ورود به بازارهای مالی و به‌ویژه کریپتو نیازمند درک و شناخت کامل بازار و استفاده از استراتژی‌های مختلف معاملاتی است. به عبارت دیگر، هنگام ورود به معاملات کریپتو مجموعه‌ای از استراتژی‌ها در اختیار معامله‌گر قرار می‌گیرد. در این میان، استراتژی مارتینگل (Martingale) یا خریدوفروش پلهای یکی از استراتژی‌های معاملاتی پرکاربرد محسوب می‌شود. اگرچه این رویکرد نیز بدون خطا نیست، اما روش ارزشمندی برای مهار ضررهای ناشی از اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی در بازار کریپتو محسوب می‌شود. در مطلب پیش رو، راهنمای جامعی درباره استراتژی مارتینگل، زیربنای تاریخی آن و مزایا و معایب بالقوه‌ای که برای معاملات ارزهای دیجیتال به دنبال دارد، ارائه خواهیم داد.
مخترع استراتژی مارتینگل یا خریدوفروش پلهای کیست؟
اختراع استراتژی مارتینگل یا خرید و فروش پلهای به قرن هجدهم میلادی برمی‌گردد؛ وقتی که یک ریاضیدان فرانسوی به نام پل پییر لوی (Paul Pierre Levy) این استراتژی را طبق اصل احتمال و شانس معرفی کرد. او معتقد بود فقط یک موفقیت خوب برای افزایش ثروت معامله‌گر کافی است.
لوی بر این باور بود که دوبرابر کردن شرط یا ریسک باعث می‌شود در صورت موفقیت تمام ضررهای قبلی جبران شود. شایان ذکر است که این ریاضیدان بعدها به دلیل نظریه‌هایی که در زمینه احتمالات ارائه داد، جایزه گرفت.
آشنایی با مفهوم مارتینگل در تجارت کریپتو
استراتژی معاملاتی خریدوفروش پلهای یا مارتینگل، یک رویکرد ریسکی است که به معامله‌گر این امکان را می‌دهد که بعد از خرید یک رمزارز و افت قیمت آن، مانند تغییرات قیمت تتر، با بیشتر کردن اندازه تجارت خود، در نهایت با سود از معامله خارج شود. فرض پشت استراتژی خریدوفروش پلهای این است که تمام زیان‌های قبلی را با یک معامله برنده که به اندازه کافی برای پوشش زیان‌های انباشته بزرگ باشد، بازیابی کنیم. این فرآیند به شرح زیر است:
پس از تجربه ضرر، معامله‌گر اندازه معامله خود را برای معامله بعدی دوبرابر می‌کند. اگر این معامله نیز منجر به زیان شود، در معاملات بعدی به دوبرابر افزایش می‌یابد. برای مثال، اگر معامله اولیه دارای ریسکی معادل 100 دلار باشد، تریدر ممکن است در معامله دوم 200 دلار و سپس 400 دلار، 800 دلار و غیره ریسک کند.
در زمینه تجارت رمزارز، سیستم مارتینگل اغلب از طریق ربات‌های معاملاتی خودکار یا مشاوران متخصص (EA) پیاده‌سازی می‌شود. این ربات‌ها از الگوریتم‌های خاصی برای اجرای معاملات براساس قوانین از پیش تعریف شده استفاده می‌کنند. EAها، استراتژی مارتینگل را با افزایش اندازه موقعیت پس از هر معامله بازنده اعمال می‌کنند.
مزایای سیستم خریدوفروش پلهای در معاملات رمزارزی
یکی از جذابیت‌های اصلی سیستم خریدوفروش پلهای، پتانسیل آن برای بازیابی سریع ضرر است. همان‌طور که اندازه موقعیت با هر معامله بازنده افزایش می‌یابد، یک معامله برنده می‌تواند زیان‌های قبلی را از بین ببرد و منجر به سود خالص شود.
مزیت دوم این است که پیاده‌سازی استراتژی مارتینگل از طریق ربات‌های معاملاتی نسبتاً آسان است و برای معامله‌گران تازه‌کار و باتجربه قابل دسترسی است. ماهیت خودکار این استراتژی، مؤلفه رفتار احساسی را از تصمیمات معاملاتی حذف می‌کند.
نکته بعدی این است که سیستم خریدوفروش مارتینگل می‌تواند در بازارهای رنج یا پرنوسان به‌خوبی کار کند؛ جایی که قیمت‌ها نوسانات قابل توجهی نشان می‌دهند اما روند مشخصی را دنبال نمی‌کنند. در چنین سناریوهایی، رویکرد استراتژی «کم بخر، بالا بفروش» می‌تواند به نتایج سودآوری منجر شود.
معایب سیستم خریدوفروش پلهای در بازار ارزهای دیجیتال
مهمترین ایراد استراتژی خریدوفروش پلهای، پتانسیل آن برای قرار گرفتن در معرض خطر؛ آن هم به صورت نامحدود است. از آنجا که اندازه موقعیت معامله‌گران در زمان ضرر دوبرابر می‌شود، یکسری حرکات نامطلوب بازار و ضررهای بیشتر باعث می‌شود اندازه موقعیت را بالاتر برده و در نتیجه ضررهای بیشتری را تجربه کنید.
همچنین موفقیت سیستم مارتینگل به‌شدت به اندازه حساب معامله‌گر بستگی دارد. اگر حساب فاقد سرمایه کافی برای حفظ یکسری معاملات زیان‌ده باشد، این استراتژی می‌تواند منجر به تخلیه حساب شود.
ایراد بعدی این است که بازارهای رمزنگاری می‌توانند نوسانات شدید و تغییر روند ناگهانی را تجربه کنند. در چنین شرایطی، فرض سیستم مارتینگل مبنی بر معکوس شدن روند در نهایت ممکن است درست نباشد و منجر به زیان‌های هنگفت قبل از هرگونه بازیابی احتمالی شود.
نکته بعدی اینکه با افزایش اندازه موقعیت با هر معامله بازنده، معامله‌گرانی که از استراتژی خریدوفروش پلهای استفاده می‌کنند ممکن است با نیازهای مارجین قابل توجهی مواجه شوند. این می‌تواند بخش قابل‌توجهی از سرمایه معامله‌گر را محدود کرده و توانایی آنها را برای ورود به معاملات دیگر محدود کند.
از طرف دیگر، در حالی که ماهیت خودکار معاملات توسط ربات‌ها، اتخاذ تصمیمات احساسی را کاهش می‌دهد، اما عوارض روانی ناشی از انباشته شدن ضرر و امید به یک چرخش همچنان می‌تواند برای معامله‌گران ایجاد زیان کند.
آیا سیستم خریدوفروش پلهای یا مارتینگل سودآور است؟
فرض اساسی این است که در نهایت، یک معامله برنده از راه می‌رسد و سودی ایجاد می‌کند که نه‌تنها زیان‌های قبلی را پوشش می‌دهد، بلکه سود خالص را نیز برای معامله‌گر باقی می‌گذارد. با این حال، اشکال مهم استراتژی مارتینگل، غیرقابل پیش‌بینی بودن طول یک باخت است. از آنجا که معامله‌گر به طور مداوم ریسک خود را با هر معامله متوالی افزایش می‌دهد، خطر غیرقابل انکار تخلیه سرمایه قبل از تحقق یک معامله برنده وجود دارد.
نقص ذاتی استراتژی در تکیه آن بر فرض موفقیت نهایی بدون هیچ چهارچوب زمانی تضمین‌شده است. در واقعیت، بازارهای مالی غیرقابل پیش‌بینی هستند و هیچ اطمینانی وجود ندارد که یک تجارت سودآور به‌موقع برای جبران زیان‌های ناشی از معاملات دوبرابرشده رخ دهد. اثربخشی استراتژی به‌شدت به داشتن درصد برد بالاتر بستگی دارد، اما حتی با چنین مزیتی، همچنان یک قمار پرخطر به نظر می‌رسد.
در نتیجه، برای اکثر معامله‌گران ارز دیجیتال، به‌ویژه کسانی که شیوه‌های معاملاتی پایدار و مسئولانه را در اولویت قرار می‌دهند، استراتژی مارتینگل برای بلندمدت مناسب نیست. پتانسیل زیان‌های قابل توجه، بسیار بیشتر از سود کوتاه‌مدت است و این استراتژی می‌تواند به‌سرعت منجر به تخلیه حساب شود. به جای افزایش مستمر ریسک پس از زیان، یک رویکرد محتاطانه‌تر مبنی بر پذیرش زیان به‌عنوان بخشی از معاملات، اجرای تکنیک‌های مدیریت ریسک مناسب و حرکت به سمت فرصت معاملات بعدی معقول‌تر به نظر می‌رسد. معامله‌گران با پذیرش عدم قطعیت‌های ذاتی بازار و اتخاذ رویکردی منظم و سنجیده می‌توانند پیچیدگی‌های تجارت کریپتو را بهتر بپیمایند و برای رسیدن به موفقیت در بلندمدت تلاش کنند.
چگونه ایرادات روش خریدوفروش پلهای را برطرف کنیم؟
برای رفع ایرادات ناشی از خریدوفروش پلهای و مهار ضررهای ناشی از آن باید محدوده ریسک‌پذیری را از قبل مشخص کرد. همان‌طور که می‌دانید، یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی که معامله‌گران هنگام اعمال استراتژی خریدوفروش پلهای مرتکب می‌شوند، این است که برای معاملات خود حد ضرر مشخص نمی‌کنند. با اینکه استراتژی یادشده به این صورت تعریف شده که با وجود ضررهای پی‌در‌پی، در صورت صعود، مقدار بیشتری نیز سود خواهید کرد اما از خاطر نبرید که این نظریه در صورتی محقق می‌شود که در پایان برنده شوید؛ بنابراین برای سودآوری در این روش باید برای خود حد ضرر تعیین کنید.
نکته دوم برای پیروزی در استراتژی مارتینگل این است که معامله‌گران نباید با سرمایه کم وارد این استراتژی شوند. زیرا مهمترین قانون استراتژی خریدوفروش پلهای، دوبرابر کردن میزان ریسک است. پس اگر سرمایه کمی دارید و توان دوبرابر کردن ریسک خود را ندارید، هرگز از این روش استفاده نکنید.
نکته مهم و قابل توجه دیگری که باید همواره به آن توجه داشته باشید این است که ناآشنایی با بازار مالی، عدم توانایی در پیش‌بینی بازار و استفاده از تحلیل‌های گوناگون برای اطلاع از چشم‌انداز بازار و در نهایت نداشتن آشنایی کامل و همه‌جانبه با استراتژی معاملاتی که از آن استفاده می‌کنید، می‌تواند معامله‌گر را با ضرر و زیان‌های قابل‌توجهی مواجه کند. بنابراین اگر تسلط کافی به بازار ندارید و با عملکرد این استراتژی به طور کامل آشنا نیستید، هرگز از استراتژی مدیریت پول مارتینگل استفاده نکنید زیرا نه‌تنها کاربردی برای افراد ناآگاه ندارد، بلکه می‌تواند ضررهای شما را افزایش هم بدهد.
