درس‌های تاجر ۹۴ساله برای دنیای رمزارز

وارن بافت، سرمایه‌گذار و تاجر معروف آمریکایی، گفته است اگر همه بیت‌کوین‌های دنیا را به قیمت ۲۵ دلار هم به او بدهند، باز او حاضر نیست آنها را بخرد. حرف بافت به شکل ضمنی به این معناست که او روی بیت‌کوین سرمایه‌گذاری نمی‌کند، زیرا آن را بی‌ارزش می‌داند.

برای منی که در بازار رمزارزها فعالیت دارم، شاید خوشایند نباشد که بشنوم این سرمایه‌گذار خبره و کارکشته بیت‌کوین را فاقد ارزش می‌داند و به نظرش سرمایه‌گذاری روی آن احمقانه است، ولی واقعیت این است که من آقای بافت را به‌خاطر این استراتژی تحسین می‌کنم؛ در بنیان‌های فکری او یک اصلِ پذیرفته‌شده هست: در بازاری که نمی‌شناسی، نباید سرمایه‌گذاری کنی!

یکی از اولین نکاتی که سرمایه‌گذاران خبره رعایت می‌کنند، پایبندی به استراتژی است. در دنیای پر از اتفاق‌ها و پیشنهادهای رنگارنگ امروز، پایبند ماندن به یک استراتژی سرمایه‌گذاری، هم به‌شدت دشوار است و هم بسیار حیاتی. استراتژی وارن بافت بر سرمایه‌گذاری بر مبنای ارزش و جریان درآمد شرکت‌ها استوار است.

---

قدر زر زرگر شناسد، قدر گوهر گوهری

---

اگر سهام شرکتی در بازار با قیمت هشتاد دلار در حال معامله باشد، اما بررسی‌ها نشان دهد که ارزش واقعی هر سهم این شرکت صد دلار است، آن‌وقت سرمایه‌گذاران، پس از ارزیابی کل آن کسب‌وکار و صنعت مرتبط با آن، بر مبنای ارزش تصمیم می‌گیرند که روی این سهم سرمایه‌گذاری کنند، اما اگر قیمت یک سهم از ارزش ذاتی آن بالاتر باشد، آن را گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری محسوب نخواهند کرد.

نکته مهم این است که در این استراتژی بدون دانستن ارزش ذاتی یک دارایی نمی‌توان روی آن سرمایه‌گذاری کرد. به عبارت روشن‌تر، وقتی یک دارایی را به‌طور کامل نمی‌شناسیم و درکش نمی‌کنیم، نمی‌توان آن را ارزش‌گذاری کرد. برای نمونه یک کشاورز به‌سادگی می‌تواند ارزش یک زمین کشاورزی را محاسبه کند و سرمایه‌گذاری موفقی در این زمینه داشته باشد، اما همین کشاورز اگر وارد بازار سهام شود، احتمالاً نتواند سرمایه‌گذاری معقولی در این بازار داشته باشد؛ آن هم زمانی که نمی‌تواند ارزش ذاتی یک سهم را محاسبه کند.

حال، چطور یک متخصص بازار بورس می‌تواند ارزش حدودی توکن یک اوراکل غیرمتمرکز را در بازار رمزارزها محاسبه کند و روش سرمایه‌گذاری معقولی در این حوزه در پیش بگیرد؟

---

بافت، مایکروسافت و تسلا را هم بی‌ارزش می‌دانست

---

برگردیم به ماجرای آقای بافت! وارن بافت به‌عنوان یک سرمایه‌گذار خبره بازار سهام، فقط زمانی روی یک سهم سرمایه‌گذاری می‌کند که آن کسب‌وکار را کاملاً درک و ارزیابی کرده باشد. او سال‌ها پیش گفته بود: «من به بیل گیتس گفتم ترجیح می‌دهم روی کارخانه آدامس‌سازی سرمایه‌گذاری کنم تا روی مایکروسافت!» بافت همیشه تأکید می‌کند که کسب‌وکارهای بسیار زیادی وجود دارند که او هیچ دانشی از آنها ندارد، ولی درباره چند کسب‌وکار معدود دانش زیادی دارد و ازقضا همان کسب‌وکارهای اندک‌اند که برای او سود و ثروت خلق کرده‌اند.

به همین دلیل است که او ترجیح می‌دهد روی کوکاکولا و بانک آمریکا سرمایه‌گذاری کند تا شرکتی مثل مایکروسافت که هیچ دانشی درباره‌اش ندارد! با همین منطق است که چارلی مانگر، شریک وارن بافت در شرکت برکشایر هاتاوی، هم سال‌ها قبل پیشنهاد سرمایه‌گذاری روی تسلا را رد کرده و گفته بود این ایده احمقانه است و به‌هیچ‌وجه حاضر نیست روی آن سرمایه‌گذاری کند. پس او چون دانش و تجربه‌ای در زمینه خودروهای برقی نداشت، ترجیح می‌داد روی چیزی سرمایه‌گذاری کند که آن را می‌شناسند.

---

ضرورت درک یک آینده متفاوت و نظام ارزشی آن

---

وارن بافت بیت‌کوین را بی‌ارزش می‌داند و حاضر نیست روی آن سرمایه‌گذاری کند؛ دقیقاً با همان استدلالی که روی مایکروسافت و تسلا سرمایه‌گذاری نکرده است. من از این پایبندی به اصول و استراتژی لذت می‌برم و از آن دو نکته مهم استنباط می‌کنم. اول اینکه بیت‌کوین اصلاً سهام نیست و مفهومی متفاوت از سهام دارد و نمی‌توان با چهارچوب‌های کاملاً ذهنی متناسب با بازار سهام آن را ارزیابی کرد.

نکته دوم اینکه برای ارزیابی و ارزش‌گذاری بیت‌کوین باید با مفاهیمی همچون بلاکچین، مکانیسم‌های اجماع، اثبات کار، ماینینگ، کد نانس و… آشنایی داشت و به نظرم برای فردی 91ساله درک این مفاهیم جدید و ساختارشکنانه بسیار سخت است و طبیعی است که بیت‌کوین اساساً در ذهن چنین آدمی، ایده‌ای احمقانه به نظر بیاید. باید قبول کرد که دنیا در حال گذر و گذار است و جهان‌بینی، ارزش و باورهای نسل جوان امروزی و دیدگاهشان نسبت به آینده با جهان‌بینی و نظام ارزشی فردی چون وارن بافت 91ساله بسیار متفاوت است.