رسانه رمزارز (ضمیمه هفتهنامه کارنگ) دارای مجوز به شماره ۸۷۷۲۰ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «کارخانه نوآوری رسانه راهکار» است. رسانه رمزارز فعالیت خود را از ۲۸ آذرماه ۱۴۰۰ شروع کرده و اکنون تاثیرگذارترین و اثربخشترین رسانه اکوسیستم بلاکچین، رمزارز و دارایی دیجیتال ایران است.
میشل بومن، فرماندار فدرالرزرو در یک سخنرانی در 17 اکتبر در دانشگاه هاروارد گفت: «استیبلکوینها ظاهراً دارای قابلیت تبدیل یکبهیک با دلار هستند، اما در عمل نسبت به اشکال سنتی پول از ایمنی، تنظیمگری و پایداری کمتری برخوردارند.»
استیبلکوینها توکنهای رمزنگاریشدهای هستند که ارزش آنها معمولاً به ارزهایی مانند دلار آمریکا وابسته است، اما گاهی اوقات اصلاً ثابت نیستند. سال گذشته با سقوط بانک سیلیکونولی، بخشی از ذخایر دلاری پشتیبان ارز دیجیتال باثبات USDC در این بانک گیر افتاد و این موضوع باعث وحشت و خروج سرمایه از آن شد. هرچند با دخالت دولت این مشکل حل شد، اما این اتفاق نشان داد که ارزهای دیجیتال باثبات نیز میتوانند تحت تأثیر مشکلات سیستم مالی سنتی قرار بگیرند. اما برخی نگرانند که استیبلکوینها با ارزش کل بازار 136 میلیارد دلاری در اواخر ژانویه، میتوانند در عوض بازارهای واقعی و سنتی را تکان دهند.
استیبلکوین و دغدغه رگولاتور
علاقه شرکتهای مالی بزرگ به استیبلکوینها در حال افزایش است. شرکتهایی مانند BlackRock و Bank of New York Mellon در حال مدیریت ذخایر استیبلکوینها هستند و JPMorgan Chase در حال بررسی استفاده از توکنهای مشابه برای نقلوانتقال سپردههاست. این علاقه نگرانی دیگری ایجاد میکند؛ اینکه استیبلکوینها به طور بالقوه میتوانند با بیثبات کردن سیستم مالی سنتی، اقتصاد را تحت تأثیر قرار دهند. از دلایل این علاقه این است که استیبلکوینها و محصولات مشابهی که از دفترهای کل بلاکچین استفاده میکنند، میتوانند به ناشران اجازه دهند وارد حوزههای جدیدی مانند پرداختهای فرامرزی و تسویه تجارت شوند. دلیل دیگر این است که با افزایش نرخ بهره فدرالرزرو، ناشران استیبلکوین میتوانند با سرمایهگذاری در اوراق خزانهداری ایالات متحده و سایر ابزارهای مالی سنتی، بیش از چهار درصد بازدهی کسب کنند. طبق وبسایت Tether، فقط این شرکت در پایان سهماهه چهارم به طور مستقیم یا غیرمستقیم در معرض 80.3 میلیارد دلار اوراق خزانه آمریکا قرار داشت.
چنین سرمایهگذاریهایی باعث نگرانی رگولاتورها میشود. در مقالهای که ماه سپتامبر توسط فدرالرزرو منتشر شد، محققان بانک فدرالرزرو نیویورک به بررسی شباهتهای بین استیبلکوینها و صندوقهای بازار پول پرداختند و اشاره کردند که چگونه در سال ۲۰۰۸ سرمایهگذاران از صندوقهایی با پشتوانه دارایی فرار کردند. این مقاله میگوید: «اگر استیبلکوینها به رشد خود ادامه دهند و با بازارهای مالی کلیدی مانند بازارهای تأمین مالی کوتاهمدت بیشتر به هم مرتبط شوند، میتوانند به منبعی از بیثباتی مالی برای سیستم مالی گستردهتر تبدیل شوند.»
این مقاله به این موضوع اشاره دارد که اگر استیبلکوینها به رشد خود ادامه دهند و به طور فزایندهای با بازارهای مالی کلیدی مانند بازارهای تأمین مالی کوتاهمدت مرتبط شوند، در صورتی که سرمایهگذاران به طور ناگهانی اعتماد خود را به یک استیبلکوین از دست بدهند، میتوانند به منبعی از آسیبپذیری تبدیل شوند.
خطرات و چالشهای استیبلکوینها
رشد استیبلکوینها از دو طریق میتواند خطرناک باشد:
- آسیب به بازار داراییهای پشتیبان: چندین بار شاهد هجوم کاربران به صرافیها برای خارج کردن سرمایه خود از استیبلکوینها بودهایم. این اتفاق نهتنها میتواند اعتماد به آن استیبلکوین خاص را خدشهدار کند، بلکه میتواند بازار داراییهایی که برای پشتیبانی از ارزش آن استفاده میشود را نیز تحت تأثیر قرار دهد. بهعنوان مثال، اگر استیبلکوینی با دلار آمریکا پشتیبانی میشود و مردم به طور ناگهانی بخواهند سرمایه خود را خارج کنند، فروش گسترده دلار برای تأمین نقدینگی میتواند بر ثبات کلی بازار ارز تأثیر بگذارد.
- تغییر ساختار سیستم مالی: در طول زمان توکنهای رمزنگاری مانند استیبلکوینها میتوانند ساختار کل سیستم مالی را تغییر دهند. یکی از نگرانیها این است که استیبلکوینها با جذب سپردههای بانکی، منبع اصلی تأمین مالی ارزان را از بانکها سلب کنند و در نتیجه توانایی آنها برای اعطای وام را تحت تأثیر قرار دهند. این مسئله میتواند بر دسترسی افراد و کسبوکارها به اعتبار و در نهایت بر کل اقتصاد تأثیر بگذارد.
علاوه بر این برخی از استیبلکوینها ادعا میکنند که ارزشی معادل یک دلار آمریکا دارند، اما در عمل ممکن است از نظر امنیت، ثبات و مقررات ضعیفتر از ارزهای سنتی باشند. این موضوع میتواند مصرفکنندگان را در معرض ریسک از دست دادن سرمایه قرار دهد.
استیبلکوینها با دو چالش جدی شفافیت و قانونگذاری نیز مواجه هستند. به طور کلی، ناشران استیبلکوینها در زمینه شفافیت مورد انتقاد هستند. مثلاً تتر، بزرگترین استیبلکوین در سال 2021 توسط کمیسیون معاملات آتی کالای ایالات متحده جریمه شد، زیرا ادعای این شرکت مبنی بر پشتیبانی کامل با دلار آمریکا نادرست تشخیص داده شد. تتر بدون پذیرش یا رد اتهامات، با پرداحت جریمه موافقت کرد. درباره قانونگذاری نیز حتی زمانی که ناشران استیبلکوینها دارای مجوز برای نگهداری داراییها یا انتقال پول هستند، مقررات کافی وجود ندارد. پیشنهاد شده است که برای این دارایی مقررات مربوط به بانک اعمال شود.
ماجرای TerraUSD و ورود غولهای مالی سنتی
سقوط TerraUSD و پیامدهای آن: TerraUSD به شیوهای متفاوت از استیبلکوینهای پشتیبانیشده با ارزهای فیات عمل میکرد. ارزش آن به یک توکن رمزنگاری دیگر به نام Luna گره خورده بود و با وعده بازدهی غیرقابل دوام 20 درصد سرمایهگذاران را به سمت برنامههای خود جذب میکرد. فروپاشی این پروژه باعث از بین رفتن میلیاردها دلار و آغاز ریزش در بازار ارزهای دیجیتال شد و در نهایت به رسوایی صرافی FTX منجر شد. سقوط TerraUSD نشاندهنده خطرات موجود در استیبلکوینها و لزوم مقررات مناسب است.
با وجود مشکلات برخی از نهادهای حوزه کریپتو، غولهای مالی سنتی به این عرصه وارد شدهاند و امیدوارند با پر کردن شکاف موجود، نظر تنظیمکنندگان را نیز جلب کنند.
- برخی از این شرکتها مانند Xapo Bank بر این باورند که فرصت تبدیل شدن به بزرگترین بازیگر در حوزه استیبلکوینها را نباید از دست داد.
- بسیاری از شرکتهای سنتی از ترس عقب ماندن از نوآوری وارد این حوزه شدهاند؛ مثلاً مدیرعامل MoneyGram، مثال Napster را برای اشتراکگذاری فایلهای دیجیتال و ظهور سرویسهای استریمینگ موسیقی عنوان میکند و معتقد است استیبلکوینها میتوانند به راهحلی برای پرداختها تبدیل شوند.
- غولهایی مانند PayPal و Mastercard نیز با همکاری با شرکتهای دیگر به صورت آزمایشی به دنیای استیبلکوینها وارد شدهاند.
- JPMorgan نیز در حال بررسی استفاده از توکنهای سپرده برای پرداختهای بینمرزی و تسویهحساب است و معتقد است این توکنها میتوانند با رویههای بانکی سنتی و قوانین فعلی سازگار شوند.
- حتی بانکهای مرکزی نیز به این حوزه علاقه نشان دادهاند و برخی از آنها مانند فدرالرزرو آمریکا نگرانیهایی از بابت ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) و اثرات آنها بر نظام بانکی دارند.
هنوز مشخص نیست که آینده استیبلکوینها چه خواهد شد. با این حال، واضح است که این توکنها پتانسیل ایجاد اختلال در سیستم مالی سنتی را دارند. فدرالرزرو و سایر تنظیمکنندگان به طور فزایندهای به این توکنها توجه میکنند و به احتمال زیاد در آینده نزدیک، قوانینی برای آنها تنظیم خواهند کرد.