عکس از نسیم اعتمادی
مجموعه سیتکس در روز سوم خرداد، میزبان برگزاری همایش «در آستانه هاوینگ چهارم» با حضور فعالان حوزه رمزارز و علاقمندان این صنعت بود. در حاشیه این رویداد پنلی تحت عنوان «نقش کریپتو در صنعت مالی و سرمایه‌گذاری» با حضور فعالان این حوزه برگزار شد.
هادی نعمتی(هم‌بنیان‌گذار سیتکس کپیتال)، الیاس موسایی(مدیریت امور شرکت‌ها و برنامه‌ریزی راهبردی گروه شرکت‌های آیکو)، جواد بهره(مدیر عامل مکس دیجیتال و ريیس هیئت مدیره بیت‌مکس)، احد سعیدی(معاون سرمایه گذاری مرکز نوآوری بانک ملی –فینوداد) از سخنرانان این پنل بودند و سعید سیاهپوش(مشاور توسعه کسب و کار) دبیری این نشست را بر عهده داشت.
4 دلیل سرمایه‌گذاران برای عدم تزریق سرمایه به کسب‌وکارهای رمزارزی
در ابتدای این پنل، احد سعیدی در خصوص چالش‌های سرمایه‌گذاران برای ورود به حوزه بلاکچین و تزریق سرمایه به کسب‌وکارهای رمزارزی مطرح کرد: «سرمایه‌گذار بدون اینکه از قسمت‌های خوب کسب‌وکارهای رمزارزی آگاه باشد، با قسمت‌های زشت و بد آن چالش دارد». او ضمن بیان اینکه چهار دلیل عمده برای عدم تمایل سرمایه‌گذاران برای تزریق سرمایه به این حوزه وجود دارد، ادامه داد: «شفافیت نبودن رگولاتوری و نبود قانون مشخص، یکی از ریسک‌های سرمایه‌گذاران برای تزریق سرمایه است؛ سرمایه‌گذار مجاب نمی‌شود که سرمایه خود را به حوزه‌ای وارد کند که از ادامه فعالیت قانونی آن، اطمینانی ندارد».
به گفته سعیدی، عدم شفافیت در کسب‌وکارهای ارز دیجیتال، یکی دیگر از مشکلات ورود سرمایه‌گذاران و ناشی از ماهیت بلاکچین است. او ادامه داد: «اگزیت پلن، اساسی‌ترین چالش سرمایه‌گذاران ایرانی برای تامین مالی کسب‌وکارهای رمزارزی است؛ سرمایه‌گذار همیشه به دنبال خروج از کسب‌وکار است اما نوسانات بازار ارز و رمزارز، برنامه‌های او را دچار چالش می‌کند». سعیدی به عنوان آخرین دلیل عنوان کرد: «ریسک شهرت در فضای کریپتو، تقلب‌ها و کلاهبرداری‌های بزرگ حوزه رمزارزها باعث ترس سرمایه‌گذار و مقاومت او برای ورود به این حوزه‌ها می‌شود».
به گفته سعیدی، نگاه غالب سرمایه‌گذاران سنتی ایران، بررسی تیم، تکنولوژی و مدل کسب‌وکار است؛ اما سرمایه‌گذاران با این رویکرد سنتی و عدم احاطه به حوزه رمزارزها، هنوز صلاحیت و آمادگی ورود به آن و تزریق سرمایه به کسب‌وکارهای رمزارزی را ندارند.
سرمایه‌گذار خطرپذیر باید با خطرات کسب‌وکارهای رمزارزی مواجه شود
در ادامه این پنل، جواد بهره در خصوص راهکارهایی برای رفع دغدغه سرمایه‌گذاران با هدف تزریق سرمایه به این حوزه گفت: «کریپتو و فناوری بلاکچین با موضوعات مالی شروع می‌شود اما نوع جدیدی از فین‌تک است و ادبیات خود را می‌طلبد». او ضمن بیان اینکه فناوری همیشه مسیر خود را پیدا یا ایجاد می‌کند ادامه داد: «حل این چالش، در گرو درک درست از مفهوم VC یا سرمایه‌گذاری خطرپذیر توسط خود این گروه است. اتفاقا VC باید بر خلاف سرمایه‌گذار سنتی، به کسب‌وکارهای بلاکچینی ورود کند و ماهیت خطرپذیر بودن خود را به نمایش بگذارد».
بهره در خصوص نگرانی سرمایه‌گذاران از کلاهبرداری‌ها و بدنام شدن ادامه داد: «توکنیزاسیون باعث دسترسی سریع کسب‌وکارها به سرمایه می‌شود. رسیدن به حجم بالای سرمایه، زمینه برای ایجاد پروژه‌های کلاهبرداری را بالا می‌برد. اما مساله این است که VC هرگز نباید بدون دودلیجنس(ارزیابی موشکافانه) و بدون دانش بلاکچینی وارد این حوزه شود». به گفته جواد بهره، VC باید به معنای واقعی با ریسک مواجه شود اما عدم آگاهی او از فناوری قابل قبول نیست.
دانش بلاکچین و آگاهی از آن، چالش سرمایه‌گذاران و مردم را رفع می‌کند
الیاس موسایی در خصوص چالش‌های رگولاتوری کسب‌وکارهای رمزارزی در ایران مطرح کرد: «حاکمیت ما همه جا در ابتدا، در قبال تکنولوژی یا سکوت کرده و یا آن را به کل انکار کرده است». او ادامه داد: «درحال حاضر، در ایران هیچ اکشن پلنی برای کریپتو توسط رمزارز وجود ندارد». موسایی ادامه داد: «برای مثال، در کمیته‌های فقهی بورس و بیمه، هنوز اجماعی روی حکم شرعی رمزارزها وجود ندارد. رگولاتور در این مورد سکوت کرده است». او خاطرنشان کرد: «حاکمیت می‌داند که افراد به این فناوری مایل هستند و به سمت آن رفته‌اند؛ می‌داند که اگر جلوی این جریان، سد ایجاد کند، سد روی خودش خراب می‌شود؛ به همین دلیل سکوت کرده است».
الیاس موسایی معتقد است که حاکمیت می‌تواند دغدغه سرمایه‌گذاران برای تزریق منابع مالی به استارتاپ‌های این حوزه را با ایجاد نهادی آگاهی‌بخش، رفع کند. او در این خصوص گفت: «سرمایه‌گذار رمزارزها و بلاکچین را نمی‌شناسد و فقط اخبار کلاهبرداری آن را شنیده است. حاکمیت می‌تواند نهادی ایجاد کند برای ترویج دانش بلاکچین و شناخت خطرات و جلوگیری از سواستفاده مالی در این حوزه. انتقال آگاهی، دغدغه سرمایه‌گذار را کاهش می‌دهد و با ورود سرمایه به کسب‌وکارها، مردم نیز آن‌ها را بهتر می‌شناسند».
موسایی همچنین در خصوص چالش‌های مربوط به رمزارزها در سازمان بورس و اوراق بهادار مطرح کرد: «برنامه‌ای برای توکنیزه کردن زعفران و سکه طلا در بورس کالا ارائه دادیم که به نقدشوندگی این بازار کمک می‌کرد. اما این بازار شبانه‌روزی است و زیرساخت‌های بازار سرمایه سنتی ما، حالا حالاها با توکنیزاسیون فاصله دارد».
نباید همیشه منتظر رگولاتور بود؛ فعالان رمزارز باید خودشان اقدام کنند
در جریان این پنل، هادی نعمتی در خصوص دغدغه سرمایه‌گذاران برای تزریق سرمایه به این حوزه گفت: «سرمایه‌گذاری امن، شفاف و سودآور، دغدغه سرمایه‌گذاران ایرانی برای ورود به کسب‌وکارهای رمزارزی است». نعمتی ادامه داد: «ما در جامعه کریپتویی داخلی خودمان، پیوسته انتظار داریم حاکمیت اقدامی کنید؛ حاکمیت رگولاتوری کند، قانون بنویسد، جلوی کلاهبرداری را بگیرد و هر فعالیت را از حاکمیت طلب می‌کنیم». او ادامه داد: «ما به عنوان فعالان رمزارزی باید خودمان به واسطه همین فناوری، مسیر ارائه خدمات را هموار کنیم و چالش‌های امنیت آن را رفع کنیم».
به گفته نعمتی، راه‌حل چالش‌های امروز جامعه رمزارزی ایران، در همان فناوری بلاکچین تعریف شده است. او مطرح کرد: «به جای صبر کردن برای رگولاتوری و انتظار فعالیت از او، باید خودمان زمینه فعالیت را مهیا کنیم. با توسعه دیفای می‌توانیم امکان کلاهبرداری از طریق آن را کاهش دهیم».
سعیدی در خصوص گفته‌های هادی نعمتی خاطرنشان کرد: «اگر بتوانیم آشنایی مردم با این ابزارها را افزایش دهیم، توسعه دیفای آسان‌تر است». او ادامه داد: «مردم ما یاد گرفته‌اند که برای مقاومت دربرابر تورم داخلی، دارایی خود را به تدریج به رمزارز تبدیل کنند. مردم این رمزارزها را نگهداری می‌کنند اما دیفای می‌تواند برای فعال کردن این دارایی‌ها کارآمد باشد».
سعیدی در ادامه گفت: «اگر در این حوزه، آگاهی و اطمینان برای مردم ایجاد شود، تقاضا و کاربرد نیز بالا می‌رود و همان اتفاقی که برای صرافی‌های رمزارزی رخ داد، برای دیفای هم اتفاق می‌افتد و این همان توسعه و ارتقای دیفای است».
سودآوری، دغدغه مردم را و شفافیت، دغدغه رگولاتور را رفع می‌کند
جواد بهره در خصوص جلب اعتماد کاربران به دیفای و رمزارزها مطرح کرد: «زمانی که رگولاتور در سکوت به سر می‌برد، فعالان این حوزه باید خودشان اقدام داشته باشند». او ضمن بیان اینکه بر اساس آمار، 4 تا 5 درصد از کل جمعیت جهان در فضای رمزارزی و بلاکچین فعالیت می‌کنند ادامه داد: «در اینجا این نکته مطرح می‌شود که غیرمتمرکز بودن به تنهایی نمی‌تواند جواب مساله ما باشد. نقطه‌ای نیاز است که فیات به رمزارز تبدیل شود و همین نقطه، فرصتی برای حاکمیت است تا دغدغه‌های رگولاتوری خود را رفع کند و با نظارت، شفافیت مورد نظر خودش را کسب کند».
در انتهای این پنل، الیاس موسایی گفت: «سود و بازدهی در بازارهای رمزارزی، باعث آشنایی و تمایل مردم به این حوزه‌ها می‌شود اما دغدغه رگولاتور، از جنس دیگری است». او ادامه داد: «برای رگولاتور، فعالیت در این حوزه باید شفاف و امن شود تا بتوان چشم‌اندازی به توسعه آن داشت و راه‌حل آن نیز در اقدامات فعالان رمزارزی است».
