علی نعمتی شهاب در کارگاه رویداد ۹ ژانویه به تشریح موارد استفاده از بلاکچین در حوزه تعهد دیجیتال سازمان‌ها و به طرز استفاده از فناوری برای تحول دیجیتال در هر سازمان پرداخت.
او در ابتدای کارگاه عنوان کرد: «بلاکچین جزو فناوری‌های جدید است و مانند هر فناوری دیگری می‌تواند کارکردهای سازمانی نیز داشته باشد. بلاکچین یک فناوری پیچیده است که کاربردهای متنوعی می‌تواند داشته باشد. امروز به این سؤال پاسخ خواهیم داد که در یک سازمان از دید تحول دیجیتال چطور می‌توان از آن استفاده کرد.»
تاریخچه تحول دیجیتال
نعمتی در ادامه گفت: «اگر به تاریخچه کاربرد فناوری اطلاعات در سازمان‌ها نگاه کنیم از دهه ۷۰ میلادی به بعد با اختراع کامپیوتر، استفاده از نرم‌افزارها رایج شد و با گذشت زمان، با دردسترس قرار گرفتن تکنولوژی‌هایی چون اینترنت و اتصال نرم‌افزارهایی مثل web serviceو API، امکان استفاده یکپارچه از فناوری اطلاعات در سازمان‌ها فراهم شد. در 50 سال اخیر، تفکر یکپارچه‌سازی در سازمان‌ها اهمیت بیشتری پیدا کرد. یکپارچگی فناوری اطلاعات با کلیدواژه مدیریت داده‌ها در سازمان معنا پیدا می‌کند؛ زیرا این موضوع فقط به معنای ایجاد ارتباط میان نرم‌افزارهای مختلف در سازمان نیست و مهم اتصال داده است. تحول دیجیتال که از سال ۲۰۱۰ به بعد بیشتر مطرح شد می‌گوید ما می‌توانیم از فناوری برای یکپارچه کردن و بهینه‌سازی داده‌ها استفاده کنیم که کاربرد این داده‌ها، تصمیم‌گیری در سطوح مختلف سازمان و افزایش بهره‌وری فرآیندهای سازمانی است.»
او در ادامه خاطرنشان کرد: «با روی کار آمدن بلاکچین، تفکر سازمانی تمرکزگرا که صرفاً داده جمع‌آوری می‌کند را می‌توان کنار گذاشت و با استفاده از ابزارهایی مانند قراردادهای هوشمند و فناوری‌های مکملی مانند هوش مصنوعی سازمان‌ها را به سمت خودکفایی پیش برد. چند سال قبل وقتی از سازمان هوشمند صحبت می‌شد منظور این بود که فناوری تصمیم‌گیری مدیران سازمان را تسهیل می‌کند، ولی فناوری‌ای مانند بلاکچین می‌تواند سیستم‌های سازمانی را به خودکفایی برساند. هنگامی که سیستم‌ها بتوانند خودسرانه فعالیت کنند طبیعتاً تمرکززدایی که از اهداف اصلی بلاکچین است محقق می‌شود. درباره تحول دیجیتال بسیار صحبت می‌شود اما نباید به آن سطحی نگاه کرد و فکر کنیم که یک روند زودگذر است و فراموش خواهد شد. تحول دیجیتال، برآیند فعالیت‌های مختلفی چون تحول فناوری، تحول اقتصاد، تحول جوامع انسانی و تفکر است که در نهایت نیز باید منجر به افزایش کیفیت زندگی انسانها شود.»
تأثیر بلاکچین بر معماری سازمانی
نعمتی شهاب در انتهای کارگاه به بررسی نحوه استفاده از بلاکچین برای تحول دیجیتال سازمان‌ها پرداخت و گفت: «برای پیاده‌سازی تحول دیجیتال در عمل، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد؛ اگر سازمانی با استفاده از فناوری قصد تحول دیجیتال دارد، باید این سه حوزه مختلف را کنار هم قرار دهد و بررسی کند؛ اول بحث معماری سرمایه‌های انسانی سازمان، دوم بحث معماری فناوری و در آخر بحث معماری کسب‌وکار یا فرایندهاست. این یک چهارچوب فکری در مشاوره تحول دیجیتال سازمانی است. تمام موارد گفته‌شده در معماری سازمانی خلاصه می‌شود؛ معماری سازمانی دیدی یکپارچه و جامع به ابعاد مختلف سازمان در اختیار ما قرار می‌دهد و می‌گوید باید به سازمان در لایه‌های مختلف نگاه کنیم تا در نهایت به بهتر اداره کردن سازمان برسیم. تفکر معماری سازمانی از اوایل دهه ۹۰ در دنیا ایجاد شد و در تلاش است یک رویکرد سیستماتیک برای اداره سازمان مدرن ارائه دهد.»
او با اشاره به اینکه بلاکچین به‌عنوان یک فناوری دیجیتالی اثر خود را بر معماری سازمانی می‌گذارد و در سه محوری که گفته شد می‌تواند نقش داشته باشد، گفت: «بلاکچین در لایه مدل‌های کسب‌وکار، یک اکوسیستم بزرگ به نام رمزارزها و دیفای را پدید آورده که قبل از ظهور آن اساساً وجود آن غیرممکن بود. همچنین با کمک بلاکچین توانستیم مدل‌های سنتی را متحول کنیم و شکل جدیدی به آن ببخشیم. مدیریت مالی در سازمان نیز با بلاکچین تغییر کرده است. مثلاً در مبحث تأمین مالی جمعی دیگر نیازی به روش سنتی و وجود یک نفر نیست و فرآیند توکنیزیشن، تأمین مالی سازمان‌ها را بسیار راحت‌تر و سریع‌تر کرده است. به نظر من در آینده بیشتر شاهد استفاده از بلاکچین در لایه مدل‌های کسب‌وکاری خواهیم بود. درباره استفاده از بلاکچین در حوزه فناوری سازمان‌ها در سال‌های اخیر صحبت‌های بسیاری شده و بیشترین استفاده را در حال حاضر در این لایه شاهد هستیم. در مباحث معماری سازمانی در سال‌های اخیر، مفهوم جدیدی به نام قابلیت مطرح شده است. قابلیت می‌گوید برای اینکه یک سازمان به هدف خود برسد باید مجموعه متنوعی از فرایندها، فناوریها، انسانها و… را در کنار هم قرار دهد تا توانایی فعالیت پیدا کند و به هدف برسد؛ بنابراین برای استفاده از فناوریها باید قابلیت‌های سازمان‌مان را شناسایی کنیم و بعد قابلیت فناوری را با قابلیت سازمان تطبیق دهیم.»