فرصت‌ها و چالش‌های دلار دیجیتال

وبینار «تتر؛ دروازه ورود به دنیای رمزارزها» با همکاری تترلند و تریدرز پلاس برگزار شد. در این وبینار حسن سازگار، کارشناس حوزه ارزهای دیجیتال به مرور تاریخچه پول پرداخت و با برشمردن چند ویژگی، دلار کاغذی و دلار دیجیتال را مقایسه کرد. سازگار صحبت‌های خود را با مروری بر تاریخچه پول آغاز کرد و گفت: «پول به‌عنوان ابزاری برای انجام دادوستد، بعد از گذر از روش مبادله کالا‌به‌کالا به وجود آمد. در ابتدا سکه ابزار پرداخت بود و کم‌کم پول کاغذی جای آن را گرفت. در عصر حاضر یک دوره گذار دیگر در حال رخ‌دادن است و آن هم گردش اقتصاد از پول کاغذی به پول دیجیتال است.»

او ادامه داد: «در ایران طی دوره‌های مختلف همواره نوسانات زیادی در پول تجربه کرده‌ایم و یکی از منطقی‌ترین کارها برای حفظ ارزش پول تبدیل ریال به دلار بوده تا بتوان دارایی خود را به یک واحد پول با اعتبار بالا و نوسان کم تبدیل کرد. دلار پرمعامله‌ترین ارز در دنیاست و تقریباً ۴۴ درصد بازار را در اختیار دارد.»

به گفته او خطر سقوط ارزش پول فقط مختص ایران نیست و در جهان نیز در کشورهای مختلف دوره‌های سقوط ارزش پول به شکل جدی وجود داشته و بحران آفریده است. پررنگ‌ترین مورد اخیر آن مربوط به بحران مالی سال ۲۰۰۸ است. آن زمان دولت آمریکا تصمیم گرفت با چاپ پول بحران مالی موجود را مدیریت کند، اما همین تصمیمات غلط به تورم فزاینده‌ای منجر شد؛ چراکه مقدار پول چاپ‌شده با حجم رشد اقتصاد هم‌خوانی نداشت و همین امر بحران مالی را عمیق‌تر کرد.

سازگار اضافه کرد: «ایده ارز دیجیتال دقیقاً از همین جا شکل گرفت؛ اینکه باید ابزارهایی تعریف شود که بدون چاپ و صدور پول بتواند به اقتصاد کمک کند، بنابراین مکانیسم بیت‌کوین در ابتدا در مخالفت با چاپ پول طراحی شد و بعد از آن هم ارزهای دیجیتال دیگری اضافه شدند.»

بعد از این مرحله در جهان به این مسئله فکر شد که باید برای پول دیجیتال هم به‌دنبال پشتوانه بود تا ارزش خود را از دست ندهد. این کارشناس حوزه ارزهای دیجیتال معتقد است: «برای اینکه دلار دیجیتال، دارایی باارزشی بماند، شرکت تتر در ازای یک تتر یا دلار دیجیتالی که وارد بازار کرد، یک دلار کاغذی به‌عنوان پشتوانه در بانک مرکزی آن کشور قرار داد تا کاربران بتوانند به ارز دیجیتال اعتماد کنند. تا اینکه بالاخره تتر در سال ۲۰۲۰ به اوج محبوبیت رسید و بسیاری از صرافی‌ها و سازمان‌های اقتصادی تتر را به‌عنوان یک دلار دیجیتال پذیرفتند.»

او در ادامه این وبینار به مقایسه دلار دیجیتال و دلار کاغذی پرداخت و معایب و مزایای سرمایه‌گذاری در هر کدام از این دارایی‌ها را برای سرمایه‌گذاران ایرانی برشمرد. سازگار توضیح داد: «در دلار کاغذی در خریدوفروش محدودیت وجود دارد. بر اساس مصوبه مجلس اگر خریدار یا فروشنده‌ای از طریق صرافی غیرمجاز معامله یا حواله‌ای انجام دهد، آن عمل معادل قاچاق و آن شخص متخلف است، اما در خرید تتر یا دلار دیجیتال محدودیتی وجود ندارد. همچنین طبق مصوبه مجلس اگر شخصی قصد نگهداری ۱۰ هزار دلار دارد، مشکلی نیست، اما اگر قصد نگه داشتن مبالغی بیش از این را داشته باشد، باید یک صورت‌حساب از صرافی یا اظهارنامه گمرکی داشته باشد. از این بابت هم در مورد دلار دیجیتال نیازی به مجوز نیست.»

سازگار در تکمیل این موارد اضافه کرد: «خطر نگهداری دلار کاغذی بالاست. همین چند ماه پیش یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های ایران دچار دستبرد شد و احتمالاً دلارهای زیادی از صندوق‌های امانات آن به سرقت رفت. ایراد بعدی که دلار کاغذی دارد، قیمت آن است. زمانی که شروع به خریدوفروش دلار می‌کنید، صرافی‌ها، کارمزدهایی را تعیین می‌کنند که بسته به شرایط بازار، موجب اختلاف قیمت چشم‌گیری در نرخ دلار خریدوفروش‌شده می‌شود. در مقابل به‌دلیل اینکه بازار رمزارزها به سمت رقابتی‌شدن می‌رود، اختلاف قیمت در دلار دیجیتال بسیار ناچیز است.»