استیبل‌کوین‌ها و آینده پول

تعداد زیادی از ایالت‌های آمریکا قوانینی دارند تا اطمینان پیدا کنند که پول نقد به‌عنوان شکلی از پرداخت پذیرفته‌شده است، اما به‌طور کلی مصرف‌کنندگان، کسب‌وکارها و دولت‌ها از رواج پرداخت دیجیتال استقبال می‌کنند. اکنون ما در آستانه یک انقلاب هستیم. پول نقد در حال خارج‌شدن از مسیر است و جایگزین‌شدن فناوری‌های دیجیتال می‌تواند ماهیت و قابلیت‌های پول را تغییر دهد. در این میان نقش استیبل‌کوین‌ها در آینده پول احتمالاً نقشی مهم و حیاتی خواهد بود.

به گزارش وب‌سایت راه پرداخت، می‌توانیم دنیایی را تصور کنیم که در آن بسیاری از افراد کیف پول‌های دیجیتال دارند؛ با ترکیبی از پول در حساب‌های بانکی دیجیتال، استیبل‌کوین‌هایی تحت مدیریت شرکت‌های خصوصی و شاید یک یا چند CBDC.

هیچ‌کس نمی‌داند استیبل‌کوین‌ها و CBDCها چگونه در کنار هم وجود خواهند داشت. برای مثال، شرکت متا قصد داشت استیبل‌کوین خود را منتشر کند، اما پروژه بر اساس مقررات نظارتی آمریکا لغو شد؛ چراکه این نگرانی وجود داشت که استیبل‌کوین هم در داخل کشور و هم بین مرزها برای قاچاق مورد استفاده قرار گیرد.

هم‌اکنون به نظر می‌رسد استیبل‌کوین‌ها راه خود را پیدا کرده‌اند. تا مارس ۲۰۲۲ بیش از 30 گونه استیبل‌کوین با ارزش کلی نزدیک به ۱۸۵ میلیارد دلار در گردش بود. این امکان وجود دارد که استیبل‌کوین‌ها بر رأس زیست‌بوم‌های تجاری بزرگ‌مقیاس مانند آمازون بایستند و جاذبه‌ای کافی به‌عنوان ابزاری برای پرداخت پیدا کنند.

استیبل‌کوین‌ها در هر نرخی، تا زمانی که پایداری آنها وابسته به ارزهای بدون پشتوانه است، به ارزشی مستقل تبدیل نخواهند شد. به بیان دیگر، آنها بیش از هر چیز به این دلیل که ابزار پرداخت ارزان‌تر و آسان‌تری هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تا امروز مشخص شده که انقلاب ارز دیجیتال، پیامدهایی برای سامانه‌های پولی بین‌المللی خواهد داشت. پرداخت‌های بین‌مرزی همواره به‌دلیل درگیر بودن با چندین ارز و چندین نهاد که هر کدام قوانین و پروتکل‌های خاص خود را دارند، پیچیده بوده و این پرداخت‌ها همواره کُند، گران، و دشوار بوده‌اند. این در حالی است که رمزارزها می‌توانند آزادانه مرزها را طی کنند و موانع را از سر راه خود بردارند.

پدیده دلاری‌شدن (dollarization) که در آن یک ارز خارجی، مورد اعتماد و جایگزین یک ارز محلی می‌شود، می‌تواند با افزایش ارزهای دیجیتال تشدید شود. به‌تازگی در کشورهایی مانند ایران و ترکیه می‌بینیم که مردم از رمزارزها برای دور زدن محدودیت‌های مربوط به ریزش سرمایه استفاده می‌کنند.

زمانی که ارزها ارزش بالایی می‌یابند، آنها می‌توانند پول خود را در جایی امن‌تر در خارج از کشور سرمایه‌گذاری کنند. به نظر می‌رسد استیبل‌کوین‌هایی که پشتوانه آنها دارایی است، در مقایسه با استیبل‌کوین‌هایی که توسط دیگر ارزها پشتیبانی می‌شوند، مقبولیت بیشتری دارند، اما ارز دیجیتال رسمی چین رقیبی جدی است و می‌تواند اهمیت دیگر ارزها مانند یورو، پوند، ین و فرانک را کاهش دهد. باید به یاد داشت که فناوری می‌تواند پیامدهایی غیر قابل ‌پیش‌بینی نیز داشته باشد. دیجیتالی‌شدن ارزها، بیش از حرکت به سمت افزایش ارزهای رسمی و خصوصی که در یک سطح به رقابت می‌پردازند، می‌تواند قدرت اقتصادی را بیشتر متمرکز کند.

از سوی دیگر، ارزهای دیجیتال منتشرشده توسط شرکت‌های بزرگ که از چیرگی زیست‌بوم رسانه‌های اجتماعی یا تبلیغات استفاده می‌کنند، ممکن است جذابیت پیدا کنند. این ارزها، جز در صورتی‌ که توسط دولت‌ها لغو شوند، می‌توانند روزی جزء ارزهای بدون پشتوانه مستقل شده و به ذخیره ارزشی مستقل بدل شوند.

این امر در صورتی ‌که کشورهای مستقل به انتشار چندباره پول در رقابت با ارزهای محلی پایان ندهند، می‌تواند حتی ناپایداری مالی بیشتری ایجاد کند. آنچه قطعی است این است که سامانه پولی بین‌الملل در آستانه تغییر و تحولی ناشی از انقلاب دیجیتال قرار دارد. در ادامه باید دید این پدیده در نگاه کلان برای انسان سودمند خواهد بود یا نابرابری‌های جهانی و محلی موجود را تشدید می‌کند.