رسانه رمزارز (ضمیمه هفتهنامه کارنگ) دارای مجوز به شماره ۸۷۷۲۰ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «کارخانه نوآوری رسانه راهکار» است. رسانه رمزارز فعالیت خود را از ۲۸ آذرماه ۱۴۰۰ شروع کرده و اکنون تاثیرگذارترین و اثربخشترین رسانه اکوسیستم بلاکچین، رمزارز و دارایی دیجیتال ایران است.
اکوسیستم رمزارزها در جهان طی سالهای اخیر فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است؛ اما وقتی به ایران میرسیم، اوضاع پیچیدهتر هم میشود. در کشور ما حتی نهاد ناظر کسبوکارهایی که در این حوزه فعالیت میکنند، مشخص نشده؛ با این حال بهوضوح میتوان رشد را در وجوه مختلف این اکوسیستم شاهد بود. هرچند امیرحسین راد، مدیرعامل صرافی ارز دیجیتال نوبیتکس معتقد است این رشد متقارن و متوازن نبوده و فقط در حوزه صرافیها شاهد رشد تعداد کسبوکارها بودهایم.
آنچه در پی میآید، گفتوگو با راد درباره اکوسیستم رمزارز ایران و اتفاقات و چشمانداز پیش روی آن است. این مصاحبه در نود و هفتمین شماره از هفتهنامه کارنگ چاپ شده است.
رشد در اکوسیستم رمزارزی متوازن نیست؛ تعدد داریم اما تنوع نداریم
اکوسیستم و کامیونیتی رمزارزها نسبت به سالهای گذشته تغییراتی داشته است. اکوسیستم قبلاً معطوف به افرادی بود که میتوان آنها را مشتاقان رمزارز نامید. اما اکنون از افراد به سمت کسبوکارها رفته است. در حال حاضر کسانی را بهعنوان اکوسیستم میشناسیم که در این سالها با وجود تمام مشکلات و گرفتاریها کسبوکارهایی را رشد دادند و جلو بردند.
مدیرعامل نوبیتکس در خصوص این تغییرات و پیشرفتها و بلوغ اکوسیستم رمزارزی مطرح کرد: «اگر بخواهیم اکوسیستم را به دو بخش تقسیم کنیم، بخش اول فعالان و مشتاقان این حوزه هستند که فعالیتهایی را در راستای اشاعه ادبیات این فناوری انجام میدهند. این بخش از بعد از شهریور ۱۴۰۱ و اتفاقاتی که برای اینترنت افتاد، تضعیف شده است. تعداد چهرههای آن کمتر شده و بسیاری از آنها به فکر مهاجرت هستند».
راد ادامه داد: «بخش دیگر هم کسبوکارها هستند که نسبت به دو سال گذشته تحولات زیادی داشتهاند. از دو سال پیش کسبوکارهای جدیدی شکل گرفتهاند و کسبوکارهای قبلی هم جایگاه خودشان را تثبیت کردهاند. بعضی از آنها هم بهدلیل تحولات، بازار کارشان را عوض کردهاند، اما تعداد کسبوکارها رشد کرده است».
امیرحسین راد در این گفتگو ضمن تاکید بر رشد کلی اکوسیستم بیان کرد: «اما رشد در اکوسیستم رمزارزی متوازن نیست. فقط در حوزه صرافیها شاهد رشد تعداد کسبوکارها بودیم، ولی در سایر بخشها و حوزههایی که در بلاکچین و فناوری رمزارزها معنا پیدا میکند، شاهد رخوت و رکود هستیم. حتی مجموعههایی که در بحثهایی فراتر از صرافیها ورود پیدا کرده بودند، مانند مجموعه ققنوس بر اثر فشارها تقریباً متوقف شدهاند».
به گفته مدیر عامل نوبیتکس، این قسمت بد ماجراست، زیرا کسبوکارها از نظر تعداد رشد کردهاند، اما از نظر تنوع رشدی نداشتهاند. او معتقد است که حوزههایی مورد توجه و سرمایهگذاری دنیاست اما ما در اکوسیستم داخلی رمزارز، رشد و تحولی در آنها نداشتیم. راد تاکید کرد: «انگار که ما یک جزیره جداافتاده از دنیا هستیم که فقط روی یک بخش تمرکز کردهایم».
در حوزه نوآوری، دستیابی به نتیجه مثبت قطعی نیست
برخی علل عدم تقارن و توازن در توسعه اکوسیستم، متغیرهای بیرونی مثل بحث رگولاتوری، ریسک سرمایهگذاری یا مهاجرت نیروهای انسانی هستند، اما وقتی راجع به تنوع در راهاندازی کسبوکار صحبت میکنیم، شاید بتوانیم دلایل دیگری را هم در نظر بگیریم. در ایران در ابتدا سازمانهای نهادی برای ورود به حوزه رمزارزها اشتیاق داشتند، اما ناگهان به شکل عجیبی این تلاشها راکد شد.
راد در تحلیل شخصی خود از این موضوع بیان کرد: «به نظرم موانع ذهنی ناشی از رویکرد اشتباه برای ورود به این حوزه میتواند بخشی از دلایل باشند؛ همانطور که هماکنون شاهد یک هایپ عجیب در مورد هوش مصنوعی هستیم و بسیاری از کسبوکارها بیمحابا وارد این فضا میشوند، زیرا فکر میکنند اگر الان سرمایهگذاری نکنند، فرصتهای زیادی را از دست میدهند».
راد ادامه داد: «همین اتفاق برای بلاکچین هم افتادهبود. بسیاری از کسبوکارها و سرمایهگذاریها در این حوزه شکل گرفت، ولی بهمرور وقتی به واقعیت عریان مسائل آگاه شدند، فهمیدند این مسیر ممکن است مسیر اشتباهی باشد. البته سرمایهگذاری در حوزه نوآوری همین است».
امیرحسین راد در خصوص چالشهای سرمایهگذاری در حوزه نوآوری اضافه کرد: «برای مثال فیسبوک روی متاورس سرمایهگذاری کرد و حتی اسم شرکت را هم به متا تغییر داد، اما به در بسته خورد. البته این مسئله به معنی پایان متاورس نیست و شاید الان وقت مناسبی برای آن نباشد. بالاخره یک کسبوکار برای اینکه به حیات خود ادامه دهد، باید بتواند جریان درآمدی مثبت ایجاد کند».
به گفته راد سرمایهگذاران بعد از یک بازه زمانی توقع رشد سهام و دیدن نتیجه سرمایهگذاری خود را دارند. بازار و تحولات آن، شرکتها را مجبور میکند که از استراتژی قبلی خود به یک حوزه جدید تغییر مسیر دهند، اما سرمایهگذاریهای پیشین هدر نرفته است.
مدیرعامل نوبیتکس معتقد است حوزه متاورس ممکن است ۵ یا ۱۰ سال آینده یک بازار جدی داشته باشد و آن چیزی که تا الان فیسبوک انجام داده، از دست نخواهد رفت و در زمان خود مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
او ادامه داد: «در حوزه نوآوری، دستیابی به نتیجه مثبت قطعی نیست. بخشی از سرمایهگذاری از بین خواهد رفت. ما نمیدانیم این فناوری چه تحولی میتواند ایجاد کند، چراکه یک مسیرِ نرفته است و باید این مسیر طی شود. ممکن است به این نتیجه برسیم که این مسیر فعلاً اولویت اصلی ما نیست، اما این نتیجه به معنی بیهودهبودن سرمایهگذاریها نیست. ممکن است در مکان و زمان دیگری نتیجه خودش را نشان بدهد».
عدم قطعیت در ایران، سرمایهگذار را برای ورود به حوزه نوآوری دچار تردید میکند
کارشناسان اکوسیستم رمزارزی ایران پیش از این پیشبینی میکردند که بعد از یکی، دو سال که بازیگران حوزه تبادل مشخص شوند، بعضی از آنها وارد حوزه سرمایهگذاری خواهند شد و برخی تنوع کسبوکاری ایجاد میکنند.
راد در خصوص نقش صرافیهای رمزارزی موفق برای ایجاد مسیر تنوع کسبوکاری این حوزه گفت: «به نظرم این مسیر محتمل است. کمااینکه خود ما هم سرمایهگذاری را جدیتر گرفتهایم و تمایل داریم روی محصولات متنوعتری در این حوزه سرمایهگذاری کنیم».
راد ضمن تاکید بر اینکه سرمایهگذاری در سایر محصولات برای دیگر مجموعهها نیز به اولویت تبدیل شده مطرح کرد: «ولی مشکل اصلی در کشور ما که سرمایهگذاری ویسیها و کلاً حوزه سرمایهگذاری را با اختلال مواجه کرده، نوسانات اقتصادی است. بهعلاوه بهدلیل عدم امکان پیشبینی دقیق از آینده، اصولاً ورود صرافی یا هر سرمایهگذار دیگری به حوزههای دیگر با چالش و اما و اگر مواجه است».
مدیرعامل نوبیتکس ادامه داد: «به همین خاطر مسئله فراتر از صرافیهاست. این عدم قطعیتها، سرمایهگذار را در تصمیمگیریهایش با شک مواجه میکند. به نظر من مادامی که این شرایط در کشور وجود دارد، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم سرمایهگذاریهایی که در دنیا صورت میگیرد، حتی در مقیاس بسیار کوچکتر در ایران در حوزههای نوآورانه وجود داشته باشد. این مسئله یکی از نقاط ابهام و اختلال در سرمایهگذاری است».
استارتاپ استودیو، راهحل سرمایهگذاران برای مشکل منابع انسانی است
به عقیده راد، فضای اقتصاد دیجیتال و مهاجرت منابع انسانی نیز یکی دیگر از دلایل عدم رشد این حوزه است. او مطرح کرد: «برای ایجاد تحول، به تیمهای خوب نیاز است؛ تیمهایی که نگاه کلان داشته باشند و محصولات جدی خلق کنند. به دلیل سیل مهاجرتی که از سال گذشته شروع شده، مسئله منابع انسانی هم با اختلال مواجه شده است».
امیرحسین راد میگوید سرمایهگذاران سعی میکنند پولشان را در جایی سرمایهگذاری کنند که خطرپذیری کمتری دارد و شرایطش برای کار کردن مساعدتر است.
راد در خصوص تجربه نوبیتکس برای سرمایهگذاری گفت: «ما تلاش نصفهونیمهای برای سرمایهگذاری داشتیم، اما تیمی که ارزش سرمایهگذاری مبالغ بالا را داشته باشد، کم است. اگر هم تیم خوبی وجود داشته باشد، عمدتاً برنامه خروج از کشور دارد. پس شاید گزینههای زیادی برای سرمایهگذاری وجود نداشته باشد».
به عقیده راد، راهحل این مسئله شکلگیری استارتاپ استودیو است. او تاکید کرد: «سرمایهگذار باید وقت بگذارد، تیم بسازد و بداند از این تیم چه میخواهد. این شاید مسیری باشد که در شرایط فعلی کشور بهتر جواب دهد».
رمزارزیها باید یک صنف مستقل داشتهباشند
در نگاه کارشناسان ارز دیجیتال و بلاکچین، دو سال پیش کسبوکار خاصی در ایران وجود نداشت، شاید چند صرافی بودند که در حد گروههای تلگرامی و واتساپی همدیگر را میشناختند. اما کمکم اکوسیستم شکل گرفته، با رگولاتور صحبت کردند، رسانه شکل گرفته و در نهایت امروز چیزی به اسم اکوسیستم شکل گرفته است؛ با اینکه هنوز ناقص است.
امیرحسین راد در خصوص الزامات برای داشتن یک اکوسیستم بالغ گفت: «اتفاق مثبتی که در دو سال گذشته افتاد، این بود که انجمنهای صنفی فعالتر شدند و انجمنهایی هم که شاید رمزارزیها بهسختی به آنها وارد میشدند، الان با اشتیاق بیشتری رمزارزیها را میپذیرند».
راد ادامه داد: «در کل رمزارزیها با پذیرش بیشتری از سمت صنفها روبهرو هستند. طبیعتاً این انجمنها مسیری برای دنبالکردن خواستههای صنفی اکوسیستم و کسبوکارها هستند، ولی هنوز صنف خاص رمزارز شکل نگرفته و رمزارزیها بهعنوان بخشی از اکوسیستم فینتک خواستههای خود را دنبال میکنند. این مسئله شاید یکی از تحولاتی باشد که انتظار میرود در آینده اتفاق بیفتد».
به عقیده راد، رمزارزیها با توجه به نوع خاص مسائلشان، باید یک صنف مستقلتر داشته باشند و این هم منوط به صدور مجوزهای لازم از سمت رگولاتور است. او میگوید دیگر از تحولاتی که میتواند منجر به بلوغ اکوسیستم شود، ایجاد یک صنف مستقلتر است تا از این طریق اکوسیستم رمزارز قدرت چانهزنی بیشتری داشته باشد.
بلوغ اکوسیستم رمزارزی نیازمند رسمیت پیدا کردن از سمت رگولاتور است
راد در خصوص نیازهای این اکوسیستم برای رشد و بلوغ ادامه داد: «تحول بعدی وابسته به رگولاتور است و نوعی رسمیتبخشیدن به کسبوکارهای بزرگی است که در این حوزه شکل گرفتهاند».
مدیرعامل نوبیتکس در این خصوص توضیح داد: «این رسمیت از طریق شفافشدن چهارچوب قانونگذاری اتفاق میافتد. از ابتدای دولت رئیسی و همینطور قبل از آن تلاشهایی در این خصوص صورت گرفته، اما هنوز سند درستوحسابی در مورد رمزارزها نداریم و امیدواریم این موضوع ظرف یک سال آینده اتفاق بیفتد».
به گفته راد این اتفاق به سرمایهگذاری در این حوزه کمک میکند، زیرا ریسکهای سرمایهگذاری روشنتر میشود و کسی که میخواهد به این حوزه وارد شود، میداند موضع رگولاتور تا چند سال آینده چه خواهد بود.
به گفته مدیرعامل نوبیتکس، با پیشفرض اینکه بحثهای رگولاتوری و مجوز در مسیر درستی قرار بگیرد، اتاق بازرگانی، نهادی قوی است و میتواند بهدنبال صنف و هویت قدرتمند تشکلی باشد. او ادامه داد: «اگر از لحاظ قدرت بخواهیم بررسی کنیم، قدرتمندترین نهاد خصوصی در کشور ما اتاق بازرگانی است. دولت در مواردی که میخواهد از نظرات بخش خصوصی بهصورت رسمی استفاده کند، معمولاً نمایندهای را از اتاق بازرگانی دعوت میکند».
راد اضافه کرد: «ولی این بدان معنا نیست که صنفهای دیگر قدرت ندارند. در دو یا سه سال گذشته سازمان نصر از این حوزه حمایت جدی کرده است. انجمن فینتک هم تلاشهای بسیاری در راستای پیگیری مطالبات صنفی کسبوکارها انجام داده است».
نظرات بخش خصوصی در حاکمیت مطرح میشود اما به خوبی شنیده نمیشود
راد در خصوص بهره بردن از ظرفیت نهادهای خصوص گفت: «به نظر من حتماً نباید هدفمان نهاد قدرتمندی مثل اتاق بازرگانی باشد. نهادهای موجود اگر پذیرش لازم را از سمت حاکمیت داشته باشند، قدرت کافی را نیز خواهند داشت».
او ادامه داد: «در چند سال گذشته بسیاری از نمایندگان تشکلها در جلسات دولت دعوت شدند. اگر همین رویه بهصورت مداوم و شفاف ادامه پیدا کند، امکان دستیابی به نتیجه مطلوبی که مورد نظر همه طرفهای ماجرا باشد، وجود خواهد داشت».
مدیرعامل نوبیتکس در خصوص شنیده شدن صدای بخش خصوصی توسط حاکمیت مطرح کرد: «این رویه استفاده از نظرات بخش خصوصی در حاکمیت شکل گرفته، ولی از نظرات بخش خصوصی شاید در نهایت آنطور که باید و شاید استفاده نمیشود. شاید نظرها صرفاً شنیده میشوند و درصد کمی از آنها به مرحله اجرا میرسند».
رویکرد محدودیت توسط رگولاتور و مالیاتهای کارشناسینشده، اکوسیستم را تهدید میکند
امیرحسین راد در خصوص تهدیدهای فضای تبادل و جدیت این تهدیدات برای اکوسیستم رمزارزی گفت: «اگر رگولاتور را صرفاً بانک مرکزی بدانیم، رویکردی که از یک سال گذشته در پیش گرفته، از جنس محدودیت و کنترل بوده است؛ محدودیتهایی مثل تعیین سقف واریز روی پلتفرمها. این تنظیمگریها شاید از منظر رگولاتور پاسخ مناسبی به دغدغههای خودش باشد، اما از منظر بخش خصوصی و کسبوکارها باعث شده بخشی از درآمد آنها از بین برود و کار کردن کاربر را با پلتفرمهای داخلی سختتر کند».
به گفته راد، محدودیتهایی که رگولاتور ایجاد کرده و امکان تغییر دادنشان هم وجود ندارد، یکی از دغدغههای اصلی کسبوکارهاست که در سالهای آینده میتوانند وضعیت بدتری داشته باشند. او ادامه داد: «پس این تهدید کماکان وجود دارد. این تهدید شاید از جنس ممنوعیت نباشد، اما از جنس محدودیت است».
راد اضافه کرد: «مورد دومی که به نظرم کلیت فضای این حوزه را تهدید میکند، بحث قوانین مالیاتی کارشناسینشده است. بهطور مثال قانونی در مجلس تحت عنوان مالیات بر عایدی سرمایه تصویب شده که شاید در بسیاری از کشورهای دنیا هم وجود داشته باشد، اما میتواند تهدیدی برای کلیت اکوسیستم و حاکمیت باشد».
به عقیده راد، قانون مالیات بر عایدی سرمایه از یک طرف باعث از دست رفتن کل درآمد مالیاتی کشور میشود، زیرا کاربران میتوانند پلتفرمهای داخلی را ترک کنند و به سمت پلتفرمهای خارجی بروند که دیگر هیچ نظارت و کنترلی روی آنها وجود ندارد و مالیاتی هم قابل دریافت نخواهد بود. از طرف دیگر برای کل اکوسیستم هم تهدید ایجاد میکند و ممکن است باعث تعطیلی بخش عمدهای از کسبوکارهای این حوزه شود.
راد اضافه کرد: «امیدواریم در تصویب قوانین اینچنینی از نظرات کارشناسی بخش خصوصی استفاده شود. این نظرات میتواند کمک کند آنچه برای کلیت کشور مطلوب است، حاصل شود. در تصویب قوانین نگاه یکسویهای به کل ماجرا وجود دارد و تصور این است که اگر این قوانین تصویب شوند، دغدغه دولت رفع میشود، اما توجه نمیکنند که اکوسیستم هم نسبت به آن قانون واکنش نشان میدهد. قانون باید طوری نوشته شود که این واکنش قابل مدیریت باشد».
از منظر بخش خصوصی واگذارکردن مسئولیت کل این حوزه به بانک مرکزی اشتباه است
مدیرعامل نوبیتکس در خصوص تحول در رویکرد تهدیدی رگولاتور به تعامل با فعالان رمزارزی گفت: «در سال گذشته بهجز مصوبات ماینینگ تحول خاص دیگری در قوانین نداشتیم. قانون تأثیرگذار دیگر، قانون بانکداری است که به تصویب مجلس رسیده، اما هنوز از شورای نگهبان عبور نکرده است».
راد مطرح کرد: «در این قانون بانک مرکزی بهعنوان متولی حوزه رمزپول و رمزارز معرفی شده است. بحثی که در حال حاضر وجود دارد، در مورد تعریف مفاهیم است. این قانون میتواند تاثیری جدی روی رگولاتوری رمزارزها داشته باشد».
به عقیده مدیرعامل نوبیتکس، از منظر بخش خصوصی واگذارکردن مسئولیت کل این حوزه به بانک مرکزی اشتباه است و در بعضی از حوزهها بانک مرکزی میتواند رگولاتور خوبی باشد؛ برای مثال در حوزه رمزپول.
او ادامه داد: «حتی اگر رمزارز را به معنی استیبلکوینی در نظر بگیریم که در داخل کشور منتشر میشود و پشتوانه ارزی داشته باشد، باز هم بانک مرکزی میتواند در مورد آن بهخوبی عمل کند، چون در حوزه اختیاراتش قرار میگیرد، اما سپردن مسئولیت سایر حوزههای مرتبط با رمزارزها تصمیم خوبی برای آینده این صنعت نیست، زیرا بانک مرکزی ملاحظات و اولویتهای خودش را دارد و معمولاً در حوزههای نوآورانه اینچنینی با احتیاط زیادی تصمیمگیری میکند؛ بنابراین به نظر من قوانین اینچنینی که در سال گذشته تصویب شدهاند، تأثیر منفی روی رشد اکوسیستم در سالهای آینده دارند».
بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سازمان بورس میتوانند سه نهاد رگولاتوری در حوزههای مختلف رمزارزی باشند
امیرحسین راد در پاسخ به اینکه کدام نهاد که در کشور میتواند یک رگولاتور منصف، منعطف و نزدیک به این حوزه تشخیص داده شود گفت: «به نظر من ساختار حاکمیتی کشور ما به نوعی نیست که فقط یک رگولاتور در این حوزه داشته باشیم. برای برخی بخشها بانک مرکزی گزینه مناسبی است؛ بنابراین شاید برای هر حوزه یکی از نهادهای موجود رگولاتور مناسبی باشد».
راد ادامه داد: «وزارت اقتصاد میتواند متولی برخی بخشهای این حوزه باشد؛ برای مثال در حوزه صدور مجوز برای صرافیها».
مدیرعامل نوبیتکس اضافه کرد: «در حوزههایی که مربوط به بازار دارایی و سرمایه است، سازمان بورس میتواند این نقش را بر عهده بگیرد».
به گفته راد، این سه نهاد، سه کاندیدا برای رگولاتوری این حوزه هستند و هرکدام میتوانند بخشی از این صنعت را رگولاتوری کنند.
ورود دولت به موضوع رمزارزها خوب است اما کند است
در جلسه با رئیسجمهور پیشنهاد شکلگیری کمیته اقتصاد دیجیتال رمزارز مطرح شد و شخص اجرایی اول کشور هم به این حوزه ورود کرده و فرصتهای آن را دیده و میخواهد تهدیدهای آن را برطرف کند.
راد در خصوص ارزیابی خود از این موضوع گفت: «از اوایل دوره آقای رئیسی برای این حوزه ستاد رمزارزش شکل گرفت که قرار بود بهصورت تخصصی روی ساماندهی این حوزه کار کند. یکی از خروجیهای این ستاد، مصوبات مرتبط با ماینینگ بود».
مدیرعامل نوبیتکس میگوید اینکه دولت توجه ویژه و نگاه مثبت به این حوزه داشته باشد، اتفاقی نویدبخش برای آینده این صنعت است. او مطرح کرد: «اما مشکل اینجاست که تصمیمگیری با بوروکراسی، کُندی و تعلل روبهرو میشود. اگر کمیته تشکیل شود و ستادی وجود داشته باشد، اما تصمیمات آنها برای تبدیلشدن به قانون مسیری طولانی پیش رو داشته باشند، ممکن است به عمر این دولت هم قد ندهد».
او ادامه داد: «به نظرم این موضوع آفت است، اما کلیت موجود و اینکه دولت نسبت به این حوزه نگاه مثبت و عزم جدی برای ساماندهی داشته باشد، برای آینده اقتصاد دیجیتال یک قدم مثبت است».
سرعت عمل در رگولاتوری و شفافسازی مسیر آینده، مانع مهاجرت کسبوکارها و سرمایه انسانی میشود
در حال حاضر بسیاری از کسبوکارهای بزرگ دنیا در حوزه بلاکچین و رمزارز، دفاتر اصلی خودشان را به امارات متحده عربی منتقل کردهاند. دلیل این تحول، سرعت عمل است. دلیل دیگر هم شفافسازی مسیر آینده است. چیزی که در کشور بزرگی مثل آمریکا هم اتفاق نیفتاده است.
راد در این خصوص ادامه داد: «اگر ما روی این دو مورد تمرکز کنیم، میتوانیم جلوی خروج کسبوکارها و سرمایههای انسانی را بگیریم. بهعلاوه این موارد میتوانند برای ورود فعالان سایر کشورها به داخل کشور سیگنال مثبتی باشند».
راد عقیده دارد تحقق این امر مستلزم نگاشتهشدن قانونی با نگاه مثبت و در مدتزمان مشخص است. او ادامه داد: «در تسریع این مورد معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری تلاش بسیاری کرده است. برای مثال در مورد مشکلات پیرامون اینماد دست به اقدام زد و توانست کاری کند که کسبوکارهای رمزارزی شبهاینمادی را داشته باشند تا مسائل درگاهشان تا حدودی حلوفصل شود».
او ادامه داد: «بهعلاوه معاونت علمی به درخواست ستاد رمزارزش برای قانوننگاری یک لایحه در این حوزه هم اقدام کرده که امیدوارم نتیجه مثبتی به همراه داشته باشد».
کسبوکارهایی باقی میمانند که بتوانند تحولات منفی را تحمل کنند
امیرحسین راد در خصوص وضعیت فعلی صرافیهای رمزارز با اشاره به مثالی از پرداختیاریها گفت: «زمانی که صنعت پرداختیاری تنظیم شد، شرکتهای بسیاری برای دریافت مجوز یا تفاهمنامه اقدام کردند. اگر به فضای امروز پرداختیاری نگاه کنید، متوجه میشوید بهصورت طبیعی و به خاطر شرایط بازار، عملاً تعداد محدودی از آنها بهصورت فعالانه و جدی به کار خود ادامه میدهند».
راد ادامه داد: «به نظرم این اتفاق در حوزه رمزارز هم محتمل است و فضای کسبوکار تلاطمهای بسیاری دارد. در این مسیر کسبوکارهایی باقی میمانند که بتوانند تحولات منفی را هم تحمل کنند».
به گفته راد این تحولات بازار خودبهخود بخشی از بازیگران را حذف میکند. مشابه این مسئله در دنیا هم اتفاق افتاده است. از سال ۲۰۱۷ صرافیهای زیادی آمده و رفتهاند، اما تعداد محدودی توانستند بهصورت باثبات به کار خود ادامه دهند. راد گفت: «این شرایط بازار است که تعیین میکند چند بازیگر باقی میمانند».
تحریمها و ضعف تجربه، چالش کسبوکارها برای توسعه جهانی است
امیرحسین راد در خصوص برنامههای نوبیتکس برای ورود به بازار بینالملل گفت: «به انجام این کار تمایل داریم. طبیعتاً هر کسبوکاری دوست دارد گسترش پیدا کند. این اراده و توانایی هم در مجموعه ما وجود دارد، اما به چند دلیل هنوز برای ما اتفاق جدی در این رابطه رقم نخورده است».
راد ادامه داد: «یکی از دلایل بین تمام کسبوکارهای ایرانی مشترک است. ما در اعتماد به بازارهای جهانی ضعف تجربه داریم. این موضوع هم به دلیل محدودیتهای کشور است؛ بنابراین تجربه اکسپنشن جهانی ما شاید کم باشد».
راد درخصوص دیگر دلیل عدم ورود به بازار جهانی گفت: «بحث تحریمها هم در کسبوکارهای حوزه مالی اثرگذار است. کسبوکارهای حوزه مالی به خاطر تحریمها نمیتوانند بهراحتی شعبهای در خارج از کشور یا فعالیت رسمی با نام خودشان داشته باشند».
به گفته راد، این دو دلیل توسعه جهانی را سخت میکند. او اضافه کرد: «اما به هر حال تصمیمی است که دوست داریم و اراده سرمایهگذاری روی آن را نیز داریم و امیدواریم در سالهای آینده به ثمر بنشیند».
همکاری با سایر کسبوکارهای فینتکی، اولویت امسال نوبیتکس است
راد در خصوص امکانها و فرصتهای نوبیتکس برای همکاری با سایر کسبوکارهای رمزارزی مطرح کرد: «بحث پارتنرشیپ یکی از اولویتهای اصلی ما برای امسال است؛ چه با کسبوکارهای حوزه رمزارز و چه با سایر کسبوکارهای حوزه فینتک».
راد ادامه داد: «ما عزم جدی داریم که محصولات مشترکی را با سایر بخشهای فینتک عرضه کنیم. در بحث پارتنرشیپ مسئله اصلی این است که چطور منافع دو طرف حفظ شود. پارتنرشیپ میتواند کاربردپذیری رمزارزها را ارتقا دهد».
به گفته مدیرعامل نوبیتکس، یکی از جنبههای اصلی رمزارزها بحث سرمایهگذاری است، اما کاربردهای دیگری هم در بحثهای پرداختی دارند. او اضافه کرد: «برای اینکه این کاربردها در کشور ما جا بیفتند و نگاه رگولاتور هم به آنها مثبت شود، باید پارتنرشیپهایی با بازیگران حوزههای مختلف شکل بگیرد».