پنل تخصصی با عنوان «اکوسیستمی که همه را غافلگیر کرد» با حضور مدیران عامل صرافی‌های رمزارز مطرح کشور در بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی الکامپ برگزار شد. وضعیت کنونی بازار و اکوسیستم رمزارز ایران، روند رشد کسب‌وکارها و چالش‌ها و فرصت‌های این حوزه از محورهای اصلی گفتگو در این پنل بود.
امیرحسین راد (مدیرعامل نوبیتکس)، محمد حکیمی (مدیرعامل رمزینکس)، محمد قاسمی (مدیرعامل مزدکس)، احسان مهدی‌زاده (قائم مقام والکس) و امیرحسین مردانی (مدیرعامل بیت‌پین) از شرکت‌کنندگان این پنل بودند.
ضریب نفوذ رمز ارز در ایران بین ۱۰ تا ۱۲ درصد است
در ابتدای این نشست احسان مهدی‌زاده، قائم مقام والکس در پاسخ به این سوال که چه فرصت‌هایی دربرابر اکوسیستم رمزارزی ایران وجود دارد گفت: «پر واضح است که در این چهار سال تا چه حد ضریب نفوذ اکوسیستم بالا رفته است».
او اضافه کرد: «شاید چهار سال قبل تعداد شرکت‌ها کم و یا زیر زمینی بودند، اما الان به جرات می‌توان گفت که کسبوکارهای رمزاری از گستردگی و ضریب نفوذ قابل توجهی چه در جهان و چه در داخل ایران برخوردار هستند.»
او در ادامه افزود: «ضریب نفوذ رمزارز در جامعه ایران بین ۱۰ تا ۱۲ درصد و در ترکیه ۹ درصد است. اما نکته جالب توجه این است که علی‌رغم آزادی عملی که در کشور همسایه وجود دارد، خدمات شرکت‌های ترک از کف استانداردهای ایران پایین‌تر است».
محدودیت‌های رگولاتوری، متجر به فرار سرمایه می‌شود
مهدی‌زاده مطرح کرد: «اما به دلیل عدم اعتماد به قانون‌گذاری در ایران، متاسفانه این سرمایه در سایر کشورها استفاده می‌شود».
مهدی‌زاده تصریح کرد: «اگر مدیریت به گونه‌ای بود که حجم عمده معاملات ایرانیان به جای صرافی‌های خارجی در داخل انجام می‌گرفت، سرمایه قابل‌توجهی در کشور به گردش در می‌آمد. باید توجه داشت که با روند فعلی در چهار سال آینده تجربه رشد چهار سال قبل را نخواهیم داشت و سوال اینجاست در حوزه‌ای که رگولاتوری مطمئنی ندارد چطور مالیات برای آن در نظر گرفته می‌شود».
مهدی‌زاده در تکمیل صحبت‌های خود در خصوص فرار سرمایه گفت: «سال ۲۰۱۷ در کره جنوبی رگولاتوری وجود نداشت و حجم بازار رمزارز این کشور در آن زمان، ۳.۵ میلیارد دلار بود. اما پس از تنظیم قوانین و افزایش نظارت‌ها در ۲۰۲۱، حجم ترید در این کشور ۸۳ درصد کاهش داشت. لذا هر زمان که محدودیت ایجاد شود شاهد خروج سرمایه خواهیم بود.»
کسبوکارهای رمزاری ستاره الکامپ هستند
مهدی زاده همچنین با یادآوری ممنوعیت ماینینگ در دولت قبل گفت: «در دوره‌ای ماینینگ دلیل اصلی قطعی برق عنوان می‌شد اما در نهایت مشخص شد میزانی که عنوان می‌شد برق مصرف نمی‌شد. اما اگر در آن دوره چنین محدودیتی ایجاد نمی‌شد، وضعیت ایران در ارزآوری را متحول می کرد».
او اضافه کرد: «اما در تمام این دوران استقبال مردم به دلیل شرایط تورمی در کشور نسبت به بازار رمزارز بیشتر شد. بنا براین اگر در این دوره عنوان می‌شود که کسبوکارهای رمزاری ستاره الکامپ هستند در حال حاضر نه تنها در ایران، در سایر نقاط دنیا در نمایشگاه‌هایی که برگزار می‌شود این روزها صرافی‌های رمزارزی ستاره‌های این رویدادها هستند.»
رشد اکوسیستم رمزارزی، دولت را از تصمیمات سلبی به محدودیت و نظارت سوق داده است
در بخش دیگری از این نشست امیرحسین راد مدیرعامل نوبیتکس در خصوص فرصت‌ها و چالش هایی که پیش روی اکوسیستم رمزارزی ایران وجود دارد پاسخ داد: «در خصوص چالش‌هایی که در آینده ممکن است برای صرافی‌های رمزارز وجود داشته باشد، اگر به گذشته بنگریم سال های ۹۹ و ۱۴۰۰ نمی دانستیم که صرافی‌ها وجود خواهند داشت یا خیر و این نگرانی به شدت وجود داشت».
راد اضافه کرد: «اما هرچه جلوتر رفتیم کانال‌های ارتباطی با بدنه دولت و مجلس شکل گرفت و دغدغه‌ها و نیازها مورد گفتگو قرار گرفت».
راد ادامه داد: «با بزرگ شدن اکوسیستم رمزارز، اتفاق نظری در دولت به وجود آمد که دست به تصمیمات سلبی نزند. در واقع نگاه‌ها از دیده حذف، به سمت محدودیت و نظارت بیشتر چرخیده است که از جمله آن می‌توان به نظارت بیشتر بر درگاه‌های ورود پول اشاره کرد.»
محدودیت‌ها، فعالیت رمزارزی را زیرزمینی یا برون‌مرزی می‌کند
راد در ادامه هشدار داد: «اگر محدودیت ها از حدی بیشتر شود این ریسک وجود دارد که سرمایه از پلتفرم‌های بومی فرار کند و به سمت پلتفرم‌های زیرزمینی و خارجی برود.»
امیرحسین راد مدیرعامل شرکت نوبیتکس در خصوص آسیب‌هایی که محدودیت‌های رگولاتوری به این کسب‌وکارها وارد می‌کند نیز افزود:« اتفاقی مانند محدودیت ۲۵ میلیون تومان برای جلوگیری از خروج ارز در صرافی‌های دیجیتال آسیب‌زننده است و همین حالا هم به کسب‌وکارها آسیب زده است اما به هرحال مشتری راه خود را پیدا می‌کند.»
بلاکچین هنوز واقعا غیرمتمرکز نشده است.
او یادآور شد: «از چهار سال قبل تا کنون شرکت‌هایی می‌بینم که اصلا وجود نداشته‌اند یا کوچک بوده‌اند؛ مانند بایننس که به ناگاه تبدیل به بزرگ‌ترین صرافی رمزارزی جهان شد؛ اما اگر از نگاه پیش‌بینی آینده به موضوع نگاه کنیم، دو ترند اصلی وجود دارد».
راد در خصوص این دو ترند گفت: «یکی بحث بلاکچین است که هنوز غیر متمرکز واقعی نشده است و حوزه دیگر هوش مصنوعی که طبیعتاً سرمایه‌های زیادی را به خود جذب خواهد کرد. شاید در سال آینده از این حوزه‌ها حمایت شود زیرا در صورت عدم حمایت سرمایه‌های این حوزه به خارج از کشور فرار خواهند کرد».
او اضافه کرد: «خاطرمان باشد،کریپتو هرچه بیشتر با زندگی مردم عجین شود اتفاقات خوبی برای مردم رقم می‌زند و دو اقدام باید در این زمینه رخ دهد یکی بحث پرداخت‌ها و دیگری ورود سازمان‌های سنتی به این حوزه است.»
صرافی‌های داخلی در بحث زیرساخت نه تنها دست کمی از بسترهای خارجی ندارند، بلکه بهتر هم هستند
امیرحسین مردانی، مدیرعامل بیت‌پین در بخش دیگری از این نشست در پاسخ به این سوال که آیا بزرگنمایی در نحوه فعالیت پلتفرم‌های تبادل باعث نشده است که توقع از آن‌ها نیز در بحث‌هایی مانند مبارزه با پول‌شویی و کشف تقلب افزایش پیدا کند، گفت: «شواهد نشان می‌دهد که این پلتفرم‌ها نه تنها آسیب‌زا نیستند بلکه توزیع ثروت را فقط برای خود انجام نمی‌دهند».
مردانی ادامه داد: «در واقع بازار رمزارزی ایران چند بخش است که ۵۰ درصد در داخل و ۵۰ درصد در خارج از ایران وجود دارد. یعنی در نبود پلتفرم‌های داخلی این ۵۰ درصد نیز به خارج از کشور می‌روند که هیچ محدودیت و نظارتی از داخل بر روی آن وجود ندارد.»
او در ادامه افزود: «این یک واقعیت است که در بحث زیرساخت نه تنها دست کمی از بسترهای خارجی نداریم، بلکه بهتر هم هستیم. هدف ما سود کسب و کار در راستای منافع ملی است و در بحث قانونی مانند حساب‌های اجاره ای و … نیز در حال کمک به سیستم قضایی هستیم و سرنخ‌ها را از صرافی‌های رمزارز به دست پلیس فتا می‌رسانیم.»
بازار رمزارز ایران ۱۵ میلیون کاربر دارد
مردانی همچنین در پاسخ به این سوال که صرافی‌های ایرانی تا چه حد ظرفیت جذب کاربر دارند گفت:«ما در حال حاضر از کلمه صرافی عبور کردیم و خدمات مالی که این اکوسیستم ارائه می‌دهد بسیار متفاوت است».
مردانی اضافه کرد: «اگر ما بتوانیم این فضا را به فضای بانکداری متصل کنیم و کریپتو بانک‌ها را شکل دهیم، دایره مخاطبان ما می‌تواند به ۸۰ میلیون نفر برسد و فضا برای نقل و انتقالات بین المللی به خصوص برای صنایع را فراهم کند. اما در حال حاضر حدود ۱۵ میلیون نفر در ایران به نحوی درگیر بازار رمزارز هستند.»
سرویس‌های جدیدی که کسبوکارهای رمزارزی می‌توانند ارائه دهند
محمد حکیمی، مدیرعامل رمزینکس در خصوص ظرفیت‌های پیش روی کسبوکارهای رمزارزی در ایران گفت: «اگرچه ما یک بنگاه خصوصی هستیم اما هدف، خلق ارزشی است که ایرانی و غیر ایرانی‌ها در فضای رقابتی بین‌المللی بتوانند از آن استفاده کنند. ما در حال رقابت با صرافی‌های خارجی هستیم و در این فضا خلق ارزش می‌کنیم و با رقبایی روبه‌رو هستیم که ایران خودرو ندارد.»
او در ادامه افزود: «در ظرفیت ایجاده شده یک سرویس ۲۴ ساعته در دسترس کاربران قرار می گیرد اما برای رفع نیازمندی‌های دولت و مردم باز هم جای کار وجود دارد. مثل پرداخت وام که در سیستم بانکی بسیار زمان‌بر است اما در کسب‌وکار رمزارزی این اقدام بسیار سریع و حتی بدون نیاز به ضامن، پرداخت می شود.»
حکیمی همچنین در خصوص اندازه بازار رمزارز در ایران و پیش‌بینی آینده گفت: «اندازه حدودی بازار ایران ۳ هزار میلیارد تومان حجم معاملات روزانه و یا حجم مارکت کپ ایران است، اما با وجود شرایط حاکم پیش‌بینی آینده بسیار سخت است ولی واقعیت آن است در شرایط تحریم ما می‌توانیم هزینه‌های زیاد کاربران ایرانی برای خریدهای خارجی را کاهش دهیم.»
بورس ایران شرایط خود را با نیاز روز تغییر نداده است
محمد قاسمی مدیرعامل مزدکس نیز در بخش دیگری از این نشست از تجربه سخت ورود به سندباکس بازار سرمایه گفت و تصریح کرد: «مدت یک سال است که با سازمان بورس در این زمینه همکاری داریم، اما روند به کندی پیش می‌رود که این خاصیت سیستم‌های مالی در سراسر جهان است. ما باید بتوانیم از زیرساخت بلاکچین برای مدیریت دارایی و تامین مالی استفاده کنیم.»
او در ادامه تاکید کرد: «ما دائما در حال اقدامی هستیم تا جلوی خروج پول و سرمایه را بگیریم در صورتی که باید فکر اساسی برای ورود پول کرد».
دیفای خوب است اما سی‌فای بهتر است
قاسمی همچنین در خصوص ورود به حوزه‌های جدیدی مانند دیفای گفت: «اگرچه دیفای خوب است اما سی‌دیفای بهتر است. پس باید یک ناظری برای کنترل ریسک وجود داشته باشد. مستحضر هستید که در حال حاضر بورس ایران شرایط خوبی ندارد زیرا نخواسته خود را با نگاه جدید در دنیا تطبیق دهد و نقش خود را ایفا کند.»
قاسمی در پایان با اشاره به این موضوع که تلاقی بازار سرمایه و فضای کسب‌وکار رمزارز می‌تواند اتفاق بزرگی را رقم بزند گفت: «سرمایه‌ای که در اختیار نهادهای مالی است قابل مقایسه با پولی که در اختیار مردم قرار دارد نیست و اگر نهادهای مالی بتوانند به این فضا ورود کنند و رگولاتوری در این فضا رخ دهد، حرکت بزرگی رخ خواهد داد»
