یادداشتی از احمدرضا قودجانی درباره ریال دیجیتال / چرا CBDCها باید وجود داشته باشند؟

 احمدرضا قودجانی، کارشناس حوزه رمزارز

اگر ریال دیجیتال به‌عنوان یک رمزارز ملی ایجاد شود، با توجه به محدودیت‌های کیف پول که برای آن گذاشته‌اند، مثلاً سقف موجودی که می‌توانید داشته باشید، بسیاری از پرداخت‌های خرد را روی شبکه شتاب می‌توانند با کارمزدی که در نظر گرفته‌اند و در حال حاضر عملاً صفر است، مدیریت کنند. این موضوع تأثیر قابل توجهی روی پرداخت‌های خرد می‌گذارد. برخی از مردم فکر می‌کنند ریال دیجیتال می‌تواند تحریم‌ها را دور بزند که این باور اشتباهی است. برخی فکر می‌کنند مانند بیت‌کوین باید روی ریال دیجیتال نیز سرمایه‌گذاری کنند، در حالی که ریال دیجیتال هم مشابه استیبل‌کوین‌هاست. کاربردپذیری ریال دیجیتال به صورت اختصاصی این است که باری از دوش شبکه شتاب و شاپرک بردارد و پرداخت‌های خرد را انجام دهد و می‌تواند در قانونمند کردن پرداخت‌ها مؤثر باشد. اما بانک مرکزی همچنان در بحث کاربردپذیری ورود نکرده و عملاً افراد فنی ریال دیجیتال بسیار جلوتر از بحث کسب‌وکاری آن هستند.

 اگر کسب‌وکارهای حوزه کریپتوکارنسی (مانند صرافی‌های رمزارز) به صورت مستقیم از بانک‌های عامل، سرویس‌های مربوط به ریال دیجیتال را دریافت کنند و ریال دیجیتال وارد حوزه فین‌تک شود، می‌توانند نقش بسزایی در این اکوسیستم داشته باشد. بزرگ‌ترین مشکل پروژه ریال دیجیتال در حال حاضر این است که اگر فضا را برای فین‌تکی‌ها باز نکند، محتوم به شکست می‌شود.

با توجه به اینکه در فاز آزمایشی ریال دیجیتال، تعداد گره‌های شبکه را محدود کرده‌اند، باید ببینیم در آینده چه روندی در پیش گرفته خواهد شد. بعد از کسب‌وکار، بزرگ‌ترین ایرادی که ریال دیجیتال دارد، این است که نقشه راه مشخصی ندارد تا معین شود دوره آزمایشی آن چه زمانی به پایان می‌رسد و پس از آن چه اتفاقی خواهد افتاد. با توجه به شرایط فعلی، شاید بسیاری از فعالان حوزه رمزارز موافق ریال دیجیتال نباشند، اما من از نظر فناوری به این پروژه در داخل شبکه بانکی خوش‌بین هستم و معتقدم آینده خوبی خواهد داشت.

باید به این پروژه به این صورت نگاه کنیم که زمانی که بیت‌کوین هم وارد جامعه جهانی شد و شروع به گردش مالی کرد، اوایل مردم آن را پس می‌زدند، اما پس از مدتی مورد استقبال قرار گرفت. شرکت‌های رمزارزی می‌توانند از این فضا به نحو احسن استفاده کنند و این فکر را نداشته باشند که یک نهاد حاکمیتی پشت آن است.