رویداد نهم ژانویه هر سال توسط کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار برگزار می‌شود. نوزدهم و بیستم دی‌ماه، این رویداد برای سومین سال متوالی به منظور گرد هم آمدن فعالان حوزه رمزارز و بلاکچین کشور برگزار خواهد شد. صالح خواجه‌دلویی، مدیرعامل صرافی هیتوبیت، یکی از فعالان این حوزه است که به بهانه رویداد نهم ژانویه با او صحبت کرده‌ایم.
او درباره تغییراتی که در یک سال گذشته در حوزه بلاکچین و رمزارزها اتفاق افتاده می‌گوید: «در فضای داخل، سرویس‌هایی جدید برای کاربران تعریف شده که این موضوع نقطه عطفی بود. سرویس‌های متنوعی ایجاد شد که روش‌های معاملاتی جدید، ارائه خدمات جدید و اعتبار دادن‌ها دستاوردهای آن بودند؛ زیرا قبل از این موضوع، فقط معامله افراد بود اما اکنون برپایه معامله، سرویس‌های متنوعی در حال ارائه است و این تغییری بود که در بازار رمزارز ایران اتفاق افتاد. طبیعتاً در بحث رگولاتوری یک گام بیشتر در خصوص آن برداشته شد. البته با الزاماتی که ابلاغ شد و جلساتی که رو به جلو می‌رود همچنان اول کار است و در رابطه با این موضوع کارهای زیادی باقی مانده است.»
تغییرات بلاکچینی در جهان
مدیرعامل صرافی هیتوبیت در این‌باره عنوان می‌کند: «تغییرات در جهان نیز به این گونه است که ما یکسری بلوغ را در رفتارها می‌بینیم و در صرافی‌ها تغییراتی مشاهده می‌کنیم. در کنار آن فراز و فرودهایی نیز در اکوسیستم‌های مختلف وجود دارد؛ ازجمله صرافی‌ها و کامیونیتی‌هایی که شکل گرفته، مجموعه سرمایه‌گذاری‌هایی که بعضاً شکست خورده‌اند و مثال‌های دیگر. همه اینها نشان می‌دهد که پویایی در این اکوسیستم وجود دارد و اگر صدایی از اکوسیستم شنیده نشود، شاید درجا زده و دچار یکنواختی شده باشد. کامیونیتی رمزارز در ایران در این یک سال بسیار بالغ‌تر شده و در واقع در جلسات، مدل تعاملاتی که وجود دارد و همراهی‌ای که از یکدیگر مشاهده می‌کنیم نشان‌دهنده بالغ‌تر شدن آن است که من این موضوع را به فال نیک می‌گیرم.»
ضعف‌های اکوسیستم بلاکچین و رمزارز
صالح خواجه‌دلویی با اشاره به اینکه بحث رگولاتوری و گردن نگرفتن این حوزه یکی از موضوعاتی است که وجود دارد، اظهار می‌کند: «انتظار ما این بود که بانک مرکزی سند ره‌نگاشت را دو سال قبل منتشر کند که دیگر اکنون در لایه مقرره و قانون‌گذاری آن باشیم. هرچه مه‌آلودتر به این فضا نگاه داشته باشیم و برای ما شفاف نباشد، اکوسیستم‌ها آن رشدی که باید داشته باشند برایشان اتفاق نخواهد افتاد و میزان ریسک‌پذیری برای بازیگران این حوزه بسیار پایین می‌آید.»
او در ادامه اضافه می‌کند: «مقاومت همیشه در برابر فناوری‌های جدید وجود دارد اما مسیر خود را طی خواهد کرد. در واقع انطباق‌پذیری همیشه اتفاق می‌افتد؛ هرچقدر هم که مقاومت وجود داشته باشد. مخصوصاً فناوری که هر لحظه در آن اتفاقی رخ می‌دهد و به دلیل همین موضوع الزام گذاشتن برای آن نیز نمی‌تواند به یک‌باره اتفاق بیفتد که همین مسئله یک نقطه ضعف است.»
مدل حاکمیتی رمزارزها در ایران
مدیرعامل صرافی هیتوبیت با اشاره به اینکه مدل حاکمیتی در ایران به این صورت است که یک‌بار قانونی وضع می‌شود و ممکن است نهایتاً به صورت ناگهانی به آن برسند و بر آن بازبینی داشته باشند، می‌گوید: «اما این فضا نیاز به پویایی دارد و باید از خود تشکل‌ها استفاده شود. همچنین قانون‌گذاری آن باید به این شکل باشد که متناسب با آن فناوری باشد که افراد بتوانند فعالیت درستی داشته باشند.»
شکل گرفتن بازار زیرزمینی رمزارزها
او در ادامه توضیح می‌دهد: «اگر ما صرفاً سخت‌گیری داشته باشیم، بازار زیرزمینی شکل خواهد گرفت و با به وجود آمدن بازار زیرزمینی، در واقع عملاً به پول‌شویی کمک می‌کنیم. همچنین فرار سرمایه به سمت صرافی‌‌های خارجی به وجود خواهد آمد که اکنون نیز اتفاق افتاده است. در صورتی که تریدرها در فضای معاملات اسپات یا مارجین به چیزهایی نیاز دارند که در این فضا نمی‌توان به آنها سرویسی ارائه داد.»
صالح خواجه‌دلویی با اشاره به اینکه نیاز است کمی بیشتر به سمت بلوغ حرکت کنیم و درباره مواردی که به آن پرداخته نشده، مانند امنیت دارایی دیجیتال صحبت کنیم، یادآور می‌شود: «این موضوع هم برای کاربران مهم است و هم برای حاکمیت. در واقع این موضوع به اکوسیستم کمک می‌کند که بهتر همراهی داشته باشد. درست است که شرکت‌های مختلف در گام اول رقیب هم هستند اما می‌توانند با همراهی هم این مسیر را روشن کنند.»
اهمیت توجه به نیاز کاربران
مدیرعامل صرافی هیتوبیت در این‌باره بیان می‌کند: «لازم است درباره ارائه خدمات به کاربران صحبت شود. در واقع کاربران صرفاً بخواهند خریدوفروش داشته باشند و رمزارزی که مد نظرشان است را خرید یا معامله کنند، این کوچک‌ترین مسئله مورد توجه است. در واقع به مشتریان باید به این صورت نگاه کرد که افراد هدفی داشته باشند و در آن موفق شوند و باید دیدگاه پشتیبانی را به سمت مشتری ببریم. این موضوع بسیار مهمی است که می‌تواند اتفاق بیفتد. خود اکوسیستم رمزارز نیز به صورت تنها فعالیت نکند و در یک جاهایی باید تعامل بیشتری اتفاق بیفتد که در حال حاضر آن تعامل در اول راه قرار دارد.»
پذیرش مشتریان سازمانی در اکوسیستم رمزارزها
او در این خصوص توضیح می‌دهد: «فضای بلاکچین، فضای اکوسیستمی است که بسیار راحت می‌تواند سرویس‌های سازمانی را با رتبه بالا ارائه دهد و همچنین به راحتی می‌تواند به نیازهایشان پاسخ دهد؛ به دلیل اینکه یک فناوری است که به راحتی توسعه پیدا می‌کند؛ بنابراین می‌تواند به این راحتی این سرویس را ارائه دهد. شفافیت یکی از مؤلفه‌های مهم حوزه بلاکچین است که باعث می‌شود شرکت‌ها نیز این موضوع را بپذیرند و تمایل داشته باشند از این فناوری استفاده کنند. همراهی هم وجود دارد؛ اگر شما نگاه کنید، علاوه بر کسب‌وکارها مجموعه‌‌‌های سبدگردانی، مدیریت و همچنین شرکت‌هایی که در این فضا نیستند و خواهان کسب سود یا تأمین مالی در این فضا باشند می‌توانند از این فضا استفاده کنند.»
رویداد ۹ ژانویه سال گذشته
صالح خواجه‌دلویی خاطره‌ای از رویداد ۹ ژانویه سال گذشته تعریف می‌کند: «در رویداد سال گذشته موضوعی برایم جالب بود و آن اینکه همه جمع شده بودیم تا کمک کنیم این اکوسیستم که نسبت به اکنون بدنه نحیفی نیز داشت، حفظ شود و آن را بهبود ببخشیم. در واقع خواستار فضاسازی بودیم که اتفاق افتاد و اکنون نیز در حال بهتر شدن است. شنیده شدن یکسری صداها، نیازها و رفتارها باید اتفاق می‌افتاد که البته انجام شد. رویداد ۹ ژانویه برای من تصویر مکانی است که اکوسیستم در آن بتواند صحبت کند، شنیده، تحلیل و دیده شود؛ زیرا فضای رویدادهای دیگر به این‌گونه است که با یک هدف مشخص به یک بخش کوچکی از رمزارز می‌پردازند اما رویکرد تخصصی که کامیونیتی رمزارزها و فعالان دور هم جمع شوند و از چالش‌ها و دستاوردهایشان صحبت کنند و بتوانیم در انتها بگوییم به یک موفقیت و دستاوردی دست پیدا کرده‌ایم، نیاز است.»