه، به لطف شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها، در حال حاضر از نظر زمانی و مکانی نیز هیچ‌گونه محدودیتی برای این روش وجود ندارد. شما می‌توانید از این گوشه دنیا، یک نفر را در آن گوشه دنیا بازاریابی کرده و در ازای آن، از آن یکی گوشه دنیا حق کمیسیون دریافت کنید!
تنها نکته‌ای که در این مورد وجود دارد، احتمال پلتفرم‌ها و طرح‌های تقلبی و کلاهبرداری و هرمی و غیره است که باید نسبت به آن بسیار محتاط. کافی است یک‌بار یک پروژه تقلبی یا حتی ضعیف را به یکی از اقوام توصیه کنید… تا آخر عمر باید سرکوفت بشنوید. البته که در مقیاس بزرگ‌تر این قبیل بازاریابی‌ها می‌تواند به اعتبار و نام شما نیز آسیب برساند و جلوی ادامه فعالیت سودآورتان را بگیرد.
۳. کسب درآمد از طریق استخراج ابری (Cloud Mining)
استخراج ابری (Cloud Mining) یک روش استخراج رمزارزی جدید برای کسب درآمد جانبی از رمزارز است. احتمالاً شما نیز اگر علاقه زیادی به پول داشته باشید برای یک‌بار هم که شده فکر خرید تجهیزات و استخراج بیت‌کوین به سرتان زده است! اما مشکل این‌جا است که همین الان، همین لحظه برای استخراج بیت‌کوین کلی سرمایه لازم است تا تجهیزات گران‌قیمت آن خریداری شودعلاوه بر این، انرژی برق ماینینگ نیز هزینه‌های زیادی به دنبال دارد. این‌جا است که کلاد ماینینگ یا همان استخراج ابری گزینه خوبی به نظر می‌رسد.
استخراج ابری به معنی استخراج – مشارکت در فرایند اجماع گواه اثبات کار (Proof of Work) شبکه – بدون نیاز به دستگاه و سیستم و تجهیزات استخراج است. می‌پرسید چطور؟ کافی است یک حساب کاربری در یک مزرعه قانونی استخراج باز کنید، مقدار مشخصی ارز فیات – مثل دلار و یورو و … – یا رمزارز – مثل بیت‌کوین و اتر و تتر و … – در آن سرمایه‌گذاری کنید. پلتفرم در ازای این سرمایه‌گذاری مقدار مشخصی قدرت هش (Hashing Power) در اختیار شما قرار می‌دهد.
اکنون می‌توانید با استفاده از این قدرت هش به استخراج رمزارزهای مختلف بپردازید و سود کسب کنید. البته اغلب این پلتفرم‌ها در کنار استخراج ابری، در ازای سرمایه‌گذاری شما پاداش‌های مختلفی نیز ارائه می‌دهند. باز هم قرار نیست دانش یا تجربه فنی خاصی داشته باشید. کمی آموزش و کسب اطلاعات برای سودآوری بد نیست اما نیاز به دانش یا مهارت پیچیده‌ای هم ندارید. آموزش در این عرصه‌ها، بیشتر برای اجتناب از به دام افتادن در پلتفرم‌های تقلبی و پروژه های کلاهبرداری است تا سرمایه‌تان را از دست نداده و متضرر نشوید.
۴. کسب درآمد از طریق ییلد فارمینگ (Yield Farming)
ییلد فارمینگ (Yield Farming) که گاهی به آن لیکوئیدیتی ماینینگ یا استخراج نقدینگی (liquidity mining) نیز گفته می‌شود، یک برنامه مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi) است. در این برنامه، پلتفرم از شما می‌خواهد تا در ازای دریافت مقدار مشخصی سود یا پاداش، به دیگران رمزارز قرض بدهید و به این شیوه کسب درآمد کنید.
هدف از راه‌اندازی ییلد فارمینگ تشویق تامین‌کنندگان نقدینگی (Liquidity Providers) است. در واقع پلتفرم از کاربران می‌خواهد تا برای تامین نقدینگی در استخرها، مقداری توکن رمزارز بر اساس قراردادهای هوشمند در استخرها به اشتراک بگذارند یا قفل کنند. آن‌چه در ازای این سپرده‌گذاری عاید کاربران می‌شود می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کارمزد شبکه
- بهره وام
- سود یا پاداش توکن
این‌که سرمایه مورد نظرتان چه مدت زمان باید قفل شود، بستگی به پلتفرم دارد و این‌که چه میزان پاداش یا سود قرار است در ازای تامین سرمایه دریافت کنید. میزان سود دریافتی نیز بر اساس درصد بازده سالانه (APY) محاسبه می‌شود.
باز هم برای کسب درآمد از طریق ییلد فارمنیگ نیاز نیست دانش یا مهارت خاصی داشته باشید. تنها آموزش و دانشی که نیاز دارید برای انتخاب پلتفرم است. این‌که پلتفرم قابل اعتماد و معتبر انتخاب کنید، زمان قفل شدن سرمایه آن را بدانید و بر اساس نیازها و شرایط خودتان تنظیم کنید و چک کنید که سود معقولی نیز در ازای سرمایه‌گذاری به شما بدهد.
پس از انتخاب پلتفرم کافی است طرح خود را انتخاب کرده، از طریق واریز یا سپرده‌گذاری (Deposit) تزریق نقدینگی انجام بدهید و منتظر سوددهی بمانید.
این نکته را نیز در نظر داشته باشید که در برخی از پلتفرم‌ها، ممکن است سرمایه‌گذاری یک رمزارز یا توکن خاص سود بیشتری داشته باشد. پس برای به دست آوردن سود بیشتر لازم است هم زمان‌های قفل شدن و میزان سود آن‌ها را چک کنید و سود پرداختی در ازای رمزارزهای مختلف را بررسی کنید.
نکته: این روش کسب درآمد از رمزارزها نیز چندان بی‌خطر نیست. ممکن است سرمایه شما به دلیل تغییرات بازار یا مشکلات دیفای آسیب ببیند و متضرر شوید؛ این در خوشبینانه‌ترین حالت است که پلتفرم تقلبی و کلاهبرداری نباشد. پس لازم است قبل از سرمایه‌گذاری حسابی تحقیق کنید.
۵. کسب درآمد از طریق حساب‌های پس‌انداز رمزارزی (Crypto Savings Accounts)
صرافی‌های زیادی هستند که در ازای سپرده‌گذاری رمزارزها در حساب‌های پس‌انداز رمزارزی (Crypto Savings Accounts) به شما سود پرداخت می‌کنند. در واقع کافی است در این صرافی‌ها حساب پس‌انداز باز کرده، رمزارزهایی که صرافی مشخصی کرده را سرمایه‌گذاری کنید و در ازای آن سود دریافت و کسب درآمد کنید.
در واقع این مدل، شباهت بسیار زیادی به همان سودهای بانکی سیستم‌های مالی سنتی خودمان دارد. مبلغی را به پلتفرم می‌سپارید و ماهانه در ازای آن بهره می‌گیرید. این روش به شما کمک می‌کند تا به‌صورت منظم درآمد ماهیانه از رمزارزها داشته باشید. البته، ممکن است پلتفرم صرافی به شما پیشنهادات مختلفی هم بدهد. به‌عنوان مثال، ممکن است در صورت قفل شدن سرمایه مورد نظر نرخ بهره‌ای که به شما پرداخت می‌شود تا حد قابل توجهی افزایش پیدا کند.
همچنین بسیاری از صرافی‌های ارز دیجیتال دارای یک توکن بومی مخصوص خود نیز هستند. معمولاً آن دسته از کاربران که با استفاده از همین توکن‌های بومی در پلتفرم سپرده‌گذاری و پس‌انداز انجام می‌دهند سودهای به مراتب بالاتری را کسب می‌کنند.
با این حال، باز هم باید ریسک‌ها و خطرات احتمالی را در نظر داشته باشید. هر پلتفرم، وب‌سایت یا صرافی، ریسک‌ها و خطرات خاص خودش را دارد؛ به‌ویژه که این بازار، بازار متلاطم و پرنوسان رمزارزی است. ممکن است نوسانات رمزارز مورد نظر طوری باشد که سرمایه‌گذاری شما را سوخت کند. یا این احتمال وجود دارد که سرقت یا هک در پلتفرم به وقوع پیوسته و شما متضرر شوید.
در مورد پروژه‌ها و پلتفرم‌های کلاهبرداری هم که باید بسیار هوشیار بود. پس برای سرمایه‌گذاری در این بازار جدید، به هر شکلی که می‌خواهید سرمایه‌گذاری و درآمدزایی کنید، حسابی تحقیق کنید و بعد دست به اقدام بزنید.
۶. کسب درآمد از طریق وام‌دهی رمزارزی (Crypto Lending)
پلتفرم‌های زیادی هستند که به شما این امکان را می‌دهند تا از طریق وام‌دهی رمزارزی (Crypto Lending سودآوری کنید. در واقع از طریق این پلتفرم‌ها، شما مقداری رمزارز را به افراد و کاربرانی که به دنبال دریافت وام هستید وام می‌دهید و در ازای آن، از پلتفرم بهره دریافت و کسب درآمد می‌کنید.
این بهره‌ها منظم هستند و می‌توانند به‌صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه به حساب کاربری شما در پلتفرم واریز شوند. ضمن این‌که بهره‌ای که معمولاً در این پلتفرم‌های وام‌دهی ارز دیجیتال به شما تعلق می‌گیرد، سود یا بهره مرکب (Compound Interest) است. به این معنی که علاوه بر بهره اصل سرمایه، میزان سود حاصل از بهره‌های جمع شده از دوره‌های قبل سپرده یا وام نیز به مبلغ دریافتی شما اضافه می‌شود.
نرخ بهره‌ای که توسط ارائه دهندگان مختلف پیشنهاد می‌شود ممکن است متفاوت باشد. برخی از پلتفرم‌های متمرکز (Centralized) و غیرمتمرکز (Decentralized) ممکن است نرخ‌های بهره بسیار بالا پیشنهاد دهند (مثلاً درصد سود سالیانه ۲۰ درصد). باید توجه داشته باشید که این قبیل پلتفرم‌ها معمولاً وثیقه‌هایی سنگین برای تضمین وام‌دهی رمزارز مطالبه می‌کنند.
در حالت کلی، بهتر است در این روش از کسب درآمد غیرفعال از رمزارزها، به دنبال سودهای خیلی کلان و نرخ‌های بهره غیرطبیعی نباشید. قرار نیست از طریق یک سرمایه‌گذاری رمزارزی خانگی یک شبه پولدار شویم. این نکته را در نظر داشته باشید که این قبیل پلتفرم‌ها یا دارای مدل‌های کسب‌وکار ضعیف و غیرمعتبر هستند و یا به احتمال زیاد ناامن و کلاهبرداری هستند. بهتر است در پلتفرم‌های معتبر و مطمئن سرمایه‌گذاری کنید… حتی اگر سودش بسیار کمتر باشد!
نکته: اگر سودهای بالا خیلی برایتان جذاب است، بد نیست سری به سرگذشت صرافی اف‌تی‌ایکس (FTX) بزنید. یک امپراتوری بزرگ رمزارز که با سودهای کلان خود به ناجی و منجی طرفداران رمزارزی تبدیل شده بود اما ناگهان به خاطر اهرم‌های بالا متلاشی شد و زمام‌دارش سم بنکمن فراید (Sam Bankman Fried) اسطوره‌ای و میلیون‌ها دلار سرمایه نازنین کاربرانش را به قعر کشید.
۷. کسب درآمد از طریق اجرای مسترنود (Masternode)
یکی از قدیمی‌ترین و شاید بهترین راه‌های کسب درآمد از رمزارزها که ریسک به مراتب کمتری دارد اجرای مسترنودها (Masternode) است. البته که برای این‌کار نیاز به اندکی دانش و مهارت کامپیوتری و یک رایانه دارید تا بتوانید از شبکه بلاکچین استفاده کنید.
احتمالاً اولین سوالی که به ذهن‌تان خطور می‌کند این است که حالا این مسترنودها که هستند و چه می‌کنند؟ مسترنود یک نود کامل رمزارز یا همان کیف پول است که با میزبانی یک نسخه کامل و به‌روزرسانی شده از دفتر کل رمزارز، از شبکه آن حمایت می‌کند. یا شاید بهتر باشید این‌طور بگوییم که مسترنودها، در واقع سرورهایی هستند که یک نسخه از دفترکل بلاکچین یک رمزارز خاص را پشتیبانی و میزبانی می‌کنند.
این مسترنودها برای عملکرد مناسب معمولاً نیاز به میزان قابل توجهی از توکن بومی شبکه بلاکچین مورد نظر دارند تا کاربر بتواند با اتکا به این وثیقه در شبکه فعالیت داشته باشد و به نفع شبکه کار کند.
زمانی که شما یک مسترنود راه‌اندازی کرده و اجرا می‌کنید، در ازای کار و مشارکتی که در شبکه دارید توکن بومی شبکه را پاداش می‌گیرید. البته، برخلاف روال کار نودهای بلاکچین، مسترنودها بلوک‌های جدیدی از تراکنش‌ها را به شبکه بلاکچین اضافه نمی‌کنند (کاری که نودهای معمولی انجام می‌دهند). آن‌ها تایید کننده بلوک‌های جدید هستند و یک نقش سازمانی فراتر از اعتبارسنجی صِرف در شبکه دارند.
مثلاً اغلب مسترنودها پذیرنده نقش حکم‌رانی در شبکه بلاکچین هستند و در رای‌گیری‌ها و غیره مشارکت داده می‌شوند. این رای‌گیری‌ها برای اعمال تغییرات در اکوسیستم و اجرای عملیات پروتکل حیاتی هستند و از این رو راه‌اندازی و اجرای مسترنود مستلزم وثیقه‌گذاری است.
نکته بسیار مهمی که در این خصوص باید در نظر داشته باشید، این است که راه‌اندازی و اجرای یک مسترنود به دانش و مهارت تخصصی و حرفه‌ای نیاز دارد. شما به‌عنوان یک سرمایه‌گذار در کنار دارا بودن این حجم از دانش و مهارت، باید سرمایه و بودجه لازم برای خرید مقدار تعیین شده توکن بومی شبکه را نیز داشته باشید و لپ‌تاپ شخصی‌‌تان نیز نمی‌تواند پاسخگوی این عملیات باشد. معمولاً سخت‌افزارهای کامپیوتری پیشرفته، با توان پردازشی بالاتر و قیمت گران‌تر نیاز است و در عین حال هزینه‌های جاری نیز ممکن است قابل توجه باشند.
