رسانه رمزارز (ضمیمه هفتهنامه کارنگ) دارای مجوز به شماره ۸۷۷۲۰ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «کارخانه نوآوری رسانه راهکار» است. رسانه رمزارز فعالیت خود را از ۲۸ آذرماه ۱۴۰۰ شروع کرده و اکنون تاثیرگذارترین و اثربخشترین رسانه اکوسیستم بلاکچین، رمزارز و دارایی دیجیتال ایران است.
نمیخواهیم موضوع را از چیزی که هست بزرگتر کنیم یا به آن رنگولعاب بیشتری بدهیم اما اینکه در ناحیه نوآوری شریف یکی از ساندویچیهای قدیمی که بین بچههای دانشگاه شریف حسابی معروف است و گهگاه به آن القاب بامزه هم میدهند خیلی زودتر از بقیه یک کاغذی چسباند و اعلام کرد کریپتو هم قبول میکند پیام جذابی دارد برای آنان که در پی دانستن هستند!
در منوی کلبه خوراک دو غذا به اسم نیما و بهداد هست! صاحب فستفودی آن را نشانم میدهد. کنجکاو میشوم. برای پاسخدادن به سؤالم از سالهای دور میگوید؛ سالهایی که پدیده رمزارز تازه متولد شده بود و توجه دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف را که در نوآوری گام بزرگی از جامعه جلوتر هستند، به خودش معطوف کرده بود.
نیما و بهداد دو تن از همین دانشجویان بودند. آنها سالها پیش، برای استخراج رمزارز در دانشگاه میماندند تا از ابرکامپیوتری که در اختیارشان گذاشته شده بود، استفاده کنند و به وقت گرسنگی به پاتوقشان یعنی کلبه خوراک میآمدند تا غذای همیشگیشان را که دستور پختش را خودشان به آشپز داده بودند، بخورند.
آن غذاها به نام نیما و بهداد در کلبه خوراک ثبت شدند؛ نه صرفاً به خاطر طعم خوبشان، بلکه برای حفظ خاطره حضورشان در آنجا که برای صاحب این ساندویچی بسیار عزیز است. البته رفاقتش با این دو دوست قدیمی هنوز پابرجاست و یاد کردن از آنها شوقی را در او بیدار میکند.
کلبه خوراک از فروردین امسال پرداخت با رمزارز را فعال کرد و چندی نگذشت که خبرش در شبکههای اجتماعی پیچید. کلبه خوراک را اغلب دانشجویان دانشگاه شریف میشناسند. دانستن همین نکته باعث میشود از پیشرو بودن این رستوران در حوزه رمزارز چندان تعجب نکنیم؛ هرچه باشد، این رستوران در نوآورترین منطقه تهران قرار گرفته و از قضا پاتوق دانشجویان مهمترین دانشگاه صنعتی ایران است. با وجود این، باز هم به نظرمان رسید که باید پشت این تغییر روایتهای جالبی باشد که از آن بیخبریم. همین شد که تصمیم گرفتیم به این فستفودی نُقلی سری بزنیم و داستانش را از صاحب آن جویا شویم.
پاتوق بچههای شریف
کلبه خوراک یک رستوران فستفود کوچک و قدیمی است که در حوالی خیابان حبیبالله، نبش کوچه نشیبا و خیابان حبیبزاده قرار دارد. کرکرههای قدیمی و کهنهاش را حوالی ساعت ۲ بعدازظهر بالا میدهند و تا حدود ۱۲ شب بساط ساندویچپزیشان بهراه است.
نام ساندویچی (کلبه خوراک، همبرگر، پیتزا)، به سبک قدیم، به خط نستعلیق روی شیشه مغازه نوشته شده است. کنار در ورودی کوچکش، روی شیشه، اعلانی چسباندهاند که بیتکوین، اتریوم و لایتکوین را برای پرداخت میپذیرند. کافی است مشتری کیوآرکد روی اعلان را با تلفن هوشمندش اسکن کند و پول غذایش را بپردازد.
واردش شدم و دیدم مثل هر فستفودی ساده و کوچکی، تعداد کمی میز و صندلی دارد؛ مشتریهایی که اغلب جوان بودند، پشت میزها نشسته بودند و غذا میخوردند؛ همچنین یک یخچال نسبتاً بزرگ، پر از نوشیدنیهای مختلف، در آنجا بود و یک پیشخوان بلند که میتوانستم پشتش بایستم و سفارش غذا بدهم. آشپز پشت پیشخوان بهسرعت مشغول پختن و تهیه ساندویچ بود و سفارشها را عمدتاً صاحب رستوران از مشتریان میگرفت.
حال و هوای کلبه خوراک
روی دیوار روبهروی در، یک تلویزیون نصب شده بود و کنارش یک قاب بزرگ کاشیکاری از نقشمایههای قدیمی وجود داشت. نقش آن تصویر چندین پرنده سفید (به گمانم غاز) بود که در برکهای شنا میکردند.
صاحب کلبه خوراک، با خوشرویی حضورم را پذیرفت. سرش که خلوتتر شد، پشت یکی از میزها نشستیم و برایم از خودش و کلبه خوراک گفت. او فارغالتحصیل دانشگاه پلیتکنیک (صنعتی امیرکبیر) است و خودش میگوید از اولین تریدرهای ایران بوده است. به قول خودش هنوز اتر ۱۲ دلاری و بیتکوین ۴۰۰ دلاری در والتش دارد.
میگوید این ساندویچی از قدیم برای پدرش بوده و اگر او امروز اینجا را اداره میکند، برای روشن نگهداشتن چراغ مغازه و تعلق خاطرش به محلهشان است. میگوید خانه پدریاش به مغازه نزدیک است و خودش هم در این محله بزرگ شده؛ به همین دلیل دوست دارد این رستوران با همه خاطراتش پابرجا بماند.
توسعه در استانبول و ایده استفاده از رمزارزها
او سه کافه و ساندویچی دیگر هم در نقاط دیگر تهران دارد و دوست دارد زودتر امکان پرداخت با رمزارز را در آنها نیز فعال کند. روزی به این فکر افتاده که کارش را گسترش دهد و شعبهای هم در استانبول باز کند. اما یک حسابوکتاب ساده به او نشان داد که تبدیل ارز از طریق صرافیها برایش گران تمام میشود. همین شد که به فکر پرداخت با رمزارز افتاد و متوجه شد فعالکردن این امکان در کسبوکارش صرفه زیادی دارد.
به گفته مدیر کلبه خوراک خیلیها بهاشتباه فکر میکنند که پرداخت با رمزارز برای غذایی مثل ساندویچ بهصرفه نیست و کارمزد تراکنش آن از قیمت ساندویچ بیشتر میشود. به گفته او این فکر اشتباه است و بسیاری از رمزارزها اساساً برای پرداخت خریدهای روزانه به وجود آمدهاند. شاهدش تجربه کلبه خوراک در فروش غذا در ازای رمزارز است.
بر خلاف ظاهر سادهای که این ساندویچی دارد، مشتریانش از قدیمیها و کاربلدهای حوزه رمزارز و فینتک هستند. او در میان مشتریانش به دانشجویان دانشگاه شریف و کارمندان سه صرافی بزرگ منطقه (نوبیتکس و والکس و رمزینکس) اشاره کرد و گفت: «برخی از اینها اغلب خریدهایشان از ما را با والت کریپتو (کیف پول رمزارزشان) انجام میدهند.»
او بیشتر فعالان حوزه رمزارز و حتی فعالان رسانهای این فضا را میشناسد و بهدقت اخبار و تحولات بازار نوآوری را دنبال میکند. به گفته خودش خیلیها مایل بودهاند که با او بهعنوان یکی از کسبوکارهای پیشگام در ایران در زمینه استفاده از رمزارز گفتوگو کنند.
البته او نقدهایی هم به وضعیت بازار رمزارز در ایران دارد که از بابتشان نگران است. عدم شفافیت سازوکار قانونی برای استفاده از رمزارز مهمترین دغدغهای است که او مطرح میکند.
به گفته او همین ابهامات موجب میشود که بسیاری از کسبوکارها تردید داشته باشند که رمزارز را وارد گزینههای پرداختشان کنند. به نظر او روشنشدن رویکرد دولت در سیاستگذاری برای رمزارز و وضع قوانین و مقررات مشخص، زمینه را فراهم میکند که اقتصاد ما هم در سطح کلان و هم در سطح خرد و محلی خیلی زودتر با بازار اقتصاد دیجیتال پیوند بخورد و پتانسیلهای فراوانی را برای رشد و نوآوری مهیا کند