لیست شدن نات‌کوین در صرافی‌های ایرانی؛ به نفع مردم یا علیه آنها؟

لیست شدن نات‌کوین در صرافی‌ها با ذات کسب‌وکارها همخوانی دارد و نمی‌توان ایرادی به لیست کردن میم‌کوین، پوچ‌کوین و غیره توسط آنها گرفت. نات‌کوین پروژه معناداری نیست، اما پاول دورف در آخرین پستی که در کانال خود منتشر کرده، نات‌کوین را ستاره مینی‌اپ‌های تلگرام توصیف کرده است. منطق او نیز این بوده که با استفاده از هر مکانیسمی که وجود داشته، توانسته ۳۵ میلیون کاربر بگیرد و در مدت کوتاهی، کامیونیتی بزرگی بسازد.

من نمی‌توانم ایراد بزرگی به لیست کردن نات‌کوین در صرافی‌ها بگیرم. هدف یک کسب‌وکار، به حداکثر رساندن سود خود است. یک زمانی، شاهد هایپ شیبا و دوج‌کوین بودیم؛ از این رو هر توکنی که بتواند ترید بیشتری برای صرافی بسازد (زیرا لاین اصلی درآمد آنها از کارمزدهای ترید است)، لیست شدن آن انجام می‌شود و از این جهت، نمی‌توان ایرادی را در ذات کسب‌وکارها دید.

نکته‌ای که در این میان وجود دارد، بحث خودتنظیم‌گری (SRO) است. کسب‌وکارهایی که هدف اول آنها به حداکثر رساندن سود خود است، به طور کلی نمی‌توانند به فکر حق و حقوق مردم باشند. نمی‌توان ادعای اینکه به فکر مردم یا رگولاتور هستم را از سوی صرافی‌ها باور کرد. آنها در نهایت باید زیر تیغ رگولاتور باشند. البته باید گفت که رگولاتور ما صلاحیت لازم برای نظارت بر این کسب‌وکارها را ندارد و اطلاعات کافی و لازم را در این زمینه به دست نیاورده است. اما اینکه کسب‌وکارها و اصناف با طرح ایده SRO، بحث نظام‌نامه شورای عالی فضای مجازی یا قانون مجلس را زیر سؤال ببرند، غیرمنصفانه است، زیرا به حد کافی، گیج بودن رگولاتور باعث عقب ماندن این فرایند شده است.

من نات‌کوین را به‌عنوان علامتی در این مورد که اولویت این کسب‌وکارها به تأیید خودشان است، می‌بینم. اولویت این است که حجم تراکنش‌ها را بالا ببرند و درآمد خود را به حداکثر برسانند و از طرفی هم برای رگولاتوری لابی می‌کنند. این لابی برای رگولاتوری در نهایت به ضرر همه است؛ یعنی در بلندمدت هم خود کسب‌وکارها و هم مردم دچار ضرر می‌شوند. پیش از لیست شدن نات‌کوین مگر چند نفر آن را به دست آورده بودند؟ اما اکنون افرادی که آن را نداشتند، توکنی که ارزش خاصی ندارد را خریداری می‌کنند و حتماً ۸۰ تا ۹۰ درصد از آنها ضرر می‌کنند. این ضرر کاربران برای کسب‌وکارهای رمزارزی اهمیتی ندارد.