سی‌ودومین رویداد کافه بلاکچین با موضوع توکنومیکس و اقتصاد توکن در تاریخ هفتم شهریور در کافه سینرژی برگزار شد. سخنرانان این رویداد مهدی صداقت، مدیر خانه نوآوری؛ مصطفی نقی‌پورفر، مدیر آزمایشگاه نوآوری بلاکچین؛ حسین غضنفری، تحلیلگر بازار رمزارزها و پرهام لیلیان، توسعه‌دهنده کسب‌وکارهای بلاکچین بودند.
کافه بلاکچین یک رویداد دورهمی حوزه بلاکچین و رمزارز است که از چهار سال پیش فعالیت می‌کند و هر دو هفته یک بار برگزار می‌شود. در این رویداد در مورد تحولات و نوآوری‌های این فناوری بحث و گفت‌وگو می‌شود. کافه بلاکچین در هر رویداد خود میزبان چند تن از استادان این حوزه است. مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در این رویداد را در ادامه برای شما آورده‌ایم.
انواع توکن
توکن‌ها به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند؛ Fungible، semi-fungible و non-fungible. تفاوت توکن‌های قابل معاوضه و غیر قابل معاوضه در ارزش آنهاست. توکن قابل معاوضه یک ویژگی دارد که ارزش آن را نسبت به نوع غیر قابل معاوضه بیشتر می‌کند. توکن‌های نیمه قابل معاوضه توکن‌هایی هستند که در طول زمان یک ویژگی خاص پیدا می‌کنند.
توکن‌ها انواع دیگری هم دارند؛ توکن‌های کاربردی (Utility token)، توکن‌های باپشتوانه (Security token)، توکن‌های هیبریدی (Hybrid token؛ ترکیبی از توکن‌های کاربردی و باپشتوانه)، استیبل‌کوین (Stablecoin که هر واحد آنها برابر با یک واحد پول است)، پلتفرم توکن (ترکیبی از توکن‌های پرداختی و کاربردی که بیشتر در دسته کوین‌ها قرار می‌گیرند)، توکن‌های جایزه (Reward که جزء توکن‌های کاربردی هستند)، توکن‌های سینتتیکس (Synthetics که در ایندکس‌ها به کار برده می‌شوند)، توکن ال‌پی و فاند (LP؛ نماینده مالکیت فرد از یک صندوق و FUND؛ ترکیبی از چند نوع توکن صندوقی) و غیره.
ساختار کلی بیزینس‌ها
دلیل راه‌اندازی پروژه: پروژه‌ها در ابتدا باید تصمیم بگیرند که چه چیزی می‌خواهند بسازند و چرا می‌خواهند آن را بسازند. در گذشته افرادی که می‌خواستند از بلاکچین استفاده کنند و توکن داشته باشند، باید دلایل منطقی ارائه می‌دادند، اما اکنون از این دوره عبور کرده‌ایم و هر کسی به هر دلیلی می‌تواند توکن و سیستم مالی خود را داشته باشد. در واقع این فناوری به سرگرمی تبدیل شده است.
اندازه بازار صنعت: بحث بعدی سایز بازار صنعتی است که انتخاب می‌کنید؛ بنابراین باید به حجم بازار بلاکچینی و غیربلاکچینی آن صنعت توجه داشت، رشد بازار را در نظر گرفت و به 10 سال آینده آن توجه کرد.
اگزیت‌پلن: برنامه خروج نیز مهم است. باید برنامه خود را مشخص کنند و بدانند برای مثال می‌خواهند از این پروژه خارج شوند و آن را به یک دائو بسپارند یا تا انتها بمانند و هزینه‌های آن را متقبل شوند.
نوع توکن: پروژه‌ها باید تصمیم بگیرند که می‌خواهند توکن داشته باشند یا خیر. اگر می‌خواهند توکن داشته باشند، نوع آن و دلیل انتخاب آن را نیز باید مشخص کنند.
آفچین و آنچین بودن: در مورد آفچین و آنچین‌کردن اتفاقات نیز باید تصمیم گرفت، چون محدودیت‌هایی در مورد زمان، هزینه، حضانت یا نحوه اتصال کیف پول وجود دارد.
خریدار و فروشنده: باید بدانند خریدار و فروشنده و دلیل خریدوفروش چیست. نکته این است که موارد مذکور را باید با نگاه به پروژه‌های مشابه دیگر بررسی کرد. در وهله اول باید دید آیا شخص دیگری این ایده را داشته یا نه. اگر پروژه مشابهی با ایده شما وجود داشت، می‌توان نتیجه گرفت که این ایده مفید است.
سپس باید تاریخچه این پروژه‌ها را بررسی کرد. از تاریخ شروع و ارزش پروژه می‌توان به ارزش آن صنعت و میزان جذابیت آن برای افراد دیگر پی برد. احتمالاً سرمایه‌گذاران آن پروژه برای تنوع‌بخشی به پورتفوی خود روی پروژه شما نیز سرمایه‌گذاری می‌کنند. تیم پروژه و فعالیت اعضای آن را نیز باید بررسی کرد. می‌توان با اعضای تیم ارتباط برقرار کرد و فهمید مشغول چه کاری و توسعه چه محصولی هستند.
همچنین می‌توان دریافت که برای توکن آنها از زمان شروع چه اتفاقی افتاده است. به‌علاوه باید قراردادها و وضعیت تأیید آنها را نیز بررسی کنید. دارندگان توکن پروژه‌ها هم از نکاتی است که باید مورد توجه قرار داد؛ اینکه چه کسانی، به چه میزان از این توکن را در اختیار دارند و زمان خروج آنها مهم است.
توکنومیکس چیست؟
توکنومیکس (Tokenomics)شامل خروجی‌هایی است که در وایت‌پیپر مشاهده می‌کنید؛ خروجی‌هایی مثل fund allocation، token usage، mintable یــــا premint بـــــودن توکن و دلیـــــل آن vesting و lock up timing و خروجی تمام محاسبات.
اقتصاد توکن
در قسمت اقتصاد توکن نوع توکن را انتخاب می‌کنیم که تقریباً 80 درصد ماجرا بررسی رقباست. پس از انتخاب نوع توکن، کاربردهای آن را مشخص می‌کنیم. کاربرد توکن را باید بر اساس نرخ پروژه‌های دیگر یا میزان استفاده از توکن پروژه‌های دیگر دسته‌بندی کرد. پس از آن بحث Token Flow مطرح است که ذیل آن تعاملات و روابط را مورد بررسی قرار می‌دهیم. به‌علاوه، متریک‌ها و مکانیسم‌های توکن را نیز باید بررسی کرد. ارزیابی و قیمت‌گذاری هم بخش‌های بعدی اقتصاد توکن محسوب می‌شوند. در بخش پایانی نیز باید به مدل کسب‌وکاری و ارزیابی بازار توجه داشت.