رسانه رمزارز (ضمیمه هفتهنامه کارنگ) دارای مجوز به شماره ۸۷۷۲۰ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «کارخانه نوآوری رسانه راهکار» است. رسانه رمزارز فعالیت خود را از ۲۸ آذرماه ۱۴۰۰ شروع کرده و اکنون تاثیرگذارترین و اثربخشترین رسانه اکوسیستم بلاکچین، رمزارز و دارایی دیجیتال ایران است.
انتخاب شبکه انتقال درست نکته مهمی است که کاربران بازار ارزهای دیجیتال هنگام جابهجایی و انتقال رمزارز باید به آن دقت داشته باشند. برای انتقال دارایی رمزارزی، کاربران باید دقت کنند که بهعنوان مثال اگر تتر آنها در کیف پولشان بر بستر شبکه ترون(TRC۲۰) است، برای انتقال این دارایی به صرافی، آدرس شبکه ترون را از پروفایلشان در صرافی انتخاب و کپی کنند. شبکه انتقال، هم در کیف پول و هم در صرافی ارز دیجیتال مشخص شده است. همچنین کاربران باید توجه داشته باشند که آدرس کیف پول مقصد، آدرس همان توکنی باشد که میخواهند انتقال دهند و آدرس کیف پول توکن دیگری را برای این کار انتخاب نکنند.
زمانی که شبکه یا توکن اشتباه انتخاب میشود و بهدنبال آن، تراکنش اشتباه رخ میدهد، کیف پول مقصد باید فرآیند بازیابی را انجام دهد. مادامی که مقصد، کیف پول معمولی اعم از نرمافزاری یا سختافزاری باشد، بازگشت وجه دریافتشده به کمک کیف پول مورد استفاده یا حتی اکسپورت کلید خصوصی از کیف پول مورد استفاده به کیف پول دیگر، کار سادهای است. اما در صورتی که فرآیند ذخیرهسازی و ایجاد تراکنش به صورت آفلاین و جدا از کیف پولهای واسط باشد، فرآیند تخلیه و بازیابی متفاوت و پیچیده خواهد بود.
اضافه کردن امکان ساخت و امضای تراکنش به صورت آفلاین در کنار زمانبر بودن انجام فرایند به صورت امن، هزینه زیادی به سیستم تحمیل میکند.
از آنجایی که صرافی نوبیتکس از هیچگونه پلتفرم واسط برای ساخت و نگهداری کیف پول استفاده نمیکند و همچنین اغلب کیفپولهای دیجیتال نوبیتکس بهصورت کاملاً سرد (که نیازمند ساخت و امضاء تراکنش به صورت آفلاین است) و چندامضایی نگهداری میشوند، برای بازیابی داراییهای به اشتباه ارسال شده، فرآیند پرهزینه و زمانبری باید طی شود.
نوبیتکس به دنبال آسانتر کردن فرآیند بازیابی تراکنش اشتباه رمزارزی
فرآیند بازیابی تراکنش اشتباه، در حال حاضر نیزدر نوبیتکس پیگیری میشود. این فرایند شامل این موارد است:
• درخواست کاربر به پشتیبانی
• ثبت اطلاعات اولیه
• ارسال ایمیل استعلام و تایید آدرس
• ارسال ایمیل اعلام هزینه
• انجام تراکنش
• اطلاعرسانی در صورت کافی نبودن موجودی
با این حال نوبیتکس در نظر دارد با ایجاد امکان رصد مراحل مختلف، ضمن کاهش مدت زمان انجام فرآیند بازیابی، تجربه کاربری بهتری برای فرآیند بازیابی تراکنشهای اشتباه ارائه دهد.
بهبود فرآیند ثبت درخواست بازیابی برای کاهش رفت و برگشت های تأیید گرفتن آدرس بازیابی از کاربران و پرداخت هزینه بازیابی در دستور کار این صرافی ارزهای دیجیتال قرار گرفته و به گفته نوبیتکس، تا انتهای بهار ۱۴۰۲ رونمایی خواهد شد.
با اینحال به کاربران توصیه میشود که در هنگام انجام هر تراکنش، آدرسها و شبکهها را به دقت بررسی کنند؛ چراکه تراکنشهای بلاکچینی بدون برگشت هستند و حتی اگر به بازیابی توسط کیف پول مقصد امید باشد، کاربر باید مدت زمان زیادی را با صرف هزینه منتظر بماند تا دارایی به کبف پولش بازگشت داده شود.
به گفته نوبیتکس، انتخاب این صرافی، نگهداشت دارایی به صورت ۱۰۰ درصد امن بوده و این پلتفرم در تلاش است تا هیچ گاه شرایط سهل بازیابی را برای افرادی که به اشتباه توکن را ارسال کردهاند، به امنیت کیف پولهای کاربران خود اولویت ندهد.
آخرین آمارها از بازیابی تراکنشهای اشتباه در نوبیتکس
بر اساس آمار منتشرشده توسط صرافی رمزارزی نوبیتکس، تا پایان فروردین ۱۴۰۲، تنها ۵۰۱۵ مورد درخواست بازیابی توسط کاربرانی که تراکنش اشتباه داشتهاند، در این صرافی ثبت شده است.
از این تعداد، ۲۴۲۸ مورد از درخواستها بهطور کامل انجام و فرآیند بازیابی برای این دسته از کاربران تکمیل شده است.
در طرف مقابل ۲۵۲۸ مورد درخواست بازیابی انجامنشده در نوبیتکس وجود دارد که یا در نوبت بازیابی است، یا بازیابی آنها حداقل در حال حاضر برای نوبیتکس امکانپذیر نیست.
تعداد قابل توجهی از درخواستها درباره توکنهای جعلی، بیارزش یا با ارزشی کمتر از هزینه بازیابی است. به گفته نوبیتکس تعداد این نوع درخواستها به بیش از ۷۰۰ مورد میرسد و اندازهگیری تعداد دقیق آن با توجه به نوع توکن، نوع شبکه، تغییرات عمده کارمزدهای هر شبکه و سایر موارد امکانپذیر نیست.
درخواستهای بازیابی کاربران در حال حاضر شامل ۴۸ شبکه مختلف و بیش از ۴۴۹ نوع رمزارز است که انجام بازیابی را برای تمامی این انواع شبکه و رمزارز، مشمول گذر زمان میکند.
طی ۲ ماه گذشته فرآیند بازیابی بیش از ۷۰۰ درخواست در مورد توکنهای USDC روی شبکه ترون، BUSD روی شبکه اسمارتچین، MATIC روی شبکه اتریوم و USDT روی شبکه پالیگان با اضافه کردن مکانیسم ساخت و امضاء تراکنش به صورت آفلاین با شارژ در حساب کاربری درخواست کننده، با دریافت کارمزد بازیابی صفر یا بسیار اندک، در صرافی نوبیتکس انجام شده است.
تاکید بر جلوگیری از اشتباهات کاربری
به گفته صرافی نوبیتکس، بازیابی تراکنشها صرفاً در مواقعی موضوعیت پیدا میکند که کاربری با واریز اشتباه دسترسی خود به داراییهایش را از دست بدهد. نوبیتکس برای جلوگیری از اشتباهات اینچنینی، هشدارهای مختلفی را در صفحه اصلی داشبورد معاملات، هنگام ایجاد کیف پول و در زمان واریز رمزارز به نوبیتکس به کاربر نمایش میدهد اما با این وجود همچنان برخی از کاربران علی رغم تمام هشدارها، اقدام به واریز توکنهای پشتیبانی نشده میکنند.
فرآیند تخلیه کیف پول دیجیتال کاربر و انجام تراکنش بازیابی به واسطه ماهیت ذخیرهسازی سرد دارایی کاربران هرگز به صورت خودکار امکان پذیر نیست و خودکارسازی این فرآیند حتی در برنامههای آینده نوبیتکس پیشبینی نشده است. چرا که اولویت اصلی نوبیتکس حفظ امنیت دارایی کاربران خود بوده و فرآیند بازیابی توکنهای ارسالی اشتباه اولویت پایینتری نسبت به حفظ امنیت دارایی سایر کاربران دارد. همچنین استفاده از کلید خصوصی ولت درگیر، در پلتفرمهای واسط آنلاین هم به دلیل مخاطرات به اثبات رسیده از حیث رمزنگاری برای کیف پول سایر کاربران، جزء خطوط قرمز نوبیتکس محسوب میشود.
مسئولیت نوبیتکس برای بازیابی تراکنشهای اشتباه
آنطور که در قوانین و شرایط استفاده از خدمات نوبیتکس آمده، ممکن است عملیات بازیابی تا ماهها به طول انجامد و «نوبیتکس در قبال بازیابی توکنهایی که کاربران به اشتباه ارسال کردهاند، هیچگونه مسئولیتی ندارد».
به گفته این صرافی، حتی اگر تراکنش اشتباه با مسئولیت شخص کاربر انجام شدهباشد، با این وجود نوبیتکس تلاش خود را برای بازگرداندن دارایی کاربران به کار میگیرد. به همین خاطر هر ماه یک بار زیرساخت لازم برای بازیابی تراکنشهای اشتباه در نوبیتکس فراهم میشود، ولی با این وجود باز هم ممکن است پیگیریهای نوبیتکس به دلایل مختلفی با در بسته مواجه شود.
فرآیند استعلام مجدد و گرفتن تأیید آدرس مورد نظر کاربر برای انجام فرآیند بازیابی، از طریق ایمیل به صورت معمول بیش از یک ماه طول میکشد و بیش از ۳۰ درصد از استعلامهای نوبیتکس، از طرف کاربر بدون پاسخ میماند یا کاربر مجددا آدرس کیف پول نوبیتکس خود را که امکان ارسال توکن مورد نظر به آن وجود ندارد در پاسخ به ایمیل ارسال میکند. در این مواقع لازم است تا پیگیریهای مجدد بهصورت رفت و برگشتی انجام شود که این موضوع، فرآیند بازیابی را طولانیتر میکند.
همچنین به گفته نوبیتکس، بیش از ۳۰ درصد از کاربران در زمان بازیابی، هزینههای مورد نیاز برای انجام فرآیند بازیابی را تأمین نمیکنند. به طور مثال از تعداد ۳۱ مورد درخواست بازیابی بیتکوین ارسال شده برروی bep۲، تنها پنج مورد از کاربران آدرس درست برای بازیابی تراکنش ارسال کردهاند و باقی کاربران مجدداً یا آدرس نوبیتکس خود، یا آدرس صرافیهایی را که آنها نیز این توکن معادل را پشتیبانی نمیکنند، ارسال کردهاند. این در حالی است که در حال حاضر بیش از ۲ ماه از ارسال ایمیل درخواست تأیید آدرسهای مقصد به کاربران برای استعلام آدرس بازیابی به شکل صحیح توسط کاربر میگذرد و آمار آدرسهای صحیح برای ارسال افزایش نیافته است.