در رویداد هاوینگ بیت‌کوین که به همت کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار برگزار شد، بخش‌های مختلفی؛ از ارائه‌های مختلف گرفته تا مسابقه، اهدای جوایز و شبکه‌سازی در این رویداد، فضا را برای شرکت‌کنندگان مطلوب کرد. بخش اصلی این رویداد، سخنرانی‌های مختلف بود که فعالان این حوزه درباره چالش‌ها و فرصت‌های هاوینگ صحبت می‌کردند. در بخش پایانی این ارائه‌ها، افشین آشوری و محمدرضا شرفی، فعالان حوزه استخراج رمزارز، به میزبانی میثم سلیمانی، سردبیر رسانه رمزارز، به بررسی تأثیرات هاوینگ بر صنعت استخراج رمزارز پرداختند.
یکی از بخش‌هایی که هاوینگ به میزان قابل توجهی روی آن تأثیر می‌گذارد، صنعت ماینینگ است. میثم سلیمانی، سردبیر رسانه رمزارز خطاب به افشین آشوری، فعال حوزه استخراج گفت: «با توجه به اینکه به گفته شما صنعت ماینینگ در کشور به میزان قابل توجهی ضعیف شده، اکنون هاوینگ چه تأثیری روی صنعت ماینینگ دارد و این موضوع در ایران تا چه اندازه تحت تأثیر قرار می‌گیرد؟»
عمر ماینینگ قانونی در ایران به پایان رسیده است
آشوری در پاسخ به این سؤال توضیح داد: «ماینینگ به پایان نرسیده، بلکه ماینینگ قانونی در ایران تمام شده است. صنعت ماینینگ زیرزمینی به صورت فزاینده و با سرعت بالا در حال رشد است. وضعیت اقتصادی کشور نامساعد است. افرادی که به صورت قانونی در این صنعت سرمایه‌گذاری کرده‌اند، با ضررهای چند میلیون دلاری از صنعت ماینینگ خارج شده‌اند و سراغ راه‌اندازی کسب‌وکار دیگری رفته‌اند.»
او در ادامه خاطرنشان کرد: «با این حال، هش‌ریت در ایران به صورت مدام در حال افزایش است. در گذشته حدود هشت درصد از ماینینگ جهان به ایران اختصاص داشت، اما در حال حاضر، رقم قانونی آن حدود نیم درصد است و رقم غیرقانونی این بخش شاید بیش از ۱۰ درصد باشد.»
میثم سلیمانی در ادامه خطاب به محمدرضا شرفی عنوان کرد که بحث ماینینگ تاکنون شاهد چندین قانون بوده، اما چرا به این وضعیت رسیده است؟
چاره‌ای جز حرکت به سمت قانونی شدن نداشتیم
شرفی در این‌باره بیان کرد: «ما چاره‌ای جز حرکت به سمت قانونی شدن نداشتیم. افرادی که در حوزه ماینینگ فعالیت می‌کردند، دچار چالش‌های بسیاری می‌شدند. با قانونی شدن این حوزه تا حدودی موفق شدیم این فشار را کم کنیم، اما فضا و زمینه فعالیت فعالان حوزه ماینینگ به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرد.»
او در ادامه اذعان داشت: «چالش اصلی حوزه ماینینگ، تعدد سازمان‌ها و نهادها بود که هر کدام به نحوی خود را در این حوزه ذینفع می‌دانستند. از بانک مرکزی در زمینه تبادل وجوه گرفته تا بحث انرژی، شورای عالی فضای مجازی، وزارت ارتباطات و غیره. شورای عالی فضای مجازی می‌تواند به تنهایی در مرکز این حوزه قرار بگیرد. در این موضوع، بحث ذینفع بودن و منافع مطرح است. در بحث ماینینگ، داده‌ها نقش مهمی دارند و در این زمینه، وزارت ارتباطات و شورای عالی فضای مجازی می‌توانند ذینفع باشند. با توجه به اینکه منافع زیادی در این حوزه دیده شده بود، هر سازمانی می‌خواست سهم خود را در این فعالیت اقتصادی تعریف کند.»
میثم سلیمانی از افشین آشوری پرسید که آیا از ورود به حوزه ماینینگ پشیمان است یا خیر؟ آشوری در پاسخ اظهار داشت: «من پشیمان نیستم، به این دلیل که روزی افراد فعال در این حوزه را به چشم مجرم می‌دیدند. ما با همراهی دوستان، کار بزرگی انجام دادیم. برای اولین‌بار، یک صنف آیین‌نامه‌ای را برای این صنعت نوشت و از کمیسیون اقتصادی دولت و هیئت وزیران مصوبه دریافت کرد. صنعت استخراج رمزارز به وزارت صمت مربوط می‌شود. قرار بود متولی حوزه ماینینگ، وزارت صمت باشد که در حال حاضر عملاً اختیاری ندارد.»
منافع حوزه ماینینگ برای نهادهای مختلف
آشوری در ادامه بیان کرد: «متولی اصلی حوزه ماینینگ در اصل وزارت نیرو و نفت اعلام شد. وزارت نفت ابتدا می‌گفت که حوزه استخراج به این نهاد ارتباطی ندارد، اما زمانی که اعلام شد برای استخراج رمزارز از گاز هم استفاده می‌شود، به این حوزه ورود کرد. به صنعت استخراج در ایران اجازه داده نشد که به صورت قانونی فعالیت کند. ایران در حال حاضر صاحب هش‌ریت زیرزمینی است و به صورت رسمی نمی‌تواند ادعایی داشته باشد. در آینده هش‌ریت یکی از قدرت‌ها به شمار خواهد رفت.»
سلیمانی از محمدرضا شرفی درباره تأثیر هاوینگ بر صنعت ماینینگ پرسید و او عنوان کرد: «با توجه به اینکه این صنعت ادامه دارد، هاوینگ تأثیر زیادی روی صنعت ماینینگ نخواهد داشت؛ چراکه تا بیت‌کوین وجود دارد، صنعت ماینینگ هم وجود خواهد داشت. این دو از هم جدا نیستند و طبیعتاً این مسیر برای صنعت استخراج باید صرفه داشته باشد. اگر در صنعت ماینینگ، صرفه اقتصادی نباشد، به طور کلی بیت‌کوین با چالش مواجه می‌شود.»
او در ادامه افزود: «اگر بخواهیم اکنون را با یک ماه پیش قیاس کنیم، استخراج بیت‌کوین برای ماینرها صرفه چندانی ندارد. به هر حال بیت‌کوین یک راه است که برای تبادلات مالی دیده شده و به نظرم، بسیار هوشمندانه است که خود بیت‌کوین همه‌چیز را به تعادل می‌رساند. این تعادل به‌تدریج به وجود می‌آید و میزان درآمد باید هزینه‌های استخراج را پوشش دهد و این اتفاق خواهد افتاد.»
شرفی با اشاره به اینکه تنها چالشی که شاید روزی بتواند ادامه زنجیره را با مشکل مواجه کند، بحث هولدرهاست، گفت: «حدود یک‌پنجم از ۲۱ میلیون بیت‌کوین اکنون دیگر در دسترس نیست. طراحی چنین ساختاری، هوش بسیار بالایی نیاز داشت. اگر ساتوشی اکنون بود، برای این موضوع هم شاید می‌توانست قوانینی اضافه کند.»
چشم‌انداز ماینینگ در ایران و جهان
آشوری در این‌باره توضیح داد: «به نظر من، جهان در زمینه ماینینگ روز به روز توسعه پیدا خواهد کرد. در کشورهای حوزه خلیج فارس نیز با تکنولوژی‌های جدید، این حوزه در حال پیشرفت است. در ایران نیاز است که مصوبه موجود، شاهد اصلاح باشد. قیمت گاز در جهان اکنون حدود ۶.۵ تا هفت سنت است، اما برای صنعت استخراج رمزارز در ایران، این نرخ ۲۸ سنت است. گاز ۱۲ هزار تومانی برای این صنعت توجیهی ندارد.»
شرفی نیز درباره آینده صنعت ماینینگ بیان کرد: « تا زمانی که وضعیت اقتصادی کشور ما به این شکل است، کشور سهم خود را خواهد داشت؛ چه از مسیر قانونی و چه از مسیر غیرقانونی. وسعت شبکه توزیع برق ما به شکلی است که کنترلی روی آن وجود ندارد. شرایط اقتصادی است که ریسک و فرصت و هزینه را با هم بالانس می‌کند. تا زمانی که شرایط اقتصادی باعث به‌صرفه بودن فعالیت زیرزمینی شود، این اتفاق در کشور ما ادامه خواهد داشت. تسهیل مسیر قانونی به توسعه این صنعت کمک می‌کند.»