واردات با رمزارز انحصاری نشود! / چه کسانی می‌توانند با رمزارز خود خودرو وارد کنند؟

نکته مهم درخصوص ثبت سفارش خودرو با رمزارز، منشاء این ارز است. طبق تصمیم دولت، فقط رمزارزهایی می‌توانند برای واردات خودرو استفاده شوند که منشاء داخلی داشته و توسط ماینرهای مجوزدار استخراج شده باشند. به گفته رئیس کل بانک مرکزی، «فقط کسانی که استخراج رمز‌ارز انجام داده‌اند، در چهارچوب آیین‌نامه مصوب هیئت وزیران می‌توانند از آن برای واردات استفاده کنند.»

بنابراین هنوز مشخص نیست این دستورالعمل به معنای این است که ماینرها می‌توانند رمزارز استخراج‌شده خود را در اختیار ثبت‌کننده سفارش خودرو قرار دهند یا شخصاً ماینرها وارد کار واردات خودرو می‌شوند. اگر گزینه دوم عملیاتی شود، با رقابتی بودن بازار جذاب و پررونق واردات خودرو در تناقض است و خطر انحصارگرایی با باز شدن دست ماینرها در واردات خودرو همراه خواهد شد. همچنان که کامران سلطانی‌زاده، دبیرکل کانون صرافان عنوان کرده: «مطابق اعلام بانک مرکزی، مبادله و خرید و فروش رمزارزها به عنوان سرمایه‌گذاری ممنوع است، اما افرادی که مجوز قانونی امکان استخراج رمزارز از وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و وزارت نیرو دارند، می‌توانند از رمزارز استخراج‌شده برای واردات استفاده کنند.»

پس به‌ نظر می‌رسد جامعه هدف ابلاغیه واردات خودرو در مورد استفاده از رمزارز، بیشتر از اینکه فعالان بازار خودرو و مصرف‌کنندگان خودروی خارجی باشد، به طور خاص معطوف به ماینرهاست؛ البته نه همه ماینرها، بلکه فقط ماینرهای در انحصار رگولاتور یا کسانی که از قبل هم دستی در بازار خودرو دارند و هم در ماینینگ. به تعبیر دیگر رگولاتور با ثبت سفارش واردات از طریق رمزارزهای استخراج‌شده توسط ماینرهایی که مجوز قانونی دارند، قدمی برای سهم بیشتر آنها در بازارهای دیگر همچون بازار خودرو برداشته است. فربد زاوه، کارشناس خودرو در گفت‌وگو با «راه پرداخت» در خصوص همین ابلاغیه واردات خودرو، مهم‌ترین ایراد آن را تعیین سقف منابع ارزی برای واردات خودرو می‌داند. به گفته او، تعیین سقف یعنی اعمال محدودیت و انحصارگرایی.

زاوه تأکید می‌کند که همین انحصارگرایی را می‌توان در محل تخصیص رمزارز برای واردات خودرو هم ردیابی کرد. می‌توان این انتظار را داشت که این ابلاغیه بیشترین منفعت را اتفاقاً برای کسانی داشته باشد که هم خود استخراج‌کننده رمزارز هستند و هم از بازیگران بازار خودرو.

کنار هم قرار دادن این گزاره‌ها نشان می‌دهد، چندان هم نمی‌توان به انجام واردات خودرو با رمزارز خوش‌بین بود؛ چراکه نه قرار است رمزارزهای تأمینی به‌صورت رقابتی و با نقش‌آفرینی بازیگران زیادی انجام شود و نه ثبت سفارش واردات خودرو در دسترس همه خواهد بود؛ سقف یک میلیارددلاری واردات خودرو هم محدود است و می‌توان پیش‌بینی کرد که فرصت ثبت سفارش به همه متقاضیان نخواهد رسید.