رسانه رمزارز (ضمیمه هفتهنامه کارنگ) دارای مجوز به شماره ۸۷۷۲۰ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «کارخانه نوآوری رسانه راهکار» است. رسانه رمزارز فعالیت خود را از ۲۸ آذرماه ۱۴۰۰ شروع کرده و اکنون تاثیرگذارترین و اثربخشترین رسانه اکوسیستم بلاکچین، رمزارز و دارایی دیجیتال ایران است.
شاپرک در نامهای اعلام کرده که از ۲۴ آبان درگاههای پرداخت بدون اینماد مسدود میشوند. این تصمیم در شرایطی گرفته شده که کسبوکارهای اینترنتی بهدلیل قطعی اینترنت از بین رفتهاند و تقریباً هیچچیز از اقتصاد دیجیتال ایران باقی نمانده است.
دستور شاپرک برای توقف فعالیت پایانههای اینترنتی فاقد اینماد، تبعات بیشماری دارد؛ مهاجرت نخبهها را افزایش میدهد و تهماندههای کسبوکارهای دیجیتال را ریشهکن و نرخ بیکاری را صعودی میکند.
این تبعات فراگیر است، اما از میان عناصر اقتصاد دیجیتال کشور، بیش از همه صرافیهای رمزارز خودتنظیمگر را تحت تأثیر قرار میدهد. صرافیهای رمزارز سالهاست در صف انتظار دریافت اینماد هستند و برای اثبات تمایل به فعالیت در چهارچوب قانون، مالیات هم پرداخت میکنند، اما بر خلاف وعدههای وزارت صمت، همیشه با ازبینرفتن کسبوکارشان تهدید میشوند.
مدیرعامل «کویننیک» میگوید با اجرای این ابلاغیه، هزاران نفر بیکار میشوند، نخبهها ایران را ترک میکنند، سرمایههای مالی از کشور خارج میشود، شفافیت فضا از بین میرود و صنعت رمزارز به سمت زیرزمینیشدن حرکت میکند.
به گفته مدیرعامل «تترلند»، با وجود برخوردهای قهری و سلبی حاکمیت، کسبوکارهای رمزارزی همیشه به تعهدات نانوشته خود عمل کردهاند، مالیات هم دادهاند، اما حمایت نمیشوند و با مشکل دریافت مجوز مواجهاند.
مدیر واحد مارکتینگ «اوکیاکسچنج» نیز میگوید اقدامات شاپرک و قطعی اینترنت، چالش نیروهای انسانی را وارد فضای جدیدی کرده؛ پیش از این دغدغه مهاجرت نیروهای انسانی را داشتیم، اما امروز شاهد تعدیل و بیکارشدن نیروهای متخصص بهدلیل ازبینرفتن اکوسیستم اقتصاد دیجیتال هستیم.
مدیر بازاریابی «اکسبیتو» هم صراحتاً گفت که از سال گذشته وزارت صمت وعده داده مشکل اینماد صرافیهای رمزارز را حل خواهد کرد، اما خبری از به نتیجه رسیدن ماجرا نشده و این صرافی دانشبنیان در صورت اجراییشدن این بخشنامه در سال تولید، اشتغال و دانشبنیان اجازه فعالیت نخواهد داشت.
تهدید جدی صرافیهای رمزارزی
به گفته رضا مسعودیفر، مدیرعامل تترلند سه سالی است که کسبوکارهای رمزارزی با وجود نهایت همکاری با دولت، بانک مرکزی، مجلس، نهادهای انتظامی و قضایی از سمت بانک مرکزی و شاپرک درباره بستهشدن درگاههایشان تهدید میشوند.
او میگوید: «با وجود برخوردهای قهری و سلبی حاکمیت، کسبوکارهای حوزه رمزارز همیشه به تعهدات خود عمل کردهاند، قوانینی را تدوین کرده و بهصورت خودتنظیمگری این قوانین نانوشته را برای افزایش امنیت کاربران رعایت کردهاند. به ردیف مالیاتی تعیینشده توسط اداره مالیات و وزارت هم پایبند بودهاند، اما زمان حمایت و وقت ارائه مجوز، دولت و بانک مرکزی پا پس میکشند و هیچ کمکی به این کسبوکارها نمیکنند.»
مسدودکردن درگاههای پرداختی کسبوکارهای رمزارز در حوزه تبادل، علاوه بر تبعات بسیار جدی، این فضای بسیار شفاف را به یک فعالیت زیرزمینی تبدیل میکند. مسعودیفر صراحتاً در اینباره گفت که فعالیتهای زیرزمینی مخاطرات و کلاهبرداریهای زیادی در پی دارد. بسیاری از کاربران داراییهای خود را به صرافیهای خارجی منتقل میکنند و فعالیتها از دید نهاد ناظر پنهان میماند و این اتفاق به نفع مردم، کسبوکارها و حاکمیت نیست.
او ادامه داد: «در صورت تحقق این اقدام توسط شاپرک و بانک مرکزی، بیش از پنج هزار نیروی انسانی بهصورت مستقیم و ۲۵ هزار نیروی انسانی به شکل غیرمستقیم شغلشان را از دست میدهند و نیروهای متخصص مهاجرت میکنند، چون جایی در این کشور ندارند.»
به اعتقاد او، توقف فعالیت پایانههای اینترنتی فاقد اینماد موجی از نارضایتی را در میلیونها کاربر ایجاد میکند و باعث تشدید التهاب فضای فعلی کشور میشود.
یک بار برای همیشه
وحید والی، مدیرعامل هلدینگ نیکاندیش میگوید هدف، توسعه اقتصاد دیجیتال بود، اما وضعیت اینترنت فقط کشور را از این هدف دور کرد. او ادامه داد: «اینکه برای کار در ایران تلاش کنیم، واقعاً مثل این است که خودمان را به سخره گرفتهایم.
مسئولان به هر زبانی که بلدند، میگویند کارآفرینی و کارکردن و در راستای توسعه کشور قدمبرداشتن و اقتصاد دیجیتال برای ما هیچ معنایی ندارد، همهتان باید جمع کنید و بروید و ما باز میمانیم و کار میکنیم و باز تلاش میکنیم که شرایط بهتر شود و تغییر ایجاد کنیم، اما به جای همکاری فقط سنگاندازی میبینیم. اینماد بهراحتی میگوید چون قوانینی برای حوزه رمزارزها تدوین نشده، من هم اینماد به آنها نمیدهم. بروید مجوز بگیرید.
یعنی هر مرکز و نهادی فقط تلاش میکند مسئولیت را از دوش خود بردارد. برایش مهم نیست که اقتصاد دیجیتال چیست یا برای توسعه کشور باید چه کارهایی انجام داد.»
والی در خصوص تبعات بستن درگاههای پرداخت فاقد اینماد گفت: «با این اقدام، هزاران نفر بیکار میشوند، نخبهها ایران را ترک میکنند، سرمایههای مالی از کشور خارج میشود، شفافیت فضا از بین میرود و صنعت به سمت زیرزمینیشدن حرکت میکند.»
او عنوان کرد که یک بار برای همیشه بنویسید «فناوری و محصولاتش در ایران ممنوع است» تا همه تکلیفشان را بدانند.
والی در پایان درباره کسبوکارهای مجازی که شغلشان را بهدلیل قطعی اینترنت از دست دادهاند هم گفت: «نمیتوانیم به کسبوکارها اعلام کنیم به پلتفرم داخلی مهاجرت کنند، چون کسبوکار به همراه مشتری بنا میشود، اما مردم به کسبوکارهای داخلی تمایل ندارند و فقط به راههای مهاجرت فکر میکنند.»
به صرافیهای ارز دیجیتال اینماد نمیدهند
سحر کشوری، مدیر بازاریابی اکسبیتو معتقد است بر خلاف هدف بخشنامه که مبارزه با قاچاق کالا و ارز است، این روند مانند تصمیمات و بخشنامههایی که پیش از این برای کسبوکارهای اینترنتی صادر شده، باعث تشدید قاچاق کالا و ارز در فضای مجازی میشود.
او درباره پیامدهای توقف فعالیت پایانههای اینترنتی فاقد اینماد توضیح داد: «اگر پلتفرمهای امنی که تابهامروز اعتماد مردم را حفظ کرده و باصداقت فعالیت میکردند، بهدلیل نداشتن اینماد از بین بروند، بنیانگذاران و نخبههای مملکت که تابهامروز سرمایه مادی و معنوی خود را در گرو کسبوکار و استارتاپها گذاشتهاند، مهاجرت خواهند کرد و پلتفرمهای ناامن جایگزین خواهند شد. با اجراییشدن این الزام، این سیکل معیوب که تاکنون وجود داشته، معیوبتر خواهد شد و شکایت و نارضایتی مردم به واسطه افزایش کلاهبرداریها، فیشینگ و… افزایش پیدا خواهد کرد.»
کشوری میگوید: «هیچکس به این فکر نمیکند در صورت اجراییشدن چنین طرحی، چندصد نفر دیگر قرار است بیکار شوند. هیچکس تخمین درستی نزده که بعد از اجراییشدن این ابلاغیه، بهدلیل کاهش شدید شفافیت و پاسخگویی که بهدنبال آن خواهد آمد، چه حجمی به معاملات زیرزمینی و سیاه افزوده خواهد شد.»
او ادامه داد: «قرار بود سال گذشته وزارت صمت مشکل اینماد را برای صرافیهای رمزارزی حل کند، اما موضوع به هیچوجه پیگیری نشد و امسال با این دستور عملاً در حال مشاهده پیگیرینکردن و عملینشدن قولهایی هستیم که به ما داده شد. از سمت قانونگذار هم همیشه جبههگیری در برابر صرافیها وجود داشته و با نبود رگولاتوری (با اینکه در حال حاضر چند پلتفرم کاملاً شفاف فعالیت میکنند) همیشه سنگاندازی بوده و این خبر هم به مثابه ادامه همان روند است.»
کشوری با بیان اینکه به صرافیهای ارز دیجیتال اینماد نمیدهند، تصریح کرد: «اکسبیتو با تمام سختگیریهایی که وجود داشت، بهعنوان شرکت دانشبنیان ثبت شد و سعی کرد محصول را طوری ارتقا ببخشد که کاربران در آسودگی خاطر و امنیت کامل از اکسبیتو استفاده کنند. از اخذ اینماد هم استقبال میکنیم، اما مشکل اینجاست که به صرافیهای ارز دیجیتال اینماد داده نمیشود.»
او در پایان صحبتهایش گفت: «امسال سال تولید، اشتغال و دانشبنیان نامگذاری شده، اما شرکت دانشبنیانی مانند اکسبیتو حتی اجازه دریافت اینماد را ندارد و این قوانین عملاً دستوپای شرکتی را که در اشتغالزایی نقش داشته، میبندد.»
از مهاجرت تا تعدیل
محمد شهپری، مدیر واحد مارکتینگ اوکیاکسچنج معتقد است در جریان بستهشدن درگاههای فاقد اینماد، بزرگترین مشتریان درگاههای واسط؛ یعنی صرافیهای رمزارز که بلاتکلیفاند و اینماد هم به آنها داده نمیشود، بیشتر از همه آسیب میبینند.
او میگوید بستهشدن درگاههای بدون اینماد، صنعت رمزارز و فعالیت صرافیهای ارز دیجیتال را به صنعتی زیرزمینی تبدیل میکند.
به گفته شهپری، اقدامات شاپرک و ابلاغیهها و قطعی اینترنت چالش نیروهای انسانی را وارد فضای جدیدی کرده؛ پیش از این دغدغه مهاجرت نیروهای انسانی را داشتیم، اما امروز شاهد تعدیل و بیکارشدن نیروهای متخصص بهدلیل ازبینرفتن اکوسیستم اقتصاد دیجیتال هستیم.
او در پایان تصریح کرد که دلیل و منشاء این ابلاغیه در شرایط اقتصادی دشواری که هم مغازهها آسیب دیدهاند و هم کسبوکارهای اینترنتی، واقعاً نامشخص است.
[…] شاپرک در راستای رفع چالش اینماد صرافیهای رمزارز، بعد از پذیرش موقت کد «۷۸۰۰۰» به […]
[…] رمزارز سالهاست در صف انتظار دریافت اینماد هستند و برای اثبات تمایل به فعالیت در چهارچوب قانون، […]